In september 2016 is in Nijmegen de pilot Vroegsignalering van start gegaan om mensen met betalingsachterstanden sneller en beter te kunnen helpen. De gemeente tekende hiertoe samen met een grote groep maatschappelijke partners een convenant in aanwezigheid van staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).
De gemeente sloeg de handen in één met energiebedrijf NUON, drinkwaterbedrijf Vitens, zorgverzekeraars CZ en VGZ en de woningcorporaties Talis, Portaal, Mooiland, De Gemeenschap, WoonGenoot en Standvast. Doel: vroegsignalering van betalingsproblemen mogelijk maken. Na de officiële start op 1 oktober zal de pilot een jaar duren in vijf Nijmeegse wijken. Voor de pilot zullen de partijen maandelijks gegevens van hun Nijmeegse klanten met een betalingsachterstand van maximaal 100 dagen aan de Vindplaats van Schulden van Bureau Kredietregistratie (BKR) doorgeven. Het BKR verstrekt aan de gemeente een lijst met mensen die bij minimaal drie convenantpartners een betalingsachterstand hebben.
Actief op signalen af
De gemeente selecteert elke maand vijftig inwoners van deze lijst. Medewerkers van Bureau Schuldhulpverlening benaderen deze inwoners en bieden ondersteuning aan als dat nodig is. Voor die ondersteuning wordt – in overleg met de betrokken inwoner – gebruikgemaakt van reguliere partners op het gebied van schuldhulpverlening, zoals het Inter-Lokaal en FIBON.
Wethouder Turgay Tankir (Werk en Inkomen): “Steeds meer mensen hebben schulden die moeilijker zijn op te lossen. Vaak komt dat doordat mensen lang wachten met aan de bel trekken. Met de pilot Vroegsignalering kunnen we voorkomen dat de financiële situatie van mensen onnodig verslechtert.“ Staatssecretaris Jetta Klijnsma: “Voorkomen is beter dan genezen. Dat geldt zeker ook bij schulden. Door problemen vroeg te signaleren en in actie te komen, kun je veel persoonlijk leed en hoge maatschappelijke kosten voorkomen.”
Walter Hamers is bestuurder van Talis en spreekt namens deelnemende corporaties: “Betaalbaarheid staat hoog op de agenda bij de Nijmeegse corporaties. Problemen met het huishoudboekje zijn echter vaak té ingewikkeld voor een smalle aanpak vanuit een enkele organisatie. Met deze gezamenlijke aanpak kunnen we extra stappen maken om in een vroeg stadium mensen met betalingsachterstanden te helpen.”
Niet voor hun plezier
Manuel van der Hoek (CZ): “Onze ervaring is dat we klanten met een betalingsachterstand beter tegemoet kunnen komen dan ze hard aanpakken. Oplopende boetes en incassokosten maken de schuld dan al snel onoplosbaar. Klanten lopen niet voor hun plezier achter met betalen. We proberen oplossingen op maat aan te bieden. Het project Vroegsignalering past heel goed in die aanpak.”
Anne Korthals Altes (Nuon): “Vroegsignalering is een van de belangrijkste samenwerkingsvormen om problematische schulden te voorkomen. Als energiebedrijf hebben wij vaak te maken met schuldenproblematiek. Vaste lasten, waaronder energie, blijken steeds vaker de oorzaak te zijn van schulden. Wij willen onze klanten helpen en oplossingen bieden zodat ze niet in de problemen komen.” Hester Latenstein van Voorst (Vitens): “Drinkwater is een eerste levensbehoefte, en de drinkwaterrekening is meestal de laatste die mensen niet kunnen betalen. Als het toch zover komt, is er vaak meer aan de hand. Vitens wil klanten graag helpen richting schuldhulpverlening, zodat hun situatie verbetert en we niet over hoeven te gaan tot afsluiting. Daarom wil Vitens in de toekomst graag meer van dit soort convenanten afsluiten met gemeenten.”
Aanvalsplan
De pilot Vroegsignalering is één van de maatregelen uit het Nijmeegse Aanvalsplan Armoede en Schulden. In dit aanvalsplan staan tien ontwikkellijnen, waaronder een preventieve aanpak om schulden te voorkomen of verminderen, maatregelen die schuldhulpverlening effectiever maken, het niet-gebruik van voorzieningen tegengaan en het verbeteren van samenwerking en kennisdeling in de keten van schuldhulpverlening.
Bron: Gemeenten van de Toekomst
