Het digitaliseren van rechtspraak is volgens minister Dekker (voor Rechtsbescherming) noodzakelijk, en niet te stoppen. Wel vindt hij dat hierbij goed moet worden gekeken naar de manier waarop de Rechtspraak als organisatie wordt bestuurd. Het moet helder zijn waar verantwoordelijkheden en bevoegdheden liggen. Ook is speciale aandacht nodig voor de snelheid en het ambitieniveau van de digitalisering, stelde de minister tijdens een debat in de Tweede Kamer vandaag.
Naast de digitalisering sprak de vaste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid tijdens dit zogenoemd algemeen overleg met de minister over onder meer griffierechten, maatschappelijk effectieve rechtspraak, en de financiering van rechtspraak.
Digitalisering
Eerder deze maand kondigde de Rechtspraak een reset van het moderniserings- en digitaliseringsprogramma KEI aan, de focus wordt verlegd van het automatiseren van juridische procedures naar vergroting van de digitale toegankelijkheid. Ter voorbereiding van het Kamerdebat informeerde de Rechtspraak vorig week tijdens een technische briefing de Kamer over dit onderwerp.
De minister wil van de Rechtspraak duidelijkheid op 3 punten: of alle neuzen binnen de Rechtspraak met betrekking tot digitalisering dezelfde kant op staan, of de juiste bestuurders, managers en IT-specialisten op de juiste plaats zitten, en of de aansturing van de digitaliseringsprogramma helder genoeg is. Tijdens het debat vandaag zei de minister dat het in de eerste plaats een verantwoordelijkheid van de Rechtspraak zelf is om hier een antwoord op te vinden, maar ook kondigde hij aan dat hij meer externe controle en een grotere invloed van zijn ministerie wil. Hierbij benadrukte Dekker meerdere keren dat hij ervoor waakt dat hierbij de onafhankelijkheid van de Rechtspraak niet wordt geraakt. Voor de zomer wil Dekker de Kamer informeren over de stand van zaken op dit dossier.
Financiering
Door het uitblijven van de digitaliseringsbaten en het afnemen van het aantal rechtszaken zit de Rechtspraak in financieel zwaar weer. Minister Dekker zei de Kamer dat het een keuze van de Rechtspraak is geweest om eerdere bezuinigingsopdrachten in te vullen met toekomstige opbrengsten van het digitaliseringsprogramma. Nu deze baten langer op zich laten wachten, wil de minister in de eerste plaats van de Rechtspraak horen wat hiervoor mogelijke oplossingen zijn.
Toegang rechter
De Kamer vroeg bij diverse onderdelen van het debat aandacht voor de toegang tot de rechter. Zo waren positieve geluiden te horen over de initiatieven die de Rechtspraak ontplooit op het gebied van maatschappelijk effectieve rechtspraak, waarmee het recht effectiever wordt ingezet en rechtspraak toegankelijker wordt voor iedereen.
De Kamer vroeg de minister ook naar zijn visie op de effecten van griffierechten (de kosten voor het voeren van een rechtszaak) op de toegang tot de rechter. In zijn jaarbericht pleitte Frits Bakker, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, onlangs voor een verlaging van de griffierechten. Veel mensen kunnen een gang naar de rechter niet meer betalen, wat de rechtsbescherming van burgers ondermijnt. Dit minister zegde de Kamer toe nog eens naar dit onderwerp te kijken.
Ook werd de Evaluatie Wet herziening gerechtelijke kaart besproken door de Kamer. Met deze wet werd het aantal rechtbanken teruggebracht van 19 naar 11, en het aantal gerechtshoven van 5 naar 4. Tijdens deze discussie werd aandacht gevraagd voor de in 2016 ingediende motie-Oskam die stelt dat verdere sluiting van gerechtsgebouwen niet aan de orde is.
Bron: de Rechtspraak
