Het komende kabinet moet investeren in maatregelen die de economie versterken en geen ‘cadeautjes’ weggeven in de vorm van bijvoorbeeld koopkrachtstijgingen voor iedereen in een verkiezingsjaar. De Nederlandse economie presteert nog steeds onder haar potentieel. En aangezien het huidige monetaire beleid niet langer soelaas biedt, moet de overheid inspringen om de vraag te stimuleren en te investeren in onderwijs, onderzoek en ontwikkeling, duurzame energie en infrastructuur. Deze investeringen worden idealiter gedaan in Europees verband. Dat schrijven economen van de Rabobank in hun vandaag verschenen studies naar aanleiding van de presentatie van de Miljoenennota.
“Een volgend kabinet zou bij kunnen lenen om rendabele investeringen te doen, zodat het het groeipotentieel van de Nederlandse economie vergroot”, vertelt Hans Stegeman, hoofdeconoom Nederland van de Rabobank.
Investeren in Europees verband
“Deze investeringen kunnen het beste in Europees verband worden gecoördineerd. Zuidelijke landen zoals Griekenland, Spanje en Portugal voeren momenteel noodzakelijke structurele hervormingen door en brengen hun begrotingen op orde. De eurozone is er in zo’n situatie bij gebaat wanneer lidstaten met goede vooruitzichten juist wat meer budgettaire ruimte krijgen, zoals Nederland en Duitsland. Ruim begrotingsbeleid in de sterke noordelijke landen heeft positieve overloopeffecten naar de rest van de monetaire unie.”
Overheid kan vrijwel gratis geld lenen
Is een expansieve begrotingsaanpak door Nederland niet in tegenspraak met behoedzaam begroten? Stegeman: “Niet wanneer deze extra stimulansen buiten het uitgavenkader worden geplaatst. En dan alleen als die investeringen vanuit maatschappelijk oogpunt rendabel zijn. Zo voorkom je dat een volgend kabinet onder het mom van investeringen koopkrachtreparaties uitvoert of structurele hervormingen terugdraait.”
“De Nederlandse overheid kan vanwege haar uitstekende kredietwaardigheid vrijwel gratis geld aantrekken op de kapitaalmarkt. Daarnaast zijn bij de huidige lage rente veel publieke investeringen renderend. Het komende kabinet kan met een gerichte investeringsagenda, gekoppeld aan een verder behoedzaam en trendmatig begrotingsbeleid, de groei in Nederland nog meer aanzwengelen en huishoudens voorbij jaren van consumptiestilstand helpen.”
Prinsjesdag staat vooral in teken van verkiezingen
Uit de vandaag gepresenteerde Miljoenennota blijkt dat het kabinet een aantal verzachtende maatregelen neemt om de pijn van het bezuinigingsbeleid van de afgelopen jaren te verzachten. Stegeman: “Prinsjesdag is een goednieuwsshow. Na de vijf miljard lastenverlichting die dit jaar is uitgedeeld, valt er ook in de nu gepresenteerde Miljoenennota voor 2017 genoeg te lezen waar kiezers vrolijk van worden. Overigens is het goede nieuws terecht. Het begrotingssaldo is binnen de perken gebleven, de economie draait volgend jaar ook relatief goed door, de koopkracht stijgt, de werkloosheid daalt.”
Maar volgens Stegeman is het ook duidelijk een verkiezingsbegroting: “Er komen geen hervormingen meer en de kool en de geit worden gespaard. Anders gezegd: de scherpe randjes van eerder genomen maatregelen worden eraf gevijld om zo het electoraat niet al te veel te ontrieven. En dat is jammer, want het kabinet pakt hiermee op geen enkele manier door op een aantal cruciale dossiers en helpt de economie dus niet structureel verder.”
De Prinsjesdag-studies van de Rabobank kunt u vinden op: www.rabobank.com/economie
Bron: Rabobank
