Voormalig Nibud-onderzoeker Minou van der Werf promoveert op 10 december 2020 op het gebied van geld en gedrag aan de Universiteit Leiden. Ze promoveert onder leiding van Nibud-hoogleraar Wilco van Dijk onder de Nibud-leerstoel Psychologische Determinanten van Economisch Keuzegedrag.
Minou van der Werf is de tweede Nibud-onderzoeker die promoveert op dit gebied. In 2015 promoveerde toenmalig Nibud-onderzoeker Tamara Madern aan de Universiteit Leiden met haar onderzoek naar gezond financieel gedrag.
De Nibud-leerstoel Psychologische determinanten van economisch keuzegedrag bestaat sinds 2014 en is opgericht omdat meer kennis over economisch keuzegedrag kan helpen bij het voorkomen van financiële problemen van huishoudens. De onderzoeken onder deze leerstoel hebben als bijzonder kenmerk dat ze gericht zijn op toepasbaarheid op de praktijk. Ze geven meer kennis over hoe naast ratio en rede ook emotie een rol speelt en de manier waarop informatie wordt gepresenteerd bij financiële keuzes. Het Nibud en de Universiteit Leiden merken dat in vergelijking met zes jaar geleden de kennis over dit onderwerp enorm is toegenomen en beleidsmakers die ook vaker weten toe passen.
Verstandig financieel gedrag bevorderen
Minou van der Werf heeft in haar proefschrift gekeken hoe verstandig financieel gedrag bevorderd kan worden met inzichten uit de gedragswetenschappen. In vier veldexperimenten heeft ze zich gericht op het bevorderen van spaargedrag, het verminderen van no-shows bij afspraken met de Groningse Kredietbank en op het bevorderen van bewuste leenkeuzes bij persoonlijke leningen en bij studieleningen.
Download het proefschrift Improving sound financial decisionmaking (pdf)
Haar belangrijkste bevinding is dat het gebruik van gedragswetenschappelijke inzichten van toegevoegde waarde is bij het bevorderen van verstandige financiële keuzes. Relatief simpele en goedkope gedragsinterventies zorgden ervoor dat het aantal no-shows bij de Groningse Kredietbank met de helft werd gereduceerd, dat consumenten voor een kortere looptijd van hun persoonlijke lening kozen en dat meer studenten hun lening naar beneden aanpasten.
‘Gebruik inzichten uit de gedragswetenschappen’
Minou pleit ervoor dat bij het vormgeven van educatie, beleid en regelgeving al in een vroeg stadium gebruik wordt gemaakt van inzichten uit de gedragswetenschappen. ‘Als we gedrag ten goede willen veranderen, dan zullen we niet alleen moeten nadenken over manieren waarop gedragsinterventies kunnen worden toegevoegd aan bestaand beleid en bestaande processen of systemen, maar ook over de manier waarop inzichten uit de gedragswetenschappen hierin geïmplementeerd kunnen worden. We moeten ons er steeds bewust van zijn dat niet alleen de inhoud van het beleid, de processen of de systemen van belang zijn, maar dat ook de manier waarop die is vormgegeven, gedrag een bepaalde richting opstuurt. Alleen als we daar rekening mee houden, kunnen we voorkomen dat gedrag onopzettelijk wordt gestuurd in een richting van onverstandige financiële keuzes.’
Kenniscentrum Psychologie en Economisch Gedrag
Momenteel werkt de voormalig Nibud-onderzoeker Van der Werf als manager en onderzoeker bij het Kenniscentrum Psychologie en Economisch Gedrag, dat verbonden is aan de sectie Sociale, Economische en Organisatiepsychologie van de Universiteit Leiden. Het Kenniscentrum zet zich in om keuzes te bevorderen die het welzijn van mens en maatschappij vergroten. Dit doen ze door het ontwikkelen, toepassen en delen van gedragswetenschappelijke kennis.
De promotie vindt plaats op donderdag 10 december, om 15.00 uur, en is live te bekijken via www.universiteitleiden.nl/livestream-promotie.
Bron: NIBUD
