Ruim een derde van alle hbo- en wo-studenten leent op dit moment bij DUO.
Ze lenen gemiddeld 365 euro per maand en zullen na 4 jaar studeren uitkomen op een schuld van 17.500 euro (exclusief rente). Bijna een vijfde van de studenten krijgt geen zorgtoeslag en 12% doet geen belastingaangifte, waardoor ze geld laten liggen. Dit blijkt uit het ‘Nibud-studentenonderzoek 2011-2012′, onder 3.000 hbo- en wo-studenten, uitgevoerd door het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting en mogelijk gemaakt door Platform Wijzer in Geldzaken en de Nederlandse Vereniging van Banken.
Na 4 jaar studie gemiddeld 17.500 euro schuld
Een op de tien hbo- en wo-studenten heeft in het verleden bij DUO geleend. 38% van de studenten heeft op dit moment een rentedragende lening. Per maand lenen zij gemiddeld 365 euro. Wanneer een student 4 jaar lang 365 euro leent, zal zijn schuld (exclusief rente) minimaal uitkomen op 17.500 euro. Het Nibud denkt dat deze schuld alleen maar zal toenemen als de overheid haar bezuinigingsmaatregelen door zal voeren. De overheid wil onder de noemer van ‘Studeren is investeren’ een groter deel van de studiekosten voor rekening van de studenten laten komen. Studenten ontkomen er daardoor bijna niet aan te gaan lenen. Het Nibud wijst nadrukkelijk op het belang van verantwoord lenen, zodat studenten weten wat voor lening ze aangaan en dat geld voor hun studie gebruiken.
Nu leent 22% van de studenten om leuk en relaxed te kunnen leven.
Rente onbekend
Studenten weten weinig over de leenvoorwaarden van DUO. De helft van de studenten weet niet dat je vanaf dag 1 rente opbouwt over je lening en ook weten de studenten niet hoe het met de rente zit als je afgestudeerd bent. Toch vindt ruim twee derde zijn eigen leengedrag wel geheel verantwoord en maakt de helft van de studenten zich nog niet druk of zij hun lening wel kan afbetalen. Het Nibud adviseert deze studenten zich wel te verdiepen in hun lening. Misschien is het niet nodig om zich druk te maken over hun studieschuld, maar uit het Nibud Studentenonderzoek blijkt dat veel studenten hun startsalaris onrealistisch hoog inschatten. Daarmee kunnen ze bij het afbetalen bedrogen uitkomen.
Ruim 4.500 euro op bankrekening
Ondanks dat studenten veel lenen, hebben ze ook behoefte aan spaargeld. Het Nibud is blij te zien dat 70% van de studenten spaart. Deze studenten sparen gemiddeld bijna 100 euro per maand. In totaal hebben ze gemiddeld 4.522 euro op hun bankrekening. Bijna alle studenten (90%) vinden het belangrijk om te sparen. Ze willen graag wat geld achter de hand hebben en als dat niet lukt, maken ze zich zorgen. Studenten die bij DUO lenen, sparen minder vaak dan studenten die geen lening hebben: 58% versus 80%. Het Nibud adviseert studenten die sparen èn lenen om hun studieschuld zo snel mogelijk met hun buffer terug te betalen zodra ze een baan hebben en verder kunnen sparen. Op die manier voorkomen ze een hoog bedrag aan rente over hun studieschuld.
120.000 studenten laten geld liggen
Het merendeel van de studenten (82%) heeft aangegeven zorgtoeslag te ontvangen (68 euro per maand). Helaas zijn er toch bijna 120.000 studenten in het hoger onderwijs (18%) die de zorgtoeslag nog niet kennen of niet ontvangen. Het Nibud vindt het spijtig om te zien dat studenten zoveel geld laten liggen, zeker omdat ze vaak aangeven te moeten lenen omdat ze niet rond kunnen komen. Ook bij de Belastingdienst blijft veel geld liggen. Gelukkig vult ruim driekwart van de studenten de belastingaangifte wel in, maar ruim 12% weet niet dat dit kan en doet geen aangifte. Nibud hoopt dat studenten juist in tijden van bezuinigingen achter hun geld aan gaan en dat ze aanvragen waar ze recht op hebben.
Inkomsten en uitgaven
Uitwonende studenten hebben in totaal gemiddeld 915 euro per maand te besteden. Thuiswonenden moeten het met minder doen (535 euro). Als studenten een bijbaantje hebben, verdienen ze gemiddeld 354 euro per maand. De kosten voor studenten zijn in totaal hoger dan hun inkomsten (603 voor thuiswonenden en 1093 voor uitwonenden), maar doordat een aantal lasten direct door de ouders betaald wordt (bijv. huur of collegegeld), kunnen ze over het algemeen iedere maand rondkomen van hun geld.
Uitwonende studenten zijn gemiddeld 341 euro per maand kwijt aan huur. Daarnaast betalen zij ruim 150 euro aan boodschappen en 22 euro aan internet en tv. Het collegegeld en de zorgverzekering zijn posten waar studenten maandelijks veel geld aan uitgeven (gemiddeld 143 en 106 euro per maand). Naast deze verplichte uitgaven geven zij geld uit aan onder andere uitgaan, de mobiele telefoon, drinken en snoep en snacks tussendoor.
Achtergronden bij het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd onder studenten in het hoger onderwijs (hbo en wo), in de leeftijd van 16 tot en met 30 jaar. Gedurende de maanden december 2011 tot en met februari 2012 konden de respondenten de vragenlijst online invullen via de website van DUO, de website en nieuwsbrief van Studenten.net, een mailing van de LSVb, NJR, ISO en LKvV, de website van SUM, de website Studerengeldbeheren.nl en via het Nibud zelf.
Dit resulteerde uiteindelijk in 2.942 compleet ingevulde vragenlijsten. De resultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd en opleidingsniveau. Het onderzoek is tot stand gekomen met financiering van het Platform Wijzer in geldzaken en de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB).
Bron: Nibud