Een financieel gezonde bankensector is hard nodig om de komende jaren fundamentele politieke en maatschappelijke ambities te helpen realiseren, zoals de energietransitie, de overgang naar duurzame landbouw, de bouw van extra woningen en behoud van betaalbaar betalingsverkeer.

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) vindt dat lasten voor banken niet verder kunnen stijgen. Banken hebben al een zeer hoge belastingdruk en dragen substantieel bij aan maatschappelijke kosten. De recente kwartaalwinsten zijn geen goede grond voor verdere lastenverzwaring. Dan komt de financiering van zeer noodzakelijke investeringen van consumenten en bedrijven onder druk te staan.

Dit stelt de NVB op Prinsjesdag aan de vooravond van de Algemeen Politieke Beschouwingen (APB). Een aantal partijen heeft aangegeven hierover tijdens de APB te willen debatteren.

Twee miljard extra maatschappelijke bijdrage

NVB-voorzitter Medy van der Laan: “Banken dragen elk jaar twee miljard euro extra bij aan de samenleving. Zo investeren zij jaarlijks 1,5 miljard euro in het voorkomen van witwassen – en daarmee het tegengaan van zware criminaliteit hierachter – en leggen zij jaarlijks ruim een half miljard euro bij om het betalingsverkeer in ons land goedkoop en efficiënt te houden. De kosten van het Nederlandse betalingsverkeer voor consumenten en bedrijven zijn daardoor ruim 30% lager dan het Europese gemiddelde. Daarnaast hebben banken eerder de negatieve rente niet doorbelast aan de gewone spaarder,” aldus Van der Laan. “We roepen politici op geen beleid te ontwikkelen op basis van enkele kwartaalwinsten en de lastendruk van banken in het oog te houden. Goede jaren zijn hard nodig om magere jaren op te vangen.”

Onevenredig hoge belastingdruk

De grootbanken hebben in de loop der jaren al ruim vijf miljard euro aan bankenbelasting betaald. Deze komt boven op de winstbelasting (VPB) die alle bedrijven – dus ook banken – betalen. De gemiddelde fiscale lastendruk voor banken over de afgelopen drie jaar was 35% (met een enkele uitschieter tot 45%) terwijl het reguliere tarief van de vennootschapsbelasting 25,8% bedraagt. Daarmee houdt het niet op, want daarnaast droegen de grootbanken vorig jaar voor het Europese resolutiefonds 950 miljoen euro af en voor het Depositogarantiestelsel nog eens 700 miljoen.

Financiële stabiliteit in het geding

Vorige maand benadrukte het Financieel Stabiliteitscomité (FSC) dat de risico’s voor de financiële stabiliteit in de nabije toekomst hoog zullen blijven. Het FSC wees hierbij onder andere op de lagere economische groei in ons land, risico’s in de vastgoedsector en de recente problemen bij buitenlandse banken. De Europese Centrale Bank (ECB) ziet risico’s voor de weerbaarheid van banken bij het opleggen van extra lasten aan banken. Het Centraal Planbureau gaf aan dat een verhoging van de bankenbelasting doorwerkt in rentetarieven, een negatief effect heeft op de kredietverlening en daarmee leidt tot een lager nationaal inkomen.

Gezonde winst zorgt voor stabiele sector

Banken moeten winst maken om te zorgen voor een stabiele financiële sector. Soms hebben zij moeilijke jaren (zoals tijdens de langdurig lage ECB-rente) en in andere perioden maken zij weer een gezonde winst. Het rendement op eigen vermogen is het de huidige winstcijfers 8-12% en wordt door de ECB verstandig gevonden. Ook biedt dit bescherming tegen (buitenlandse) overnames en het behoud van een diverse eigen bankensector in Nederland.

Bron: NVB