Gemiddeld 60 procent van de Nederlandse exporteurs geeft aan geraakt te zijn door de coronacrisis. Bij deze bedrijven is de omzet in het afgelopen halfjaar gemiddeld met bijna 28 procent gedaald. In april (-39 procent) en mei (-35 procent), toen Nederland en veel andere landen in lockdown zaten, was deze daling veel sterker. Over heel 2020 verwachten exporteurs een omzetdaling van 23 procent.
Er zijn ook bedrijven die juist profiteren van de crisis. Zo is bij zo’n 10 procent de omzet in september met gemiddeld 15 procent gestegen. Dit is wel lager dan in de zomermaanden, toen sprake was van een gemiddelde omzetstijging van ruim 20 procent. Dit blijkt uit de Corona Monitor 2020 van Atradius en evofenedex waarin de impact van de coronacrisis op Nederlandse exporteurs tussen maart en september maandelijks in kaart is gebracht.
Bijna drie op de vijf Nederlandse bedrijven voelen de negatieve impact van de coronacrisis op hun bedrijfsvoering. Sinds juli is dit aantal gelijk aan maart, toen de pandemie uitbrak. Veruit de meeste ondernemers verwijzen naar de negatieve financiële gevolgen, gevolgd door een daling van de vraag naar hun producten en diensten. Sinds april geeft maar liefst driekwart van de bedrijven aan dat de pandemie vooral de export heeft geraakt, terwijl slechts een derde van mening is dat dit voor de import geldt. Atradius sluit niet uit dat deze ontwikkeling zich kan versterken als de overheidssteun in landen aan sectoren die in zwaar weer verkeren, afloopt. “In het afgelopen halfjaar lag het aantal faillissementen in ons omringende landen relatief lager dan in Nederland. Dit is voor een deel te verklaren, doordat landen als Spanje, Frankrijk en België, wetten hebben aangenomen die insolventieprocedures tijdelijk bevriezen of faillissementen niet-ontvankelijk verklaren. Als deze maatregelen wegvallen, kunnen veel bedrijven alsnog omvallen, wat ook negatieve gevolgen zal hebben voor de Nederlandse export. Het is dan ook belangrijk dat Nederlandse exporteurs zich bewust zijn van deze risico’s en maatregelen nemen om zich te beschermen tegen eventuele wanbetaling”, vertelt Tom Kaars Sijpesteijn, algemeen directeur Atradius Nederland.
Eén op tien bedrijven ervaart positieve impact coronacrisis
Toch worden niet alle bedrijven in negatieve zin getroffen door de coronacrisis. Zo geeft één op de tien exporterende bedrijven aan dat zij hun inkomsten zagen stijgen. Sinds de uitbraak van het coronavirus schommelt de gemiddelde omzetstijging rond de 15 procent. Zowel in de zomermaanden als in september – vlak voordat de tweede golf een feit was – waren de verwachtingen van deze bedrijven redelijk positief. Zo verwachtte 14 procent op jaarbasis een positieve impact van de coronacrisis. Bedrijven die hun inkomsten zagen stijgen waren onder andere actief in de land- en tuinbouw, visserij, voeding en logistieke dienstverlening. Tegelijkertijd waren veel andere bedrijven veel gematigder in hun verwachtingen. Zo liep het aantal besmettingen in Europa sinds juli weer sterk op. Sindsdien ligt het aantal bedrijven dat een negatieve impact van de crisis ondervindt weer op het niveau van maart.
Sentiment slaat begin najaar om
Nu in veel landen weer strengere maatregelen van kracht zijn en deze mogelijk verder worden aangescherpt, sluiten evofenedex en Atradius niet uit dat het aantal bedrijven dat met een omzetdaling wordt geconfronteerd weer zal stijgen. Een groeiend aantal bedrijven verwacht dan ook dat de gevolgen van de pandemie veel langer voelbaar zijn dan zij aanvankelijk hadden verwacht. Terwijl een ruime meerderheid in april nog dacht dat de gevolgen van de crisis uiterlijk tot het einde van 2020 zouden voortduren, is dit sentiment in september omgeslagen. Nu verwacht 60 procent van de ondervraagde bedrijven dat de impact van de coronacrisis nog tot ver in 2021 voelbaar zal zijn. Desondanks verwachten de meeste bedrijven dat hun bedrijfsomvang na de crisis hetzelfde zal zijn als daarvoor.
“Sinds het begin van het najaar is zichtbaar dat het sentiment onder Nederlandse exporteurs begint om te slaan van gematigd positief naar zeer bezorgd. Hoewel de economieën in Europa deze zomer na de versoepeling van de coronarestricties weer opveerden, kunnen we nu niet langer uitsluiten dat een nieuwe terugval voor de deur staat nu de tweede golf een feit is. Ook zullen de tweede-ronde effecten, zoals een oplopende werkloosheid en een stijging van het aantal faillissementen, hun tol eisen. De ontslagrondes die door bedrijven als KLM, Shell, BAM en Tata Steel zijn aangekondigd, zijn dan ook een teken aan de wand. De verwachting is dat vergelijkbare ontwikkelingen zich in de ons omringende landen zullen voordoen. Nederlandse exporteurs doen er dan ook goed aan om goed geïnformeerd te blijven over de actuele situatie in het buitenland en zich snel aan te passen waar en wanneer mogelijk”, benadrukt Bart Jan Koopman, directeur van evofenedex.
Bron: Atradius.nl
