Europa is het ‘westelijke uitsteeksel’ van het Aziatische continent. Een groot schiereiland dat in de loop van het tweede millennium na Christus de hegemonie in de wereld heeft veroverd.
De grote verscheidenheid in landschappen is de oorzaak van een diversiteit aan sociale culturen, de vele verschillende talen en het grote aantal natiestaten. Politieke, economische en culturele verschillen zijn daarvan een blijvend gevolg. Het streven naar verdieping en verbreding van Europa als eenheid werkt daarom averechts. Door de ‘eenheidsworst’, die Brussel de EU landen opdringt, worden de unieke eigenschappen, die ieder land heeft, ontkend.
Ook in de 21ste eeuw zal de verhouding van Europa tot Rusland van cruciaal belang zijn. Of Rusland ooit een bedreiging voor Europa zal vormen, hangt in hoge mate van de vraag af of op de puinhopen van het communisme een reeks welvarende en stabiele landen zal herrijzen en of de droom van het herboren Midden – Europa werkelijkheid zal worden. Het begrip “Midden- Europa” was een protest tegen de geografie van de Koude Oorlog, waarin de term “Oost-Europa” was gemunt voor die helft van Europa die onderworpen was aan Moskou. Oost-Duitsland, Tsjecho- Slowakije, Polen en Hongarije hadden allemaal deel uitgemaakt van Midden-Europa. Deze landen hadden daarom niet veroordeeld mogen worden tot de volkerengevangenis die het Warschaupact was.
De val van de Berlijnse Muur heeft geen einde gemaakt aan de geopolitiek. Er brak alleen een nieuwe fase aan. Nog geen maand na de ontbinding van de Sovjet-Unie had het Kremlin al begrepen dat de geopolitiek de plaats van de ideologie moest gaan innemen. De geopolitiek, die in de tijd van de Sovjet-Unie altijd werd gedemoniseerd, is in het kwaadraat in het nieuwe Rusland teruggekeerd. Om de niet Russische volkeren van de vroegere Sovjet-Unie weer voor het federalisme te winnen, is de 19e eeuwse doctrine van de Euroaziatische eenheid als alternatief voor het communisme van stal gehaald.
Poetin lijkt echter in deze niet te streven om de vroegere Sovjetrepublieken met meer vrijheid in eigen land en een welwillende buitenlandse politiek op zijn hand te krijgen. Poetin kiest voor een neotsaristische expansionisme, dat op korte termijn mogelijk is dankzij de Russische overvloed aan grondstoffen en een zeer grote versterking van zijn militaire macht (al in de eerste zeven jaren na zijn aantreden gebruikte Poetin de inkomsten uit energiebronnen voor een viervoudiging van zijn defensiebegroting).
Het heeft er alle schijn van dat Poetin stookt om strategisch ruimte te creëren. Strategie in deze is de kunst om ruimte en tijd militair en diplomatiek op de juiste wijze te benutten. Poetin toont zich daarin een meester. Poetin`s concentratie op Oekraïne, bij zijn algemeen streven om het nabije buitenland weer onder Russische invloed te brengen, bewijst dat hij zijn land in Europa wil verankeren. Oekraïne is in deze de spilstaat waar de toekomst van Rusland om draait. Met Oekraïne wordt Rusland een deel van Europa.
Als Poetin al een nieuw imperium weet te creëren , dan zal het een zwakke reïncarnatie van het rijke van vroeger zijn. De macht van de Russen zal niet alleen worden ingetoomd door de onbuigzame leiders in Centraal- Azië, maar ook door de invloed daar van China en in mindere mate van India en Iran. Uiteindelijk zou Kazachstan wel eens bepalend kunnen zijn voor de gehele positie van Rusland in Eurazië. Het welvarende Kazachstan, even groot als West-Europa met een BNP dat groter is dan van alle andere Centraal-Aziatische landen samen, ligt midden in Eurazië.
Riens Meijer is econoom met kennis t.a.v. gedragspsychologie, filosofie en geschiedenis gefocust op de kansen en bedreigingen in de 21ste eeuw.
Bron: wwww.creditexpo.nl
