‘Het convenant met de NVVK is de kroon op sociale incasso’, vindt de Haagse woningcorporatie Staedion. De corporatie tekende vorig jaar het Aedes/NVVK-convenant om schulden sneller te regelen. Sven Lubbers en Timon Walhain vertellen welke voordelen het oplevert. Voor de woningcorporatie, voor de huurders én voor schuldhulpverleners.
Eind 2022 presenteerden de NVVK en Aedes een modelconvenant. Daarin zeggen woningcorporaties toe incassomaatregelen op te schorten zodra ze een kennisgeving krijgen: een bericht dat een huurder schuldhulp krijgt. Ze verplichten zich ook om binnen 15 werkdagen na een saldoverzoek het openstaande saldo van een (ex-)huurder door te geven. Ten slotte gaan ze in principe bij voorbaat akkoord met een schuldregeling, omdat NVVK-leden altijd het hoogst haalbare aanbod doen. Aedes steunt het convenant, maar woningcorporaties moeten zich wel individueel aansluiten bij het convenant. Staedion was een van de eerste corporaties die dat deden.
Inzoomen op de juiste dossiers
Voor Sven Lubbers, destijds teamleider Facturatie & Incasso bij Staedion, was vooral efficiëntie aanleiding om het convenant te ondertekenen. ‘Als jurist wil ik altijd van onnodige procedures af. Vertraging om tot een schuldregeling te komen is niet goed. We hebben er belang bij dat iemand financieel stabiel is en vooruit kan kijken. Dus als je kosten en baten afweegt, is het convenant eigenlijk heel logisch.’
Voordat het convenant er was, had Staedion soms geen idee wat de status van een dossier was, zegt Lubbers. Gezien de werkvoorraad reageerde zijn afdeling meestal alleen op wat binnenkwam. ‘Mede door het convenant konden we beter inschatten wanneer we een reactie konden verwachten. En als die niet kwam, was dat een trigger om contact op te nemen met de gemeente. Daardoor konden we zuiverder inzoomen op de juiste dossiers.’
Snel duidelijkheid
Timon Walhain, senior medewerker Incasso bij Staedion, valt hem bij. ‘Door de convenantafspraken hoeven we niet meer elk betalingsvoorstel van een gemeente apart te beoordelen. Daar ging veel tijd en energie in zitten, terwijl huurders met een uitkering toch niet meer kunnen betalen. Dan heeft het geen zin de hardnekkige schuldeiser te spelen. Tegen een dwangakkkoord leg je het toch af bij de rechter.’
Walhain is blij nu sneller duidelijkheid te hebben. ‘Bij een vertrokken huurder kunnen we het dossier sluiten. Een zittende huurder krijgt finale kwijting en kan vanaf het moment van kennisgeving al de lopende termijnen gaan betalen. Deurwaarders die voor ons werken weten: Staedion is akkoord met voorstellen en is bereid incassomaatregelen op te schorten. We hoeven ook niet meer met alle NVVK-leden waar we mee te maken hebben apart afspraken te maken. Bijvoorbeeld als een vertrokken huurder met een schuld bij ons later in een andere gemeente een schuldregeling krijgt.’
Verband tussen schulden, stress en overlast
Bovenal is het volgens Walhain voor huurders fijn als hun huisbaas meewerkt aan een schuldregeling en niet dwarsligt. ‘We huisvesten kwetsbare mensen met lage inkomens. Daar zitten vanwege de prestatieafspraken met het Rijk mensen bij van de reclassering, het COA, de noodopvang en de GGZ. Mensen die hun leven niet altijd helemaal op de rit hebben. Daarom hebben wij een morele verplichting om mee te gaan in de schuldregeling.’
‘Huurders hebben door het convenant sneller schuldenrust’, vervolgt Walhain. ‘Dat zorgt ervoor dat ze andere keuzes maken in de wijk, beter participeren. Want er is een correlatie tussen schulden, stress en overlast. Bijdragen aan schuldenrust helpt dus ook bij het verbeteren van de leefbaarheid van de wijk.’
Voor hem als incassomedewerker is de nieuwe werkwijze ook veel bevredigender. ‘Je zet een streep onder een schuld. Dan hoef je er ook niet meer aan te trekken, en moet je alleen de lopende termijn goed bewaken. Je kunt je inspanningen richten op huurders waar nog wel een regeling te treffen is. En op huurders met beginnende achterstanden. Die verwijzen we door naar Geldfit, waar alle gemeenten achter zitten, of bijvoorbeeld naar een jongereninformatiepunt.’
Aandacht voor mensen
Sven Lubbers maakte onlangs de overstap van de corporatie naar de gemeente Den Haag, waar hij een rol heeft in het borgen van de kwaliteit van schuldhulpverlening. Hij kent inmiddels ook vanuit het perspectief van schuldhulpverleners de waarde van het convenant. ‘Iedereen die hier werkt beseft dat de burger voorop staat. Maar het is ook belangrijk efficiënt te werken en overzicht over het proces te houden. Daarvoor zijn we bezig om dashboards in te richten.‘
Lubbers vindt het bijzonder te zien hoeveel mensen bij de gemeente bezig zijn om de burgers van Den Haag te helpen. ‘Terwijl incassoafdelingen bij bedrijven steeds kleiner worden, is hier echt aandacht voor mensen. Wat hebben hulpvragers nodig: een training, budgetbeheer, maatschappelijke ondersteuning of GGZ? Dan zijn er nog de deurbezoeken in het kader van vroegsignalering. Die doet iemand van de gemeente samen met iemand van een woningcorporatie. Het is mooi dat gemeenten en corporaties elkaar steeds beter weten te vinden.’
Zet ook de kroon op sociale incasso
Lubbers en Walhain zouden graag zien dat veel meer Aedes-leden het convenant ondertekenen. Lubbers: ‘Ik heb wel eens gehoord dat andere corporaties het gevoel hebben dat ze dan hun beslissingsbevoegdheid verliezen. Maar dat is niet zo. Je hebt in het modelconvenant nog steeds de mogelijkheid om niet akkoord te gaan met een voorstel als daar een goede reden voor is. De NVVK en Aedes maken het makkelijk met een modelconvenant, maar je kunt ook nog steeds je eigen maatwerkafspraken toevoegen in een addendum.’
Walhain vat het als volgt samen: ‘De meeste woningcorporaties zijn net als wij al bezig met sociaal incasseren. Het convenant maakt dat aantoonbaar en is daarmee de kroon op sociale incasso.’
Modelconvenant Schuldhulpverlening
Afspraken rond snellere hulp bij huurachterstanden zijn vastgelegd in een modelconvenant voor woningcorporaties, opgesteld door Aedes en de vereniging voor schuldhulpverlening NVVK. Het modelconvenant is helemaal toegesneden op woningcorporaties en het feit dat ze vrijwel allemaal lokaal en soms regionaal opereren.
Aedes, de betrokken corporaties en de NVVK roepen woningcorporaties op met het modelconvenant aan de slag te gaan. Het convenant en de toelichting zijn te downloaden bij Snellere hulp bij huurachterstanden met modelconvenant.
Bron: Aedes
