Aan het begin van het eerste kwartaal van 2024 verwachten meer ondernemers een toename van hun verkoopprijzen dan een kwartaal eerder. Met name binnen de bouw en de dienstverlening zijn de prijsverwachtingen hoger. Daarnaast geeft iets meer dan de helft van de ondernemers aan de kostenstijgingen niet of nauwelijks te kunnen doorberekenen aan hun klanten. Dit meldt het CBS op basis van de Conjunctuurenquête Nederland van januari 2024, die wordt gehouden in samenwerking met KVK, EIB, MKB-Nederland en VNO-NCW.
Bij het begin van de coronacrisis verwachtten meer ondernemers een daling van hun verkoopprijzen dan een stijging; daarmee waren de verwachtingen per saldo negatief. Begin 2021 liepen de prijsverwachtingen – voordat de inflatie steeg – sterk op. Deze piekten vervolgens gedurende 2022 met een saldo van bijna 50 procent. Vanaf 2023 daalde het saldo, tot 16 procent aan het eind van dat jaar. Begin 2024 verwachten weer meer ondernemers hogere verkoopprijzen. Waar de prijsverwachtingen in 2021 met name opliepen in de industrie, de bouw en later de detailhandel, is dat nu juist vooral in de dienstverlening en wederom de bouw.
Helft van bedrijven kan hogere kosten nauwelijks of niet doorberekenen
Ondernemers hebben de afgelopen jaren te maken gehad met prijsstijgingen van onder andere energie en grondstoffen. In hoeverre ze de gestegen kosten kunnen doorberekenen aan hun klanten verschilt sterk. Bijna 4 procent zegt de kostenstijgingen volledig te kunnen doorberekenen, en bijna 42 procent voor een groot deel. Bijna 46 procent kan dat voor een klein deel (nauwelijks), en iets meer dan 6 procent geeft aan dat dat helemaal niet kan.
Binnen de landbouw, bosbouw en visserij geven ondernemers met bijna 31 procent het vaakst aan dat gestegen kosten geheel niet kunnen worden doorberekend. Binnen de autohandel en –reparatie is dit percentage met 3 procent het laagst.
Ondernemers in detailhandel slechter in staat gestegen kosten door te berekenen
Binnen de detailhandel geeft bijna 73 procent van de ondernemers aan de kostenstijgingen niet of nauwelijks te kunnen doorberekenen aan hun klanten. In het eerste kwartaal van 2023 was dit nog bijna 53 procent. Ook binnen onder andere de horeca en de groothandel geven ondernemers vaker aan de kosten niet of nauwelijks te kunnen doorberekenen dan een jaar eerder.
Ondernemers in de bouw en de zakelijke dienstverlening zijn juist beter in staat om de gestegen kosten door te berekenen dan een jaar eerder. Binnen de bouw geeft bijna 61 procent aan de kostenstijgingen volledig of grotendeels te kunnen doorbereken. Een jaar eerder was dat nog ruim 49 procent. Bij de zakelijke dienstverlening steeg dit van bijna 48 procent naar iets meer dan 57 procent.
1 op de 5 ondernemers ziet prijsstijgingen als meest zorgelijke ontwikkeling voor 2024
Bijna 20 procent van de ondernemers ziet prijsstijgingen als zorgelijkste ontwikkeling voor hun bedrijf. Binnen de landbouw, bosbouw en visserij geven ondernemers dit met bijna 44 procent het vaakst aan, binnen de informatie en communicatie met iets meer dan 7 procent het minst vaak. Krapte op de arbeidsmarkt wordt met bijna 24 procent het meest genoemd als meest zorgelijke ontwikkeling, met name in de bouw, autohandel en –reparatie, en de zakelijke dienstverlening. In de groothandel, industrie, en vervoer en opslag, wordt relatief vaak (intern)nationale politieke spanningen genoemd. Iets meer dan 34 procent van de ondernemers geeft aan geen zorgelijke ontwikkelingen te ervaren.
Bron: CBS
