De kosten van het basispakket (Zorgverzekeringswet, Zvw) zijn in het 2e kwartaal van 2019 iets lichter gestegen dan in het 1e kwartaal. Dit blijkt uit de ZorgCijfers Monitor, een publicatie van Zorginstituut Nederland over de kwartaalcijfers voor het basispakket en de langdurige zorg. Op basis van de jongste ramingen van zorgverzekeraars stijgen de kosten voor zorg uit het basispakket over heel 2019 met 4,1 procent (1,816 miljard euro) naar 46,192 miljard euro. Opvallende kostenstijgingen doen zich voor bij de farmaceutische zorg en de GGZ.
Stijgende kosten Zorgverzekeringswet en Wet langdurige zorg
Eind juli 2019 rapporteerde het Zorginstituut op basis van de ramingen van zorgverzekeraars in het 1e kwartaal, een verwachte kostenstijging voor het basispakket van 4,6 procent (2,1 miljard euro). De licht getemperde groei van de kosten van de basisverzekering in het 2e kwartaal doet niets af aan de verwachting van de overheid en zorgverzekeraars, dat de totale uitgaven aan het basispakket in 2019 een nieuw record gaan boeken.
Bij de langdurige zorg (o.a. thuiszorg en verpleeghuiszorg) zijn de totale kosten in het 1e half jaar van 2019 met 8,1 procent (794,7 miljoen euro) gestegen in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.
BTW-verhoging raakt farmaceutische zorg
Opvallende stijgers binnen het basispakket in het 2e kwartaal zijn de farmaceutische zorg en de GGZ. Bij de farmaceutische zorg gaat het om (extramurale) geneesmiddelen en preparaten die onder andere via apotheekhoudende huisartsen, apotheken en drogisterijen worden verstrekt. Naar verwachting stijgen de kosten hiervan dit jaar met 5 procent. Een belangrijke oorzaak is de verhoging van het lage BTW-tarief van 6 tot 9 procent op 1 januari 2019. Vrijwel alle medicijnen en handelingen van apothekers vallen onder het lage BTW-tarief. De BTW-verhoging veroorzaakt ook een kostenstijging bij de hulpmiddelen, waarover het Zorginstituut eerder al rapporteerde.
Een 2e oorzaak voor de opvallende kostenstijging van farmaceutische zorg is het plafond voor de eigen bijdrage dat sinds 1 januari 2019 geldt. Mensen betalen hierdoor maximaal 250 euro aan eigen bijdrages, alles daarboven wordt via het basispakket vergoed door zorgverzekeraars. Eerder zat er geen limiet op de eigen bijdragen.
Volumegroei, prijsstijgingen en loonkosten GGZ
Op basis van de ramingen van zorgverzekeraars stijgen de kosten voor de GGZ in 2019 met 6 procent. Deze toename omvat zowel de volumegroei, prijsstijgingen en loonkosten. Bij elkaar opgeteld veroorzaken de voorspelde kostenstijgingen in de farmaceutische zorg en de GGZ een kwart van de verwachte toename van de kosten van het basispakket in 2019.
In absolute bedragen vormt de medisch-specialistische zorg de grootste kostenpost. Ongeveer de helft van de totale zorguitgaven binnen het basispakket is medisch-specialistische zorg.
Toenemende vraag naar ouderenzorg
De kosten van langdurige zorg zijn in het 1e en 2e kwartaal van 2019, met 8,1 procent gestegen. Hogere prijzen en een toenemende vraag naar met name ouderenzorg zijn de belangrijkste oorzaken. De minister van VWS heeft in reactie op deze kostenontwikkeling het uitgavenplafond voor langdurige zorg eind juni al verhoogd met 470 miljoen euro naar 23,2 miljard euro.
Voorlopige cijfers
Zorgverzekeraars rapporteren elk kwartaal aan het Zorginstituut welke kostenontwikkeling zij verwachten voor zorg die via de basisverzekering wordt vergoed. De ramingen in hun kwartaalstaten hebben betrekking op het hele jaar. Zorgkantoren hanteren een andere methodiek en geven op basis van hun kwartaalstaten voor de langdurige zorg geen verwachting voor heel 2019. Voor alle gerapporteerde bedragen geldt dat deze nog naar boven of naar onderen kunnen worden bijgesteld.
Bron: Zorginstituut Nederland
