Het coronavirus begint forse invloed te krijgen op het bedrijfsleven. Horecaondernemers worden zenuwachtig omdat ze de annuleringen zien binnenstromen. Aan de andere kant wachten de Nederlandse reders de gevolgen nog af. Voor velen van hen komt de klap pas over een maand of twee. ‘We moeten de negatieve impact van het coronavirus het hoofd bieden.’
‘In de horecasector begint de zorg nu wel groot te worden’, zegt Dirk Beljaarts, directeur van Koninklijke Horeca Nederland. En dan heeft hij het niet alleen over de (toeristen)hotels die de stroom vakantiegangers zien opdrogen, maar ook over zalencentra en andere locaties die worden afgehuurd voor evenementen, congressen en trainingen. ‘Op dit moment is nog geen overzicht hoe groot de schade al is. Begin volgende week gaat er een enquête uit naar onze leden met als doel om de situatie inzichtelijker te maken en om beter te kunnen kwantificeren wat de impact is van het aantal annuleringen/minder reserveringen, maar uiteindelijk ook hoe groot het omzetverlies is.’
‘Van horecaondernemers die contact met ons opnemen horen wij vooral dat zij zich zorgen maken over de grote hoeveelheid annuleringen die binnenkomen, het uitblijven van nieuwe reserveringen en het effect daarvan op de werkbezetting van personeel. Daarnaast komen er bij KHN signalen binnen over het aanvragen van werktijdsverkorting. Op onze website hebben wij een speciale pagina ingericht waarop wij zoveel mogelijk waardevolle informatie delen, die horecaondernemers kan helpen om de benodigde maatregelen te treffen. Deze wordt continu geüpdatet.’
Actieplan coronavirus nodig
‘Inmiddels begint de behoefte ontstaan voor een actieplan van de overheid om het Nederlandse bedrijfsleven te ondersteunen om de negatieve impact van het coronavirus het hoofd te bieden. Bijvoorbeeld wat te doen bij quarantaine van een hotel, gemeente of regio. Al was het alleen maar om te laten zien dat er iets wordt gedaan.’
‘Werktijdverkorting kan een goed middel zijn om zijn verliezen op te vangen, maar ruwweg de helft van de kosten liggen ergens anders. Bij de huur van het pand, gas, water, licht et cetera. Wij vinden het belangrijk dat er zo snel mogelijk een actieplan komt om horecaondernemers ook daarin tegemoet te komen, fiscaal of met laagdrempelige overbruggingskredieten. Als gezamenlijk bedrijfsleven zouden we daar, niet alleen ieder voor zich maar ook samen, op aan moeten dringen bij de regering.’
Behalve de horeca zijn ook de ondernemers rondom die sector in de knel. Denk bijvoorbeeld aan de leveranciers van stoelen, tafels . Deze bedrijven horen nu in het midden van hun voorjaarsdrukte te zitten. Zij pieken van half januari tot half mei en daarna pas weer van september tot begin december. Veel van die bedrijven werken internationaal. Zo heeft het cancellen van een beurs in Barcelona een Nederlands bedrijf een klus van 1,2 miljoen euro gekost.
Bij sommige ondernemer pas later schade
Ook de Koninklijke Vereniging van Nederlandse reders (KVNR) heeft afgelopen week een enquête uitgevoerd onder haar leden, vertelt woordvoerder Nathan Habers. Daaruit blijkt dat de gevolgen nog maar deels voelbaar worden. Cruise-rederijen zien dat veel reizen worden afgelast en de scheepsbouw voorziet een werkstop. Veel schepen worden deels of geheel in China gemaakt. Daarnaast zitten reders met de kwestie wat ze moeten doen met Chinese en Filipijnse bemanningsleden. ‘Vallen zij onder de werktijdverkortingsregeling’, verwoordt Habers een veel gestelde vraag. ‘Kunnen reders ze naar huis laten gaan? En in het verlengde daarvan: Wat te doen met drenkelingen of verstekelingen? Er is behoefte aan veilige ontschepingsmogelijkheden in havens.’
Maar de grote klap voor de reders moet nog komen, denkt Habers. ‘Nederlandse reders zijn niet zo sterk in grote schepen die vanuit China naar Europa varen. Wél in short sea shipping, het over Europa verdelen van wat er allemaal uit die grote container- en bulkschepen binnenkomt in bijvoorbeeld Rotterdam. Zij zullen de gevolgen pas over twee maanden merken, want er komen nog schepen binnen die een paar weken geleden, voor de corona-uitbraak, zijn vertrokken. Wat wij ons dan afvragen is of de maximale werktijdverkortingstermijn van 24 weken wel genoeg is voor onze branche. Moet dat voor hen niet bijvoorbeeld 36 weken worden?’
Pak het aan zoals het piratenprobleem
‘Ik zou graag met vertegenwoordigers van de overheid om tafel willen om te kijken wat de mogelijkheden zijn. Wij hebben daar ervaring mee, datzelfde deden we rond het piratenprobleem in de Straat van Hormuz. Toen hebben we met 3 of 4 departementen om tafel gezeten en een oplossing gevonden. Voorlopig gaan wij verder met het in kaart brengen van de problemen in onze achterban, dat is nog een beetje koffiedikkijken. Moeten we protocollen herschrijven? Hoe staat het met de informatievoorziening? Ik vind het nu al heel goed dat de Rijksoverheid alle informatie op één plek heeft geconcentreerd, dat is superslim.’
Opinieblad Forum zette 4 dingen op een rijtje waar een ondernemer nu al aan kan werken om straks beter uit de coronacrisis te komen:
- Werktijdverkorting – Als je bedrijf deels stilstaat, kun je er over denken om aanspraak te maken op werktijdverkorting (WTV). Daarvoor moet er minstens 20 procent minder arbeidscapaciteit nodig zijn. De WTV kan aangevraagd worden van 2 tot 24 weken bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Een vergunning wordt afgegeven voor maximaal zes weken. Veel informatie over de aanvraag van werktijdverkorting staat ook in de brochure van VNO-NCW, MKB-Nederland en AWVN.
- Force majeur – Het is een long shot, maar soms kun je aanspraak maken op overmacht, force majeur, als het niet lukt om een contract na te leven wegens invloeden van het Corona-virus. Daarvoor moet wel een force majeur-clausule in het contract zitten. Een standaard clausule beëindigt of schort een contract op bij een buitengewone gebeurtenis waardoor een bedrijf niet aan zijn contractuele verplichtingen kan voldoen. Juristen bevelen wel aan om goed bij te houden wat je hebt gedaan om het risico te beperken, daarmee sta je sterker in en eventuele procedure.
- Kredietverzekering – Ga na of je een kredietverzekering hebt en hoe die in elkaar zit. Een kredietverzekering beschermt een bedrijf tegen het risico van niet-betaling door wanbetaling of faillissement. Er is een aantal varianten, maar de omzetverzekering is de meest uitgebreide en meest gebruikelijke kredietverzekering. Hierbij wordt de gehele omzet verzekerd tegen het niet-betalen door klanten. Het coronavirus is daarbij geen extra probleem. Informatie over wat een verzekering wel en niet dekt staat in deze Q&A van het Nederlands Verbond van Verzekeraars.
- Praat met je bank – Neem op tijd contact op met bank voor overbruggingskrediet of uitstel van aflossing. Uiteindelijk bepaalt elke bank zelf per geval wat ze doet. Er wordt ook gekeken of processen rond overbruggingskredieten versneld kunnen worden door middel van borgstelling of garanties van de overheid. Een mogelijke weg is om te kijken of banken de BMKB-regeling van de overheid hiervoor kunnen benutten. Die bestaat al, wordt ook gebruikt in de PAS en PFAS-crisis, en dat is eenvoudiger dan allerlei nieuwe dingen verzinnen.