Bedrijven hebben te maken met verschillende handelskosten die hun internationale concurrentiepositie beïnvloeden. Naast directe tariefkosten op importen en exporten zijn er ook indirecte tariefkosten die elders in de waardeketen geheven worden. Het CPB heeft een handelskostenindex ontwikkeld om deze totale kosten in kaart te brengen en te analyseren.
Uit deze index blijkt dat Nederlandse bedrijven vaker dan het EU-gemiddelde onderdeel zijn van internationale waardeketens waarin tarieven geheven worden. Dit komt vooral door het grotere aantal belaste grenspassages in die waardeketens. Het gemiddelde tarief bij elke belaste grenspassage is echter vrijwel gelijk aan het EU-gemiddelde. Dit betekent dat internationaal handelsbeleid, dat wereldwijd tarieven bepaalt, vooral voor Nederland extra belangrijk is.
In Nederlandse waardeketens worden nog relatief veel tariefkosten aan de buitengrens van de EU geheven. Hier is dus nog ruimte voor de EU om iets aan de tariefkosten te doen, vooral voor diensten. Diensten hebben doorgaans geen directe tarieven, maar hebben wel indirecte tarieven omdat diensten- en goederenwaardeketens met elkaar vervlochten kunnen zijn.
Bron: CPB