Gerechtsdeurwaarders gingen in 2022 opnieuw minder vaak over tot ambtshandelingen, zoals dagvaarden en beslagleggen. Dat blijkt uit de jaarcijfers van de deurwaarderskantoren. De daling komt vooral doordat gerechtsdeurwaarders steeds beter kunnen inschatten of iemand niet kán of niet wíl betalen. Op basis daarvan kunnen zij maatwerk leveren en bepalen of een ambtshandeling nodig is. Ook de coulanceregelingen in het kader van coronasteun droegen bij aan de daling.
Het totaal aantal uitgevoerde ambtshandelingen daalde in de afgelopen jaren stevig: van 2,3 miljoen in 2017 naar 1,6 miljoen in het afgelopen jaar. Dat hangt voor een belangrijk deel samen met de invoering en het steeds beter functioneren van het digitaal beslagregister. Op basis van de gegevens in het register maken gerechtsdeurwaarders aan het begin van elk traject de afweging of het zinvol is om ambtelijke kosten te maken. Wanneer blijkt dat mensen met schulden niet in staat zijn om te betalen, adviseert de gerechtsdeurwaarder de schuldeiser om pas op de plaats te maken. Is er wel betaalvermogen, dan zorgt de deurwaarder ervoor dat een betalingsregeling wordt afgesproken en nagekomen. Pas wanneer zo’n oplossing niet gevonden wordt, gaat de deurwaarder over tot dagvaarden en eventueel – na uitspraak van de rechter – tot beslagleggen of ontruimen.
Vergeleken met 2021 daalde het totaal aantal uitgevoerde ambtshandelingen in het afgelopen jaar van 1,74 miljoen naar 1,56 miljoen. Het aantal dagvaardingen ging omlaag van 306 duizend naar 276 duizend, het aantal beslagleggingen van 376 duizend naar 346 duizend. Het aantal aangezegde ontruimingen steeg, van 7.700 naar 9.500, maar het aantal doorgezette ontruimingen bleef met 3.218 stabiel ten opzichte van het voorgaande jaar (3.100). Dat betekent dat na de aanzegging van de ontruiming relatief vaker alsnog een oplossing werd gevonden.
Stuwmeer aan schulden
Hoewel de daling een langjarige trend is, laat het aantal ambtshandelingen in de coronaperiode nog eens een extra afname zien. KBvG-bestuurslid Arjan Boiten: ‘Dat heeft te maken met de steunmaatregelen. Daardoor is wel een stuwmeer aan schulden ontstaan. Niet alleen van te veel gekregen steungeld, veel bedrijven hebben ook gebruik gemaakt van de regeling om loonheffing en omzetbelasting later pas te betalen.’ Boiten verwacht dan ook dat gerechtsdeurwaarders vanaf dit jaar weer vaker op de stoep zullen staan. Boiten: ‘Nu de fiscus weer gaat invorderen, zal het aantal faillissementen oplopen. Mensen verliezen dan mogelijk hun baan en kunnen hun huur of hypotheek niet meer betalen. Ook de oplopende rente zal daar zijn invloed op hebben.’
Het aantal nieuw geopende incassodossiers bevestigt deze zorg. In 2022 werden ruim 1,8 miljoen zaken geopend, een stijging – tegen de trend in – van ruim 100 duizend dossiers. KBvG-voorzitter Chris Bakhuis: ‘Nu we de coronacrisis achter de rug hebben, dreigen duizenden gezinnen alsnog in de problemen te komen. Dat zou ontzettend zuur zijn. We hebben onze verwachtingen en zorgen daarover gedeeld met de minister voor Armoedebeleid, Carola Schouten. Intussen zullen we als gerechtsdeurwaarders ons ervoor inzetten dat gezinnen die echt niet kunnen betalen zo snel mogelijk de weg naar de schuldhulpverlening wordt gewezen. En dat zo wordt voorkomen dat zij te maken krijgen met oplopende incassokosten. Verder hebben we een dringend advies aan iedereen die te maken krijgt met vorderingen: mensen, alsjeblieft, bel met de gerechtsdeurwaarder! Hoe eerder je belt, hoe beter we kunnen voorkomen dat de kosten onnodig nog verder oplopen. Kijk voor tips ook eens op de website: bellenisoplossen.nl.’
Meer agressie, minder klachten
De zorgwekkende stijging van agressie en geweld tegen gerechtsdeurwaarders lijkt te stabiliseren. Eerder maakte de KBvG bekend dat hiervan in de eerste zes maanden van 2022 al 615 meldingen werden gedaan, tegenover 445 keer in heel 2021. Met nog eens 101 meldingen in de tweede helft van het jaar komt het aantal meldingen in heel 2022 op 716, toch nog een toename van 61%. In 19 gevallen werd aangifte gedaan. Het aantal kantoorklachten is in het afgelopen jaar afgenomen, van 2.291 naar 2.090.
Over de KBvG
De Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG) heeft als taak de goede beroepsuitoefening en de vakbekwaamheid van haar leden te bevorderen. Deze formele taak is vastgelegd in de Gerechtsdeurwaarderswet. Alle gerechtsdeurwaarders zijn aangesloten bij de KBvG. De gerechtsdeurwaarder zorgt ervoor dat beslissingen van de rechter ook worden nagekomen. Dit betekent dat mensen transacties durven aangaan. Daarmee is de gerechtsdeurwaarder van grote waarde voor de economie. Hij is openbaar ambtenaar en werkt onafhankelijk en onpartijdig. Hij is betrouwbaar, integer en transparant over zijn werk. Hij doet wat hij moet doen, maar altijd met oog voor de mens achter de schulden.
Bron: KBVG
