Dit jaar en volgend jaar kan voor schulden van huishoudens minder vaak een betalingsregeling getroffen worden dan voorheen. Dat betekent dat meer schulden bij de deurwaarder belanden. Deurwaarders kunnen loon- of inboedelbeslag opleggen, waardoor de totale kosten uiteindelijk hoger zijn voor schuldenaren, schuldeisers en samenleving.
Uit de Augustusraming van het CPB valt af te leiden dat er in 2023 ruim 1,3 miljoen personen onder de armoedegrens belanden, tegen nog geen miljoen in 2021. Wordt er echter rekening gehouden met het hogere aandeel van het budget dat lage inkomens besteden aan energie, dan komen bijna anderhalf miljoen mensen onder de armoedegrens terecht. Het aantal personen in armoede neemt dus met zo’n 50% toe. Hier zullen veel mensen bij zitten, zoals lagere middeninkomens, die voor het eerst te maken krijgen met schuldenproblematiek.
Dit proces wordt versneld doordat het moeilijker wordt om betalingsregelingen af te spreken. Allereerst wordt de terugbetaalcapaciteit kleiner, doordat de wettelijke rente stijgt. Hoe hoger de aan incassobureau te betalen rente rente, hoe kleiner de kans dat een consument in staat is om een betalingsregeling te treffen. Op basis van onze prognose van het ECB-herfinancieringstarief (1,5% in oktober) Verwachten wij dat deze wettelijke rente volgend jaar van 2% naar 3,5% gaat.
Ten tweede verdwijnt door inflatie de aflosruimte, of wordt kleiner. In 2021 kon een huishouden met 2000 euro netto maandinkomen en 1900 euro aan uitgaven 100 euro per maand aflossen in een betalingsregeling. Een energie-jaarafrekening van 2000 euro is zo binnen twee jaar, inclusief rente en incassokosten, bij het incassobureau afgelost. Op basis van onze inkomens- en inflatieverwachting ontvangt ditzelfde huishouden in 2023 echter 2153 euro netto per maand en zijn de uitgaven, tenzij er bezuinigingsmogelijkheden zijn, 2157 euro netto per maand. Dit huishouden heeft geen ruimte om af te lossen in een betalingsregeling.
Zo loopt het aantal aan deurwaarders overgedragen dossiers naar verwachting op van 1,7 miljoen in 2021 naar 2 miljoen dit jaar en 2,5 miljoen volgend jaar. Om dit te voorkomen zouden incassobureaus kunnen kiezen voor langer lopende betalingsregelingen en bedrijven voor schuldkwijtschelding.
Bron: ABN AMRO
