De manier waarop een lening online wordt aangeboden, kan de keuzes van consumenten tijdens het afsluitproces (onverwacht) beïnvloeden. Dat blijkt uit gezamenlijk praktijkonderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en kredietaanbieder Freo. Vandaag publiceert de AFM haar rapport ‘Maak verantwoorde leenbeslissing makkelijker: invloed van de online keuzeomgeving op leengedrag’ (PDF, 11 pagina’s). De AFM roept kredietaanbieders op hun eigen keuzeomgevingen te onderzoeken en te zorgen voor een zorgvuldig ingerichte keuzeomgeving waarin het belang van de klant centraal staat.
De manier waarop keuzes worden voorgelegd aan mensen hebben (onbewust) invloed op de beslissingen die zij nemen. Als bijvoorbeeld vooraf geen maandelijks aflosbedrag is ingevuld, kiezen mensen voor een 8,5% hoger aflosbedrag dan wanneer een aflosbedrag van 2% van de lening is ingevuld.
Als mensen zelf het totaalbedrag van een lening kunnen aanpassen, dan kiezen zij een looptijd van gemiddeld twaalf maanden korter.
Als consumenten zelf over de looptijd van de lening kunnen beslissen, dan kiezen ze voor een looptijd van gemiddeld zeven maanden langer. Deze uitkomst gaat tegen de verwachting van de onderzoekers in.
Sturing vanuit de leenomgeving
Een op de vijf Nederlandse huishoudens loopt het risico met problematische schuld te maken te krijgen. Hoewel een lening nuttig kan zijn, kan sturing in de keuzeomgeving ervoor zorgen dat mensen mogelijk een product kiezen dat niet past bij hun behoeften en belangen.
Oproep tot onderzoek in eigen context
De AFM schrijft op basis van dit specifieke onderzoek niet voor hóe consumptief-kredietaanbieders hun keuzeomgeving moeten inrichten. Wel verwacht de AFM dat kredietaanbieders zorgvuldige afwegingen maken over de inrichting van de keuzeomgeving. De AFM doet in het rapport ook een aantal suggesties voor ontwerpkeuzes binnen de keuzeomgeving, die kredietaanbieders zelf verder kunnen ontwikkelen.
Onderzoek in de praktijk
Om erachter te komen in hoeverre elementen in keuzeomgevingen sturend werken, is het belangrijk om in de praktijk onderzoek te doen. Experimenteren – via A/B-testen – is daarbij een effectieve en betrouwbare methode. De AFM deed eerder onderzoek naar de factoren die in algemene zin een rol kunnen spelen bij het afsluiten van een lening, zoals het gebruik van standaardopties en referentiepunten. In het rapport Leengedrag onder de loep beschrijft de toezichthouder mogelijke interventies op de consumptief-kredietmarkt, die beter passende beslissingen door consumenten kunnen stimuleren.
De consultatie om te reageren op de ‘Principes voor de keuzeomgeving’ staat nog open tot 16 januari 2020.
Bron: AFM
