In de wet oneerlijke handelspraktijken landbouw- en voedselvoorzieningsketen staat welke oneerlijke handelspraktijken tussen leverancier en afnemer verboden zijn. En welke praktijken toegestaan zijn als dit vooraf is afgesproken. Alle contracten, oude en nieuwe, moeten vanaf 15 april 2022 voldoen aan de wet.
De positie van boeren, tuinders en vissers is door de wet versterkt tegenover grotere afnemers. De wet biedt voedselleveranciers bescherming tegen diverse oneerlijke praktijken zoals te late betaling en last-minute annulering van bestellingen.
Voedselleveranciers hebben doorgaans te maken met grote afnemers, zoals handelaren en supermarkten, die inkoopvoorwaarden kunnen opleggen en eenzijdig kunnen wijzigen. Kleinere voedselleveranciers durven hun afnemers hierop niet altijd aan te spreken vanwege de scheve machtsverhoudingen. Hiervan ondervinden zij nadeel. De wet verbiedt nu specifieke handelspraktijken van afnemers waaronder:
- Late betalingen (na 30 dagen voor bederfelijke producten en na 60 dagen voor niet-bederfelijke producten)
- Last-minute annuleringen
- Eenzijdig wijzigen van afspraken
- Vergeldingsacties (bijvoorbeeld geen medewerking aan actie-aanbiedingen of communicatie)
Melden oneerlijke handelspraktijken; ook anoniem
Voedselleveranciers kunnen misstanden melden bij de ACM. De ACM beseft dat een melding de relatie tussen leverancier en afnemer kan schaden. Daarom is anoniem melden ook mogelijk. Ook branche-organisaties, verenigingen of groepen leveranciers kunnen namens hun leden een melding doen. Dat heeft als voordeel dat kleine leveranciers gezamenlijk sterker staan en eventueel ook op die manier anoniem kunnen melden. Zonder meldingen kan de ACM de oneerlijke praktijken niet goed aanpakken. De ACM kan bij vermoedens ook zelfstandig onderzoek doen maar zonder meldingen is het moeilijk zoeken. Overtreding van het verbod op deze oneerlijke handelspraktijken kan worden bestraft met een boete of een last onder dwangsom.
Nieuwe campagne
De wet oneerlijke handelspraktijken landbouw is op 1 november vorig jaar ingegaan. Sindsdien moeten nieuwe contracten voldoen aan de wet. Vanaf 15 april 2022 moeten ook de oude contracten zijn aangepast en voldoen aan de wet. De ACM gaat de komende weken verder met het bekend maken van deze wet. Zo worden verschillende presentaties gegeven bij branche- en productorganisaties. Daarnaast worden (online) media ingezet om leveranciers op de wet te wijzen.
Geschillencommissie
Leveranciers kunnen ook melding doen bij de Geschillencommissie Oneerlijke Handelspraktijken Landbouw- en Voedselvoorzieningsketen. De Commissie oordeelt specifiek over het geschil tussen leverancier en afnemer. Zij doet een bindende uitspraak over wie gelijk heeft en kan daarnaast een schadevergoeding toekennen. De Geschillencommissie is hiermee een laagdrempelige manier voor voedselleveranciers om tot een oplossing te komen bij een oneerlijke handelspraktijk. De procedures bij de ACM en de Geschillencommissie staan los van elkaar.
ACM en agrarische sector
De ACM kijkt naar de agrarische markten om die goed te laten werken voor mensen en bedrijven, nu en in de toekomst. Vanaf 1 november 2021 kunnen boeren, tuinders, vissers en veel verwerkers van voedsel oneerlijke handelspraktijken melden bij de ACM. Daarnaast publiceert de ACM de prijsmonitor agrarische sector. Die geeft een goed beeld hoe de markten werken en welke obstakels er zijn richting een meer duurzame productie. Om duurzaamheid verder te stimuleren, ook in de agrarische sector, heeft de ACM de leidraad duurzaamheidsafspraken opgesteld. Ook heeft de ACM de leidraad duurzaamheidsclaims geschreven met als doel consumenten te beschermen tegen misleidende claims op het gebied van duurzaamheid en om eerlijke concurrentie op dit gebied te stimuleren.
Bron: ACM
