De stemming onder MKB-ondernemers is aan het begin van het derde kwartaal gedaald van 11,2 naar 9,2. Hiermee staat het MKB-ondernemersvertrouwen na zes kwartalen van daling, nog net boven het niveau van het vierde kwartaal 2016. Vergeleken met het piekniveau van 19,6 dat in het eerste kwartaal van 2018 werd bereikt, is de stemming inmiddels aanzienlijk gedaald.
Onder MKB-ondernemers in de informatie- en communicatiesector was begin derde kwartaal het vertrouwen het hoogst: 23,1, onder MKB-ondernemers in de verhuur en handel in onroerend goed het laagst: 0,9. Het vertrouwen van ondernemers in het totale bedrijfsleven daalde in het derde kwartaal van 12 naar 10,6.
Stemming kleinbedrijf verder onder druk
De stemming onder ondernemers in het kleinbedrijf daalde begin derde kwartaal van 9,8 naar 8,7. Het is het zesde kwartaal op rij dat de stemming onder ondernemers in het kleinbedrijf verslechtert. De grootste daling in vertrouwen deed zich voor in het kleinbedrijf van de verhuur en handel in onroerend goed: van 9,4 naar 0,3. Ook in het kleinbedrijf van de transportsector (-4,0), handel (-3,2) en de horeca (-3,0) stond de stemming flink onder druk. De enige sectoren waar het vertrouwen van ondernemers in het kleinbedrijf in het derde kwartaal toenam zijn de bouw (+3,0) en de zakelijke dienstverlening (+1,7). De stemmingsverbetering in het kleinbedrijf van de bouw wordt niet in de hele sector gedeeld. Voor de sector als geheel daalde de stemming namelijk met maar liefst 7,2 punten naar 20,6. Dit is het laagste niveau sinds het derde kwartaal van 2016.
Samenstelling ondernemersvertrouwen
Het MKB-ondernemersvertrouwen geeft de stemming van Nederlandse MKB-ondernemers weer. Per bedrijfstak wordt het ondernemersvertrouwen samengesteld op basis van vragen over recente ontwikkelingen en verwachtingen van de ondernemers zoals bijvoorbeeld de omzetontwikkeling. Deze vragen worden gesteld in de Conjunctuurenquête Nederland (COEN). Het ondernemersvertrouwen Nederland wordt vervolgens samengesteld uit een gewogen gemiddelde van het vertrouwen per bedrijfstak. Het ondernemersvertrouwen geeft een indicatie van de richting waarin de Nederlandse economie zich naar verwachting zal ontwikkelen.
De nieuwste resultaten van de Conjunctuur Enquête Nederland voor het MKB zijn beschikbaar in MKB-StatLine, net als het MKB-Ondernemersvertrouwen.
Bron: De Staat van het MKB
