Het Nederlandse MKB maakt voor vreemd vermogen nog altijd het meest gebruik van bancaire financiering.
Eind 2015 hadden de grootbanken in totaal 285 miljard euro krediet uitstaan bij het Nederlandse bedrijfsleven, waarvan 130 miljard euro aan het MKB. De laatste jaren is de diversiteit van financieringsvormen wel toegenomen. Zowel leasing en factoring als crowdfunding en kredietunies groeiden in 2015 sterk. En ook MKB-fondsen vervullen een grotere rol. Dat blijkt uit het rapport ‘Diversiteit financierings-landschap neemt toe’ dat economen van de Rabobank vandaag hebben gepubliceerd. De toename in financieringsalternatieven betekent dat er voor ondernemers meer te kiezen is.
Investeringsgroei
Nederland heeft de recessie achter zich gelaten. De Rabobank verwacht dat de economie dit en volgend jaar met 2% zal groeien, net als in 2015. De bedrijfsinvesteringen zijn in 2015 toegenomen met 5,4%. Over de hele linie zien bedrijven de investeringen per saldo toenemen, maar het optimisme is bij grote bedrijven (meer dan 100 werknemers) groter dan bij het kleinbedrijf. Dat het grootbedrijf voorloopt blijkt ook uit het feit dat banken sinds 2014 een toename van de kredietvraag zien door het grootbedrijf. Van een toenemende kredietvraag door het MKB is pas sinds eind 2015 sprake. Rabobank-econoom Leontine Treur: “Investeringsgroei hoeft niet direct te leiden tot een stijging van de kredietvraag. Ondernemers kunnen die eerste fase van verhoogde investeringen ook zelf financieren of een beroep doen op private equity. Zet de toename van bedrijfsinvesteringen door, dan ligt het in de rede dat ondernemers voor financiering van verdere investeringsgroei een groter beroep doen op krediet.”
Sterke groei in traditionele en nieuwe financieringsalternatieven
Met 285 miljard euro uitstaand krediet zijn de grootbanken de belangrijkste financier voor het Nederlandse bedrijfsleven. In 2015 maakten alternatieve financieringsbronnen een sterke groei door, zowel de traditionele alternatieven (lease en factoring) als de nieuwe financieringsvormen zoals crowdfunding en kredietunies. In 2015 is 128 miljoen euro opgehaald via crowdfunding, waarvan bijna 110 miljoen door ondernemers; dat is een verdubbeling ten opzichte van 2014. Vooral ondernemers in de horeca en vastgoedbranche benutten crowdfunding als financieringsbron. Voor horeca-ondernemers biedt crowdfunding – naast financiering – ook de mogelijkheid om toekomstige klanten duurzaam te binden.
Qredits realiseerde in 2015 zowel een groei in verstrekking van microkredieten (tot 50.000 euro) als van MKB-leningen (tot 250.000 euro) tot een totaal van 41 miljoen euro. Nederland telt inmiddels enkele tientallen kredietunies, waarvan sommige nog in oprichting. In 2015 is in totaal 3-4 miljoen euro krediet verstrekt aan bedrijven door enkele kredietunies.
Grotere rol MKB-fondsen
De lage rente op spaargeld en op veilige beleggingen zoals staatsobligaties zorgt ervoor dat particulieren en institutionele beleggers op zoek gaan naar alternatieven met een hoger rendement. Institutionele beleggers hebben daarbij behoefte aan schaalgrootte en geven daarom de voorkeur voor investeren via een fonds. Nieuwe fondsen zoals het MKB-Impulsfonds, het Bedrijfsleningenfonds (BLF) en het Achtergesteldleningenfonds (ALF) spelen in op die behoefte.
Oerwoud of ‘one stop shop’
De toegenomen diversiteit aan financieringsvormen en –bronnen betekent voor ondernemers volop keuzemogelijkheden. Keerzijde van de veelheid van financieringsmogelijkheden voor ondernemers is dat het steeds lastiger is om hierin wegwijs te worden. Banken gaan om die reden steeds vaker samenwerking aan met andere partijen om zakelijke klanten een breed palet aan financiële diensten te kunnen bieden in de vorm van ‘one stop shop’.
Zo is de Rabobank onlangs een samenwerking aangegaan met twee crowdfundingplatforms en brengt de bank in speciale bijeenkomsten ondernemers met een financieringsbehoefte in contact met financiers. Daarmee speelt de bank in op de ontwikkeling dat voor sommige plannen een passende financiering bestaat uit een slimme financieringsmix, waarin bancair krediet wordt gestapeld met aanvullende financiering van externe financiers.
Bron: Rabobank
