De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft het samenvattend rapport rechtmatigheid uitvoering Zorgverzekeringswet 2009 gepubliceerd. Het onderwerp acceptatieplicht springt hier nogal negatief uit. De NZa wekt de indruk dat een aantal zorgverzekeraars voor verzekerden met een betalingsachterstand bij de huidige verzekeraar het niet zo nauw nemen met hun acceptatieplicht.
De NZa kijkt daarbij zeer formeel naar de regels omtrent de acceptatieplicht. Formeel gesproken zijn er geen clausules bij de acceptatieplicht. Dat houdt in dat zorgverzekeraars geen verzekerden kunnen weigeren die zich melden om een ziektekostenverzekering bij hen af te sluiten.
Toch verdienen dit onderwerp en de lezing van de NZa daarbij enige nuancering.
Personen met een betalingsachterstand mogen op grond van de Zvw de zorgverzekering niet opzeggen. Wanneer ze zich toch aanmelden bij een andere zorgverzekeraar om een zorgverzekering af te sluiten, geldt voor de ‘nieuwe' zorgverzekeraar een acceptatieplicht. Dat betekent dan wel dat de cliënt dubbel verzekerd raakt en hij dan tweemaal premie moet betalen. Dit is niet alleen voor de cliënt onwenselijk, maar ook in maatschappelijk opzicht, zeker wanneer er een betalingsachterstand is bij de zorgverzekering.
Dubbele verzekering ontmoedigen
Bovendien is zo'n formele kijk op de regels rondom de acceptatieplicht door zorgverzekeraars ook niet bedoeld door de wetgever. Dit blijkt te meer uit het feit dat de Tweede Kamer onlangs heeft ingestemd met het wetsontwerp om de acceptatieplicht, voor verzekerden die al een verzekering hebben, af te schaffen. Gezien deze ontwikkeling ontmoedigen verzekeraars nu al dubbele verzekering voor verzekerden met een premieachterstand. Branchebreed zijn in dit kader afspraken gemaakt door een persoon met betalingsachterstand die zich aanmeldt voor een tweede zorgverzekering erop te attenderen, dat deze de ‘oude' zorgverzekering niet kan opzeggen. Tevens wordt hij erop gewezen dat het aangaan van een tweede zorgverzekering ertoe leidt dat hij twee keer de nominale premie moet betalen. Alleen wanneer de cliënt bewust kiest voor een dubbele verzekering en ook de implicaties daarvan beseft, gaat de nieuwe verzekeraar tot inschrijving over. Er is dus geen sprake van inbreuk op de acceptatieplicht, maar van een verantwoorde voorlichting van de verzekerde.
Maatschappelijk ongewenste situaties
Kortom, we moeten constateren dat de verzekeraars nu en in het verleden handelen en hebben gehandeld conform de bedoeling van de wetgever. Ook kunnen we vaststellen dat door de handelwijze van verzekeraars onbedoelde dubbele verzekeringen, met alle negatieve gevolgen voor de verzekerden, zijn voorkomen. In dit licht bezien zou het de toezichthouder hebben gesierd als zij bij de wetgever gemeld had dat het blind naleven van de acceptatieplicht door zorgverzekeraars leidt tot maatschappelijk ongewenste situaties. Het door de NZa aangekondigde nadere onderzoek naar het handelen van verzekeraars ten aanzien van deze specifieke groep verzekerden kunnen we dan ook als volstrekt overbodig kwalificeren.
Bron: ZN