Nederland breekt eind 2016 records. Het aantal ondernemingen groeit ten opzichte van 2015 in 2016 met 3% tot het recordaantal van 1.832.812 ondernemingen. In 2015 was de groei nog 4%. De groei van het aantal zzp’ers vlakt vanaf juni wel iets af, maar de toename is nog steeds 4% ten opzichte van 2015 tot in totaal 882.694 zzp’ers. Het aantal parttime zzp’ers groeit in 2016 harder: met 5% ten opzichte van 2015 tot in totaal 219.079. Voor het eerst is de meerderheid van de parttime starters vrouw. Dit blijkt uit Jaaroverzicht ondernemend Nederland 2016 van de Kamer van Koophandel dat vandaag wordt gepubliceerd.
Er is in 2016 een recordaantal starters (192.672), maar er zijn ook meer opheffingen (129.456) dan in de afgelopen vijf jaar. Iets minder (4.421) zzp’ers startten in 2016 dan in 2015, maar dat werd goedgemaakt door veel meer (6.636) parttime starters in 2016 dan in 2015. Vermoedelijk starten meer mensen een parttime onderneming omdat ze die met andere activiteiten, zoals een parttime baan en vrijwilligers- of huishoudelijk werk, kunnen combineren. Steeds meer vrouwen gaan ondernemen: het percentage vrouwen dat onderneemt is gestegen van 32 in 2010 naar 36 in 2016. In 2016 zijn er voor het eerst meer vrouwen (52%) dan mannen die starten als parttime zelfstandige. In 2015 waren de mannen nog in de meerderheid (51%) in dit segment. Inmiddels is het aandeel vrouwen bij de parttime zelfstandige gestegen tot 46%.
Industrie groeit snel en land- entuinbouw daalt hard
Het aantal ondernemingen in de industrie neemt in 2016 20% toe en in de logistiek groeit het aantal ondernemingen met 7%. De belangrijkste oorzaak van deze laatste toename is een nieuwe taxiwet in 2016, waardoor meer taxibedrijven zich inschrijven bij de KvK. Het aantal bedrijven in de land- en tuinbouw daalt met 15%. Het aantal agrarische bedrijven neemt al jaren af. Vaak is het moeilijk om opvolgers te vinden.
Parttime bedrijven hebben hogere overlevingskansen
Overlevingskansen zijn voor parttime zzp, zzp en mkb vrijwel gelijk: na vijf jaar bestaat nog ongeveer 60% van de bedrijven. Er zijn wel sectorale verschillen. Financiële instellingen hebben de hoogste overlevingskans na vijf jaar: 75%. Detailhandel de laagste: 46%. Opvallend is dat parttime bedrijven, bijvoorbeeld vennootschappen onder firma, een ongeveer 10% grotere overlevingskans hebben dan alle andere segmenten. De reden is mogelijk dat samenwerking extra kracht geeft.
Meer jonger en oudere ondernemers
De gemiddelde leeftijd van de ondernemer stijgt van 44 in 2011 naar 46 in 2016.De gemiddelde zzp’er is iets jonger, namelijk 45 jaar. Mkb’ers zijn gemiddeld iets ouder: 48 jaar. Ten opzichte van 2015 groeit de – in absolute aantallen kleinste – leeftijdscategorie van 0 tot 19 jaar (5.209 ondernemers) met 14%. In alle segmenten (behalve in het mkb) is een lichte stijging van het aantal ondernemers onder de 40 jaar te zien. Ook neemt het aantal 55+ ondernemers in 2016 met 6% toe ten opzichte van 2015. 411.166 ondernemers zijn nu ouder dan 55. De redenen zijn onder andere dat meer mensen langer actief blijven, de pensioengerechtigde leeftijd wordt verhoogd en het lastig kan zijn om een opvolger te vinden.
Aantal in buitenland geboren ondernemers neemt toe
Steeds meer ondernemers zijn in het buitenland geboren. Van de gevestigde ondernemers is in 2015 en 2016 respectievelijk 13,1% en 13,4% in het buitenland geboren. Van de starters was in 2015 19% niet in Nederland geboren en in 2016 21%. Het aantal ondernemers dat niet in Nederland is geboren neemt dus nog steeds toe. Hierbij worden niet de ondernemers meegeteld die in Nederland geboren zijn en ouders hebben die in het buitenland zijn geboren.
16% minder faillissementen, maar meer filialen geraakt
In 2016 gingen 4.065 hoofdvestigingen failliet. 16% minder dan in 2015. Toen gingen 4.861 hoofdvestigingen over de kop. Er waren in 2016 wel meer nevenvestigingen (filialen) betrokken bij de faillissementen dan in 2015: 1.735 tegen 1.061 in 2015. De belangrijkste reden van het grote aantal nevenvestigingen is het faillissement van veel detailhandelsketens.
