De NVI nam kennis van het ‘Manifest Schuldvrij’ dat onlangs is gelanceerd. In dit manifest uiten de initiatiefnemers hun bezorgdheid over het grote aantal mensen dat problematische schulden heeft en waarvoor zij meer aandacht willen in politiek Den Haag. Wij delen die zorgen voluit. Op hoofdlijnen onderschrijven we dan ook de in het manifest genoemde redenen en aanbevelingen.
Statement
Wij betreuren dat mensen met schulden gebukt gaan onder hun schuldenlast. Om die reden werkt de NVI samen met marktpartijen om een schuldvrije maatschappij te realiseren. We hechten er waarde aan te melden dat de incasso-industrie niet de schulden veroorzaakt. Het is wel onze taak om te helpen ze op te lossen tegen zo laag mogelijke kosten en op een eerlijke en zuivere manier, waarbij het uitgangspunt altijd zal zijn: ‘wie iets koopt of leent, betaalt dit (terug)’. De NVI is pleitbezorger van Maatschappelijk Verantwoord Incasseren, getuige ook het Incasso Keurmerk. Of een NVI-incassobureau nu vorderingen behandelt voor opdrachtgevers of dat het zelf vorderingen heeft gekocht in een vroeg of laat stadium, de NVI-regels gelden voor alle situaties. Gaan bureaus toch in de fout, dan worden ze hierop aangesproken, beboet en bij herhaalgedrag wordt hen het Incasso Keurmerk ontnomen. Zodoende borgt de NVI de kwaliteit in de branche. Samen gaan we voor een schuldvrije maatschappij.
Schulden
Het hebben van schulden is niet nieuw. We leven in een wereld waarin het normaal wordt gevonden dat er voor een product kan worden betaald op rekening of afbetaling en dat geld dat er niet is, kan worden geleend. Dat dit duurder is, wordt in reclames onderstreept met: ‘Let op, geld lenen kost geld.’ Om het voor iedereen betaalbaar te houden, is het van belang dat er ook daadwerkelijk wordt (terug)betaald. De NVI gaat uit van het motto: ‘wie iets koopt of leent, betaalt dat (terug)’. Daarmee wordt recht gedaan aan de mensen die er wel alles aan doen om (direct) te betalen. Ook wordt recht gedaan aan schuldeisers die een product hebben gemaakt en geleverd of die hun geld hebben uitgeleend. Als zij niet (terug)betaald krijgen, worden ze zelf immers ook geconfronteerd met problemen door schulden die zij op hun beurt weer hebben. Faillissementen ontstaan niet zelden omdat men zelf ook niet betaald heeft gekregen.
Feiten
In 2016 werden door de NVI-leden ruim 4 miljoen vorderingen behandeld. In minder dan 10% moest alsnog een deurwaarder worden ingeschakeld. Dat betekent dat de NVI-incassobureaus samen meer dan 90% van de zaken hebben opgelost en er geen hogere kosten nodig waren voor rechter en/of deurwaarder. Die zaken zijn vaak met behulp van een regeling betaald, ook door mensen met problematische schulden. Daarmee wordt het maatschappelijk belang en de toegevoegde waarde van incasso, dat als een filter werkt, getoond. Het is onjuist dat de incassobedrijven de oorzaak zijn van hoge schulden of misstanden. Er wordt bijvoorbeeld beweerd dat in 20% van alle gevallen er sprake is van een foutieve handelswijze. Dit is niet juist. De ACM constateerde in 2015 in 40 situaties van 200 klachten fouten met betrekking tot kosten. Dat betreft dus niet de gehele industrie. In werkelijkheid zorgt de branche ervoor dat de maatschappij niet opdraait voor het financieren van schulden van bijna 8 miljard euro. De economische schade zou dan enorm zijn.
Het aantal klachten dat bij KIGID is binnengekomen bedraagt minder dan 0,01% van het totaal aantal vorderingen dat doorlopend bij NVI-kantoren is behandeld in 2016 (4.2 miljoen).
Kosten
In de media worden regelmatig alle verhogingen onder de noemer ‘kosten’ aan de incassobranche toegeschreven. Punt is dat er op diverse momenten in ons rechtssysteem kosten worden gemaakt: voor de rechter, voor de deurwaarder, maar ook voor bijvoorbeeld rente. En al deze schijven bij elkaar opgeteld, leiden al snel tot een fiks hoger bedrag dan de oorspronkelijke schuld. Procederen in Nederland is erg duur. Te duur, naar de mening van de NVI, waarbij de hoogte van de griffierechten inmiddels exorbitant mag worden genoemd. Om de discussie goed te voeren, moet onderscheid worden gemaakt in al die kosten, ook al omdat de incassobranche zelf vaak slechts een klein deel van de kosten veroorzaakt.
Aanpak problematische schulden
Er zijn veel mensen met problematische schulden en daar moet wat aan worden gedaan. Het is zeker niet het belang van de NVI-incassobureaus om mensen met schulden nog verder in de narigheid te drukken. Daarom werken we graag samen met marktpartijen om een schuldvrije maatschappij te realiseren. Realisme maakt ook dat het aan de achterkant afkopen of kwijt schelden van schulden niet de ultieme oplossing is. Als een debiteur aantoonbaar niet kan betalen, geeft een passende betalingsregeling ‘m wellicht wel die mogelijkheid. En zijn de problemen echt te groot, dan worden debiteuren verwezen naar de schuldhulpverlening en wordt samengewerkt met NVVK-geassocieerde schuldhulpverleners. Ook binnen die branche zal echter geprofessionaliseerd moeten worden, waarbij snelle uitwisseling van gegevens op korte termijn moet zijn te realiseren. Daarmee wordt voorkomen dat debiteuren die niet reageren of regelingen niet nakomen, uiteindelijk toch in dure procedures of beslagsituaties terecht komen. De politiek kan hen verder helpen door aan privacy-verruiming te werken.
Hoopgevend
Wij hebben met genoegen gezien dat in het huidige regeerakkoord wordt gepleit voor een incassoregister. Net als in het manifest is genoemd, mag het nimmer lonen voor een incassobureau om de wet te overtreden. Daar dient de overheid dan ook strikt op te handhaven. En daarom pleiten we ook al vanaf ons bestaan voor een wettelijke regulering van incassobureaus, juist om ervoor te zorgen dat bureaus die het niet zo nauw nemen, uit de markt kunnen worden gehaald.
Binnen de NVI moeten alle leden voldoen aan strenge keurmerkcriteria en gedragsregels waarop zij worden getoetst. Er geldt een onafhankelijke klachtenregeling die via het KIGID wordt afgewikkeld. Daarnaast moeten de organisaties die consumptieve kredietvorderingen behandelen (van banken of kredietverstrekkers) een AFM-vergunning hebben. Op de overige zaken houdt ook de ACM toezicht. En of een NVI-incassobureau nu vorderingen behandelt voor opdrachtgevers of dat het zelf vorderingen heeft gekocht in een vroeg of laat stadium, de NVI-regels gelden voor alle situaties. Gaan zij toch in de fout, dan worden ze hierop aangesproken, beboet en bij herhaalgedrag wordt hen het Incasso Keurmerk ontnomen.
‘Als je iets koopt of leent, dan betaal je dat (terug)’
NVI leden hebben sinds jaar en dag het uitgangspunt om vorderingen minnelijk op te lossen en dat zal ook het speerpunt blijven. Wel doen we een moreel appel aan een ieder om de discussie over schulden in een juist perspectief te plaatsen. Schulden ontstaan door het aangaan van een verbintenis en het niet-nakomen ervan, in sommige gevallen zelfs willens en wetens. En het is niet de incasso-industrie die de schulden veroorzaakt. Het is wel onze taak om te helpen ze op te lossen tegen zo laag mogelijke kosten en op een eerlijke en zuivere manier, waarbij het uitgangspunt altijd zal zijn: ‘wie iets koopt of leent, betaalt dit (terug)’.
Bron: Nederlandse Vereniging van gecertificeerde Incasso-Ondernemingen (NVI)
