Nederland heeft een groeiende bezorgmarkt: de pakkettenmarkt groeit harder dan de markt voor brievenbuspost krimpt. In 2016 steeg de omzet van het bezorgen van post en pakketten naar bijna 3 miljard euro, het hoogste niveau sinds 2013. De meeste bedrijven die post vervoeren, bezorgen ook pakketten. Post- en pakketvervoerders concurreren met elkaar om de gunst van de zakelijke verzender en investeren om hun dienstverlening te verbeteren. Dat blijkt uit de Post- en Pakkettenmonitor 2016, die de Autoriteit Consument & Markt (ACM) vandaag publiceert. Deze monitor is samengesteld op basis van gegevens van 28 postvervoerders en 6 pakketvervoerders in Nederland.
2,8 miljard brieven, tijdschriften en zakelijke post
Zakelijke afzenders verstuurden in 2016 2,6 miljard brieven, tijdschriften en zakelijke post, 10% minder dan in 2015. De omzet hiervan was in 2016 €1,18 miljard, dat is 8% lager dan in 2015. Consumenten verstuurden in 2016 196 miljoen stuks brieven en kaarten, gemiddeld 12 per persoon. In 2015 waren dat er nog 13. PostNL verhoogde de prijs van de postzegel in 2016 van €0,73 naar €0,78.
350 miljoen pakketten
Bedrijven en consumenten verstuurden samen 350 miljoen pakketten in 2016. Hiermee behaalden de pakketvervoerders een omzet van €1,8 miljard. Het aantal pakketten in 2016 ligt 12% boven dat in 2015; de omzet is met 8% gestegen. Binnen Nederland werden de meeste pakketten verstuurd door bedrijven naar consumenten: 152 miljoen stuks. Bedrijven stuurden elkaar bijna 70 miljoen pakketten. Consumenten verstuurden 7 miljoen pakketten.
Investeringen door postvervoerders
Postvervoerders hebben in 2016 geïnvesteerd in sorteermachines, betere software en elektrische fietsen. Door post machinaal te tellen, te sorteren en te wegen, kunnen zij post sneller en nauwkeuriger verwerken. Met een speciale app voor bezorgers houdt een aantal postvervoerbedrijven bij of de bezorging goed verloopt. Zo kunnen zij klanten meer zekerheid geven over de kwaliteit van de bezorging van hun post. Als een klant een klacht heeft, kan het postvervoerbedrijf de data uit de app ook gebruiken om te kijken of er inderdaad iets is misgegaan. Een aantal postvervoerders heeft diensten en nieuwe producten geïntroduceerd zoals fietskoeriersdiensten, brievenbuspakjes en eigen kerstzegels.
Regionale postvervoerders hebben in 2016 ook geïnvesteerd in de uitbreiding van hun eigen bezorging . Daar waar ze geen eigen bezorging hebben kunnen ze gebruik maken van het netwerk van PostNL. Regionale postvervoerders bezorgen ruim 60% van de post van hun eigen zakelijke klanten zelf. Minder dan 40% bieden zij aan via het netwerk van PostNL. Dit aandeel is lager dan in 2015.
Investeringen door pakketvervoerders
Ook pakketvervoerders investeerden in 2016: in gebouwen, vervoersmiddelen en software. Ze maken hun dienstverlening steeds flexibeler. Dat is vooral zichtbaar in het laatste deel van het traject dat een pakket aflegt, de ‘last mile’. Zo worden pakketautomaten niet alleen gebruikt om pakketten te bezorgen en klaar te leggen voor retourzending, maar ook om de interne logistiek van grote bedrijven en universiteiten te verbeteren. Om het aantal ritten in stadscentra te verminderen, combineren sommige partijen het afleveren van pakketten en winkelvoorraad met het ophalen van retourzendingen en reststromen zoals oud papier.
Toenemende concurrentie op de postmarkt
De concurrentie op de postmarkt neemt toe. Het marktaandeel van PostNL is over het geheel iets gedaald. Vooral het marktaandeel van de regionale vervoerders stijgt. Consumenten kunnen voor hun brieven alleen kiezen voor 24-uurspost, vrijwel uitsluitend bij PostNL. Daar is dus zo goed als geen concurrentie. Zakelijke verzenders hebben ook de keuze voor post die na 48 of 72 uur wordt bezorgd. Zij kunnen daarbij ook kiezen voor andere partijen, zoals de regionale vervoerders. Zakelijke verzenders profiteren van de concurrentie; op terreinen waar concurrentie is, stijgen de tarieven minder hard. De zakelijke 24-uurs post kent minder concurrentie dan de langzamere post. In 2016 bezorgden de concurrenten van PostNL 10 tot 15% van de post die na één werkdag aankomt. De 24-uurs post wordt steeds duurder. De prijsstijging in 2016 is wel minder dan in voorgaande jaren. Bij de langzamere post is de concurrentie groter. Van deze post wordt 35 tot 40% bezorgd door andere partijen dan PostNL. De gemiddelde prijs van langzamere post bleef de afgelopen jaren stabiel.
Pakketten: overstappers zijn de kleinere klanten
PostNL heeft bij het pakketvervoer een marktaandeel van ongeveer 60% en is daarmee de grootste partij voor binnenlands pakketvervoer. De gemiddelde opbrengst per binnenlands pakket is in 2016 licht gedaald. In het grensoverschrijdend vervoer van pakketten zijn er meerdere partijen die ongeveer even groot zijn, met marktaandelen van zo’n 25%. In de pakkettenmarkt zorgt een paar grote klanten voor een groot aantal pakketten: de top 5 van klanten maakt gemiddeld 20% van de omzet van een pakketvervoerder uit. Grote klanten betalen gemiddeld minder per pakket dan kleinere klanten. In 2016 waren het vooral relatief kleine klanten die overstapten naar een andere pakketvervoerder.
Bron: ACM
