De Europese banken moeten dit jaar opnieuw extra kapitaal zoeken, vooral die uit Zuid-Europa. Banken die willen overleven kunnen beter hun verdienmodel rigoureus veranderen.
Dat voorspellen analisten van Strategy&, onderdeel van accountants- en adviesbureau PwC. In een onderzoek lopen zij vooruit op de stresstest die de European Banking Authority (EBA) momenteel uitvoert onder de grootste banken uit Europa. De uitkomst hiervan wordt dit najaar verwacht.
Verslechtering kapitaalpositie
De analisten menen dat uit de test zal blijken dat de Europese banken gezamenlijk 15 tot maximaal 65 miljard euro moeten ophalen om hun kapitaalspositie te verbeteren. Bij de vorige stresstest, uit 2014, werd 25 miljard euro aan extra kapitaal verzameld om de buffers op orde te krijgen. Toen werden er zo’n ruim zeventig banken meer getoetst dan nu. De impact van de stresstest die dit jaar wordt uitgevoerd zal daarom ‘significant’ zijn, benadrukt het rapport van PwC: ‘Hoewel de operationele inkomsten van de banken vergeleken met 2014 een verbetering zullen laten zien, is het waarschijnlijk dat de inkomsten, marktrisico’s, belastingen en andere kapitaalposities er nu slechter voor staan.’
CET1
Vooral de banken uit Italië, Spanje en Frankrijk zullen het meeste kapitaal moeten ophalen om hun puurste kapitaalratio, de Common Equity Tier 1 (CET1), op het vereiste niveau te krijgen. Voor de vijf in de stresstest meegenomen Franse banken kan dit met maximaal 21,2 miljard euro het hoogst oplopen. Ook de twee Ierse banken zullen volgens PwC de toets niet goed doorstaan. Zij krijgen de rekening gepresenteerd voor het nog te weinig rekening houden met aanstaande, strengere bankregels.
Nederlandse banken
Bij ING, Rabobank, ABN Amro en BNG, de vier Nederlandse banken die door de EBA worden getoetst, kan de gezamenlijke kapitaalratio door de uitkomsten met 5,3 procent afnemen, schat Jeroen Crijns, specialist op het gebied van financieel risico, kapitaal en toezicht bij PwC. De Nederlandse banken hoeven geen extra kapitaal op te halen om de buffers te versterken.
Bij de Nederlandse banken is de winstgevendheid volgens Crijns namelijk relatief sterk: ‘Ook wegen hun kredietrisico’s minder zwaar in deze stresstest. Zij zitten daarom aan de goede kant van het spectrum.’ Ook de banken uit Zweden, Denemarken en België hoeven naar verwachting hun buffers niet te versterken. De Europese banken hebben sinds de kapitaalcrisis uit 2007 hun kapitaalbuffers om eventuele verliezen zelf op te vangen de afgelopen jaren al behoorlijk verhoogd. Voor bijvoorbeeld ING stegen deze de afgelopen drie jaar tijd van 344 naar 620 miljoen euro.
Het alsmaar verder ophogen van de buffers voor banken lijkt daarom een enigszins uitzichtloze weg. Banken en toezichthouders doen er verstandig aan om verder te kijken, stelt de in Frankfurt werkzame Strategy&-adviseur Philipp Wackerbeck: ‘De stresstest van dit jaar zal duidelijk maken dat een bank op een radicaal andere manier moet kijken naar het verdienmodel en hoeveel leningen daarvoor nodig zijn.’
Tegenvallende resultaten
De grote Europese banken publiceerden de afgelopen weken vooral tegenvallende cijfers. Ook hun aandelen schommelen op de beurs. Vandaag presenteert ING de cijfers over het eerste kwartaal van dit jaar. ABN Amro volgt morgen. Ook bij hen worden mindere resultaten verwacht. Wackerback: ‘Door het strenge toezicht, de lagere rentemarge en concurrentie van nieuwkomers zoals fintech staat het businessmodel van banken onder druk. In plaats van alleen extra kapitaal op te halen, kan beter worden gekeken naar hoeveel schuld een bank nog op de balans wil.’
Door de aanstaande strengere bankregels, besloot Rabobank vorig jaar al om de balans te verkleinen in plaats van het aantrekken van extra krediet. Onlangs werd daarom 1 miljard euro aan woninghypotheken, zo’n 0,5 procent van de portefeuille van Rabobank, overgedaan aan verzekeraar Vivat. Deutsche Bank wil de balans verkleinen door zich deels of geheel terug te trekken uit risicolanden.
Bron: Pwc.nl
