Het onderzoeksrapport ‘Schulden klein houden en perspectief bieden’ van mr. André Moerman en prof. dr. Nadja Jungmann (HU) legt de basis voor een fundamentele verandering van het stelsel van schulden, vorderingen en incasso. Die verandering is hard nodig om schulden waar mogelijk klein te houden en oplopende problemen te voorkomen. De KBvG omarmt de conclusies en aanbevelingen. Richting de verkiezingen en de formatie van het nieuwe kabinet zal de KBvG haar inbreng mede baseren op het rapport.
Rust en overzicht
Het onderzoeksrapport werd vanmiddag gepresenteerd tijdens het SchuldInfo Jaarcongres 2023 in Apeldoorn. Kern van de voorgestelde veranderingen is een verschuiving van de focus: van inning die niet langer gericht is op afzonderlijke vorderingen maar op collectief belang van debiteur en schuldeisers. Dit is een belangrijke en wenselijke verandering van het huidige systeem. Planmatige en collectieve afbetaling creëert rust en overzicht voor zowel schuldeiser als debiteur. Ook de KBvG ziet dat dit eraan bij zal dragen dat lasten minder oplopen. Met onze digitale registers als VerwijsIndex SchuldHulpverlening (VISH) en het Digitaal Beslagregister (DBR) zijn al stappen gezet die een collectieve aanpak mogelijk maken.
De coördinerende gerechtsdeurwaarder
De KBvG is ook enthousiast over het voorstel voor meedelen in beslag. Nu kunnen verschillende schuldeisers beslag leggen via hun eigen deurwaarder. Het is beter om over te gaan naar een stelsel waarin per debiteur één coördinerend deurwaarder aangesteld wordt. Die neemt de regie bij het opstellen en uitvoeren van het afbetalingsplan en andere schuldeisers kunnen zich tot deze deurwaarder wenden om mee te delen in beslag. Dat voorkomt zinloos stapelen van beslagen, met alle bijkomende kosten voor de debiteur. De gerechtsdeurwaarder kan deze rol pas echt goed uitvoeren als die volledig inzicht heeft in het vermogen en de lopende beslagen van de debiteur door middel van een centraal invorderingsregister. Toegang tot digitale systemen met een veilige, privacyvriendelijke uitwisseling van informatie – ook met de overheid – is daarbij onmisbaar, vindt de KBvG.
Zorgplicht bij grote betaalproblemen
De KBvG vindt een zorgplicht om mensen bij problematische schulden door te verwijzen naar de schuldhulpverlening belangrijk. Gerechtsdeurwaarders zien aan de voordeur vaak als eerste de signalen die duiden op financiële problemen. Met hun inzicht in vermogen en schulden hebben gerechtsdeurwaarders een waardevolle informatiepositie. Het is voor hen een kleine stap om de signalen door te geven en warm door te verwijzen naar goede hulp. De KBvG vindt het van belang om vast te stellen wanneer sprake is van ‘problematische schulden’, met een landelijk aanvaarde definitie.
Sociaal tarief voor passende financiële vergoeding
De KBvG stelt vast dat de voorgestelde fundamentele veranderingen in het stelsel van aanpak van schulden en wijze van incasso verstrekkende gevolgen hebben voor gerechtsdeurwaarders. Ze leiden tot een drastische vermindering van de ambtshandelingen zoals dagvaarden, betekenen van vonnissen en beslagleggen. Daar staat nu een vergoeding tegenover, die wordt betaald door de debiteur. In een herzien stelsel verdienen ook de financiële vergoedingen aanpassing, die in de wet dient vastgelegd te worden. De KBvG pleit voor een sociaal tarief: een passende vergoeding voor werkzaamheden die het oplopen van kosten voorkomen en die bijdragen aan oplossingen van de schuldenproblematiek.
Bron: KBVG
