Hoewel het merendeel van de onderlinge betalingen tussen Nederlanders nog steeds contant plaatsvindt, rekenen zij deze steeds vaker via de smartphone met elkaar af. Anders dan bij betalingen aan de kassa (41,4% van de transacties zijn contante betalingen en 58,1% pinbetalingen), is contant geld nog steeds de belangrijkste betaalwijze tussen consumenten (72% van de onderlinge transacties). Wel zijn onderlinge transacties via de smartphone met een duidelijke opmars bezig. Ten opzichte van 2016 is het aantal overboekingen van geld tussen familieleden, vrienden, collega’s en andere bekenden onderling via de smartphone verdrievoudigd naar 96 miljoen transacties, ruim 21% van alle onderlinge transacties tussen bekenden onderling. Consumenten gebruiken de smartphone ook voor andere onderlinge overboekingen, zoals voor school – en sport gerelateerde activiteiten en goede doelen, maar in mindere mate. Dit blijkt uit gezamenlijk onderzoek van Betaalvereniging Nederland en De Nederlandsche Bank naar het gebruik van contant geld en elektronische betaalmiddelen in Nederland in 2017.
Bijna 800 miljoen onderlinge betalingen tussen Nederlanders
Nederlanders doen niet alleen betalingen in winkels, maar er vinden ook veel onderlinge betalingen plaats, vooral onder consumenten. Het gaat hierbij om bijna 800 miljoen transacties, met een waarde van EUR 20 miljard in 2017. Deze transacties betreffen betalingen tussen familieleden, vrienden, collega’s en kennissen onderling (459 miljoen transacties), voor school- of sport gerelateerde activiteiten (98 miljoen transacties), maar ook giften aan goede doelen en collectes (244 miljoen transacties). Bij 72% van deze onderlinge transacties gebruiken Nederlanders contant geld en bij 22% een elektronische betaalwijze, zoals een overschrijving via internetbankieren en mobiel bankieren al dan niet geïnitieerd door een betaalverzoek via een mobiele app, zoals via Tikkie/iDEAL, ING, Rabo, Knab, Paypal of Bunq.
Naast contant geld gebruiken Nederlanders hun smartphone veel voor onderlinge betalingen
Van de elektronische betaalwijzen is betalen met de smartphone veruit het meest populair. Nederlanders gebruiken hun smartphone vooral voor het overboeken via hun mobiel bankieren app. Ten opzichte van 2016 is het aantal overboekingen van geld aan bekenden via de smartphone verdrievoudigd naar ongeveer 96 miljoen transacties. Het aantal contante betalingen tussen bekenden onderling is tussen 2016 en 2017 gelijk gebleven, namelijk iets meer dan 300 miljoen transacties van de in totaal 459 miljoen transacties tussen familieleden, vrienden, collega’s en andere kennissen.
Jongvolwassenen meest fervente gebruikers elektronische betaalwijzen voor onderlinge betalingen
Nederlanders verschillen in de wijze waarop zij hun onderlinge betalingen doen. Net als bij betalingen in winkels blijken jongvolwassenen (19 – 24 jaar) van alle leeftijdsgroepen het meest gebruik te maken van elektronische betaalmiddelen (43%). Wanneer zij elektronisch geld overmaken, kiezen zij in drie van de vier gevallen voor betalen via de smartphone. Ook blijkt dat zij bij meer dan de helft van hun onderlinge transacties contant geld gebruiken, terwijl zij in winkels minder dan drie op de 10 aankopen contant afrekenen. Vrouwen doen iets vaker onderlinge betalingen elektronisch (23%) dan mannen (20%). Het verschil zit hem vooral in het gebruik van betalingen via de smartphone, wat vrouwen iets vaker blijken te doen dan mannen.
Nieuwe betaalmogelijkheden door innovatie en veranderend consumentengedrag
Door technologische innovatie en voortgaande digitalisering van allerlei economische activiteiten veranderen de wensen en het gedrag van Nederlanders. Deze ontwikkeling is al geruime tijd zichtbaar bij betalingen in winkels, en doet ook in toenemende mate zijn intrede bij onderlinge betalingen. Naar verwachting zal het gebruik van elektronisch betalen in winkels en tussen consumenten onderling de komende jaren nog verder toenemen en dat van contant geld afnemen.
Door het gebruik van elektronische betaalwijzen te stimuleren, proberen marktpartijen de veiligheid en efficiency van het betalingsverkeer te verhogen. Volgens DNB en het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) blijft het van maatschappelijk belang dat contant geld als betaalmiddel goed blijft functioneren, zowel voor consumenten als winkeliers. Consumenten horen niet gedwongen te worden om elektronisch te betalen, vooral niet als ze voor een bepaald product of dienst bij slechts één aanbieder terecht kunnen. Dit borgt zowel de toegankelijkheid van het betalingsverkeer voor consumenten als de stabiliteit van het betalingsverkeer als geheel.
Voor alle uitkomsten van het gezamenlijke onderzoek van DNB en Betaalvereniging Nederland naar het gebruik van contant geld en elektronische betaalwijzen in Nederland in 2017, klik op de download van de factsheet ‘Betalen aan de kassa, 2017’. De factsheet bevat informatie over het gebruik van contant geld en de pinpas bij betalingen aan de kassa in het algemeen, naar transactiebedrag, sector en demografische kenmerken en het seizoenpatroon van het betaalgedrag. Daarnaast biedt het informatie over het gebruik van contant geld en elektronische betaalwijzen voor onderlinge transacties tussen Nederlanders in het algemeen, naar doel en naar demografische kenmerken.
Bron: DNB