De rechtbanken, gerechtshoven en bijzondere colleges sluiten vanaf dinsdag 17 maart hun deuren om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. In principe valt de behandeling van rechtszaken stil tot en met 6 april. Maar er zijn urgente zaken die niet kunnen wachten omdat dat raakt aan de rechten van rechtzoekenden en verdachten, bijvoorbeeld omdat een termijn verloopt waarbinnen de rechter moet oordelen. Hier volgt een overzicht van die urgente zaken. Twijfelt u na het lezen nog of uw zaak doorgaat of niet, bel dan uw advocaat of rechtshulpverlener of – als u die niet heeft – het gerecht dat uw zaak behandelt.
Bestuursrechtzaken
Voor reguliere bestuursrechtzaken geldt dat alleen de voorlopige voorzieningen (alleen in geval van ‘superspoed’) doorgaan. Van de vreemdelingenzaken worden alleen bewaringszaken behandeld. Voor beide categorieën geldt dat dat zoveel mogelijk schriftelijk gebeurt. Zijn er nog vragen over een vreemdelingenzaak, dan kan de advocaat/procesvertegenwoordiger telefonisch worden gehoord. Alleen in uitzonderlijke gevallen is een fysieke zitting in de rechtbank mogelijk.
Handel en kanton
Nieuwe zaken (ook verzoekschriften) kunnen normaal worden aangebracht en ingeschreven, maar tot en met 6 april vindt er geen rolzitting en mondelinge behandeling plaats. Alle gedaagden krijgen een brief dat hun zaak door de rechter wordt aangehouden. Er volgt dan dus nog geen uitspraak. Bij kort gedingen en beslagrekesten bepaalt de rechter of de zitting moet doorgaan (alleen in geval van superspoed) of wordt aangehouden (dan komt er nog geen uitspraak). Als er een zitting volgt, wordt die bij voorkeur digitaal (via Skype of Facetime) gedaan. Vonnissen kunnen – zonder publiek – worden uitgesproken.
Curatele, bewind, mentorschap
Voor zaken over curatele, bewind en mentorschap wordt u verzocht om alleen in spoedeisende zaken telefonisch contact op te nemen met de griffies van de gerechten. In samenspraak met de kantonrechter wordt dan beoordeeld of uw zaak schriftelijk kan worden afgehandeld of dat op een andere wijze wordt beslist. Houd er rekening mee dat andere verzoeken de komende weken niet behandeld zullen worden. Dit geldt ook voor de beoordeling van de rekening en verantwoording. Die kunt u overigens wel indienen.
Insolventiezaken
Voor insolventiezaken geldt dat faillissementszittingen, moratoria en voorlopige voorzieningen als urgent worden beschouwd en in principe doorgaan. Ook zaken over salarissen van curatoren en bewindvoerders vinden doorgang.
Strafrecht
Alle niet-dringende zaken worden uitgesteld of aangehouden. Reeds verzonden dagvaardingen en oproepingen worden ingetrokken door het OM of zaken worden op voorhand aangehouden door de rechter. Die zaken worden dus niet op de bepaalde datum behandeld. Wanneer dat wel is, wordt later vastgesteld en daarover komt een bericht. Alleen de noodzakelijke beslissingen worden genomen en daarbij wordt zoveel mogelijk gezocht naar manieren om de partijen telefonisch of via Skype te horen. Bij hoge uitzondering vindt een fysieke zitting plaats.
Onder noodzakelijke beslissingen vallen: beslissingen over voorlopige hechtenis, beslissingen van de rechter(-commissaris) die geen uitstel dulden, doorzoekingen door de rechter-commissaris, uitspraken van recent afgeronde meervoudige kamerzaken, (super)snelrecht in zaken waarin de verdachte vastzit, beslissingen over voorlopige tenuitvoerlegging van straffen (TUL) en herroeping van een voorlopige in vrijheidsteling (VI).
Familie- en jeugdrecht (bij de rechtbank)
Ondertoezichtstellingen (OTS) worden behandeld als ze spoedeisend zijn, maar er vindt geen fysieke zitting plaats. Partijen worden telefonisch gehoord. Voor zittingen over verlenging van de OTS geldt dat partijen worden afgebeld en dat er een overbruggingsbeslissing wordt genomen.
Als het gaat om verlenging van een uithuisplaatsing in een open instellingen, dan wordt een korte overbruggingsbeslissing genomen. Zo nodig wordt er telefonisch gehoord. Bij verlenging van uithuisplaatsing in een gesloten instelling geldt dat partijen worden afgebeld en dat er telefonisch wordt gehoord.
Spoedverzoeken in het jeugdrecht worden op de gebruikelijke wijze via de pikettelefoon behandeld. Voor voorlopige voorzieningen en spoed-kortgedingen in het familierecht is afgesproken dat er telefonisch wordt gehoord en dat anders de zaak wordt aangehouden. Ook in voorlopige voorzieningen over een tijdelijk huisverbod wordt telefonisch gehoord.
Jeugdstrafzaken
Zie strafrecht.
WvGGZ/zorgmachtigingen en rechterlijke machtigingen
Voor urgente beslissingen over verplichte geestelijke gezondheidszorg en andere zorgzaken geldt dat er geen zitting wordt gehouden, maar telefonisch wordt gehoord.
Civiel hoger beroep (bij het hof)
De zittingen tot en met 6 april worden allemaal afgezegd, met uitzondering van spoedzaken waar op korte termijn een uitspraak nodig is zoals spoed kort gedingen en faillissementszaken. Als er een zitting plaatsvindt, gebeurt dat zoveel mogelijk via telehoren; alleen als het niet anders kan, wordt een fysieke zitting gehouden.
Ook bij familie- en jeugdrecht gaan alleen de spoedzaken door. Het gaat dan om plaatsing in een gesloten jeugdinrichting, maatregelen als ondertoezichtstelling of uithuisplaatsing, spoed kort gedingen en voorlopige voorzieningen.
De rol- en rekest administratie werken zoveel mogelijk door en uitspraken worden gedaan.
Strafrechtzaken (bij het hof)
Zie strafrecht rechtbank.
Centrale balie
De centrale balies in alle gerechtsgebouwen zijn gesloten. Voor alle handelingen en werkzaamheden van de centrale balies geldt dat die tot en met 6 april 2020 op andere wijze uitgevoerd gaan worden. Voor het merendeel geldt dat voor deze handelingen post, mail of fax gebruikt kunnen worden. Kijk hiervoor vanaf 17 maart 14.00 uur op de website van het betreffende gerecht.
Mediation
De lopende mediations via mediationbureaus van de gerechten worden aangehouden en er worden voorlopig geen nieuwe mediations opgestart. Het is wel mogelijk per mail mediations aan te melden en er kan telefonisch contact gelegd worden, maar gesprekken kunnen pas worden gepland als deze periode voorbij is.
Bron: de Rechtspraak
