Woningcorporaties besteden steeds meer aandacht aan het vroegtijdig signaleren van schuldenproblemen. De coronacrisis heeft de noodzaak hiertoe vergroot. Deze vroegtijdige aanpak vertaalt zich in duidelijke cijfers. Het aantal huisuitzettingen daalde in twee jaar tijd van 3.000 in 2018 naar 1.720 in 2020. Dit blijkt uit een enquête van Aedes onder haar leden.
Aedes ondertekende in maart vorig jaar, samen met maatschappelijke partners, een manifest om huisuitzettingen als gevolg van huurachterstanden te voorkomen. Huisuitzettingen vinden alleen bij uitzondering plaats. Bovendien wordt in samenwerking met zorginstanties altijd gekeken, of de huurder een alternatief onderdak heeft.
Onwillig
Verreweg de meeste corporaties (90 procent) nemen binnen een maand contact op met de huurder als een betaling achterwege blijft. Het overgrote deel gaat ook op huisbezoek. Dit blijkt de meest effectieve methode om huurbetalingen weer mogelijk te maken. Ondanks de coronacrisis daalde de totale huurachterstand. Wel zag 60 procent van de corporaties een stijging van het aantal betalingsregelingen.
Eén op de vijf corporaties moest vorig jaar toch tot huisuitzetting overgaan. Soms zijn huurders onbereikbaar of onwillig om samen naar een oplossing te zoeken. Bovendien is er vaak sprake van een combinatie met overlast of criminaliteit.
Nieuw vertrekpunt
Het aantal gerechtelijke vonnissen voor een huisuitzetting daalde van ongeveer 12.000 in 2018 naar 7.000 in 2020. Corporaties gebruiken een gerechtelijke uitspraak over het algemeen als vertrekpunt om opnieuw met de huurder in gesprek te gaan. In drie op de vier gevallen wordt een huisuitzetting dan alsnog voorkomen. Een kwart van de vonnissen leidt daadwerkelijk tot een huisuitzetting.
Toeslagenaffaire
Tot halverwege maart 2021 had 18 procent van de corporaties een verzoek ontvangen van een of meer mogelijke gedupeerden van de toeslagenaffaire. In de meeste gevallen hebben corporaties de incasso stopgezet of gepauzeerd. Daarnaast heeft 40 procent van de ondervraagde corporaties aanvullende maatregelingen genomen, zoals doorverwijzing naar de Belastingdienst of gemeente. Inmiddels heeft de overheid aangegeven dat zij de schulden van deze gedupeerden bij private organisaties (waaronder corporaties) zal overnemen.
Preventie van schulden
In de afgelopen jaren hebben corporaties veel stappen gezet om huurschulden op te lossen en maatwerk te leveren. Loopt de achterstand desondanks op, dan kan de corporatie hiervoor sinds 1 januari ook de gemeente inschakelen, dankzij een wijziging in de wet. De gemeente zal in die gevallen de huurder uitnodigen voor een gesprek om te zoeken naar een oplossing.
Aedes wijst er daarnaast erop dat voor de preventie van schulden meer zicht nodig is op de mogelijke oorzaken. Voldoende inkomen, meer ‘bemoeizorg’ en het wegnemen van schaamte kan geldzorgen voorkomen of vroegtijdig oplossen. Aan de enquête van Aedes werkten 150 corporaties mee. De resultaten zijn doorberekend voor de gehele corporatiesector.
Bron: Aedes
