Ruim 70 procent van de Nederlandse huishoudens heeft het afgelopen jaar bezuinigd.
Alle inkomensgroepen van laag tot hoog bezuinigen. De helft van hen heeft het gevoel niet méér te kunnen bezuinigen dan ze nu al doen. 60 procent van de mensen die bezuinigen zit in de laatste fase van bezuinigen, wat inhoudt dat ze bepaalde producten niet meer kopen. Zo heeft 9 procent zelfs de auto weggedaan.
Dit blijkt uit onderzoek van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) naar bezuinigingsstrategieën van Nederlanders, dat het Nibud met behulp van onderzoeksgegevens van GGN heeft uitgevoerd. Een kwart van de Nederlanders heeft nog nooit bezuinigd, maar 24 procent van deze groep is wel van plan dit het komende jaar te gaan doen.
Alle inkomensgroepen bezuinigen
Het Nibud ziet dat het percentage Nederlanders dat bezuinigt nog nooit zo hoog is geweest de afgelopen jaren*. De aanhoudende economische crisis in combinatie met de bezuinigingen van de overheid zijn hiervan mogelijk de oorzaak. Alle inkomensgroepen, van laag tot hoog, bezuinigen. Zo’n 60 procent van de huishoudens met een inkomen boven modaal (hoger dan 3.200 euro bruto per maand) bezuinigt momenteel. Ook is er een aanzienlijke groep mensen (50 procent) die voor hun gevoel niet méér kunnen bezuinigen dan ze nu al doen. Onder hen heeft 22 procent een inkomen van boven modaal.
Meest genoemde bezuinigingsposten
– Luxe artikelen zoals tv, computer, hifi
– Uit (eten) gaan
– Vakantie (het meest genoemd)
– Abonnementen op tijdschriften
9 procent heeft auto weggedaan
De belangrijkste bezuinigingsstrategie van de Nederlanders die bezuinigen, is zo veel mogelijk producten in de aanbieding kopen. 86 procent van hen doet dat. Dit wordt volgens de wetenschappelijke theorie van Van Raaij en Eilander (2009) de eerste fase genoemd. Deze fase heeft geen gevolgen voor de levensstijl. De tweede stap is het kopen van minder producten en diensten, zoals minder uit eten gaan. Dit doet 75 procent van de bezuinigers. De derde fase is het verminderen op kwaliteit, of juist investeren in kwaliteit om er langer mee te kunnen doen. Zo laat 60 procent nu iets dat kapot is repareren in plaats van vervangen. De vierde en laatste fase is het stoppen met uitgaven in een bepaalde categorie, zoals niet op vakantie gaan of de auto wegdoen. Dit heeft grote gevolgen voor de levensstijl; mensen proberen deze fase zo lang mogelijk uit te stellen. Toch blijkt uit dit onderzoek dat 60 procent van de bezuinigers zich in deze fase bevindt. 57 procent heeft abonnementen opgezegd en 9 procent heeft de auto weggedaan.
Top 5 bezuinigingsstrategieën
– 62 procent (ook die niet bezuinigen) koopt dezelfde producten maar let meer op aanbiedingen
– 55 procent koopt minder of goedkopere kleding
– 54 procent gaat minder vaak uit eten
– 52 procent gaat minder vaak een dagje/avondje uit
– 48 procent geeft minder uit aan vakanties.
Nederlander heeft het zwaar
Het Nibud ziet dat huishoudens het zwaar hebben. Overal wordt geld bij elkaar gesprokkeld zo lijkt het, allerlei bezuinigingsstrategieën worden door elkaar heen gebruikt. Het Nibud begrijpt dat de helft van de mensen die bezuinigen, het gevoel heeft dat ze niet méér kunnen bezuinigen dan ze nu al doen. Het is immers al het vierde jaar op rij waarin de meeste Nederlanders met een koopkrachtverlies te maken hebben, waardoor ze minder geld in de portemonnee hebben.
Ook ziet het Nibud dat veel huishoudens geen goed beeld van hun inkomsten en uitgaven hebben, 30 procent houdt niet bij waar het geld blijft, blijkt uit eerder Nibud-onderzoek. Het Nibud adviseert mensen die willen of moeten bezuinigen eerst een begroting te maken. Met een begroting zien ze waar het geld heen gaat en op welke posten ze kunnen en willen bezuinigen. Zo kunnen ze gerichter bezuinigingsposten kiezen.
Achtergronden bij dit onderzoek
Voor het onderzoek Nederland Bezuinigt heeft het Nibud eerst deskresearch uitgevoerd naar de posten waarop mensen bezuinigen en de strategieën die mensen hanteren. Vervolgens is aangesloten bij het jaarlijkse onderzoek van GGN ”Zo betaalt Nederland”en heeft het Nibud extra vragen over bezuinigen laten meelopen.
De dataverzameling is uitgevoerd door Motivaction begin maart 2013. Zo’n 1.800 leden van een online panel hebben de vragenlijst ingevuld. Het onderzoek is representatief voor de Nederlandse bevolking van 15 tot 70 jaar. Het rapport “Zo betaalt Nederland” van GGN verschijnt binnenkort.
*Het Nibud heeft dit onderzoek zelf nooit eerder uitgevoerd. Wel heeft het Nibud diverse andere cijfers gevonden over hoeveel Nederlanders bezuinigen, onder meer van Deloitte (2012) en ING (2009). Daarbij lag het percentage lager, respectievelijk rond de 45 procent en 60 procent.
Bron: Nibud
