De Europese Digital Services Act (DSA) geldt sinds februari 2024 voor alle onlinemarktplaatsen, sociale netwerken, zoekmachines, cloudaanbieders, online reis- en accommodatieplatforms, internetproviders en diensten om content te delen, zoals videoplatforms. Zij moeten grondrechten van gebruikers beter beschermen, online misleiding en illegale informatie aanpakken en een gelijk speelveld realiseren voor gebruikers. De Nederlandse uitvoeringswet die het nationale toezicht op de naleving hiervan regelt, gaat vanaf 4 februari 2025 in.
Na de Tweede Kamer, is de Eerste Kamer akkoord gegaan met het wetsvoorstel van minister Beljaarts (Economische Zaken) om de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) hiervoor aan te wijzen. Zij kunnen de DSA gaan handhaven.
Toezicht DSA zowel op Europees als nationaal niveau
De Europese Commissie houdt zelf primair toezicht op naleving van de DSA door de 25 grootste online platformen en zoekmachines. Zij moeten bijvoorbeeld illegale inhoud en desinformatie gericht aanpakken, hun aanbevelingssystemen aanpassen en transparant zijn over online reclame via hun platforms. Het gaat om onder andere Amazon, Apple, Google, Meta (Facebook en Instagram), X (voorheen Twitter) en Temu, maar ook om de platforms AliExpress, Booking.com en Snapchat. Deze laatste drie opereren (juridisch) vanuit Nederland in Europa.
Naast de 25 allergrootste platforms, waarvoor de strengste regels gelden, moeten ook andere digitale diensten voldoen aan de DSA. Zo is het voor deze categorie verboden om nog langer advertenties te personaliseren op grond van bijvoorbeeld geloofsovertuiging of seksuele geaardheid. Minderjarigen zijn bovendien extra beschermd tegen gepersonaliseerde advertenties. Dat moet eraan bijdragen dat ze geen ongepaste reclame te zien krijgen. Onder meer Nederlandse partijen als Marktplaats.nl, Bol.com en Catawiki moeten aan deze en andere eisen binnen de DSA voldoen.
De lidstaten zijn verantwoordelijk voor het toezicht op de andere digitale diensten. In Nederland zijn de ACM en de AP de toezichthouders hiervoor. De ACM is eerder al aangewezen als de zogenoemde digitaledienstencoördinator. Nu ook het wetsvoorstel is aangenomen, kunnen deze toezichthouders de DSA gaan handhaven richting in Nederland gevestigde diensten.
De DSA bevat verschillende regels over de wijze waarop diverse online diensten moeten omgaan met het aanbod en de gebruikers op hun platform. Als zij een melding krijgen dat bepaalde inhoud illegaal is, dan moeten zij actie ondernemen. De ACM houdt bijvoorbeeld op die verplichting toezicht. Nederlandse gebruikers kunnen ook overtredingen van elders gevestigde online diensten melden bij de ACM.
Bron: Rijksoverheid
