De waarschuwing ‘Let op! Geld lenen kost geld’ heeft geen onmiddellijk effect op het gedrag en de houding van consumenten wanneer zij online een lening afsluiten.
Dit is een conclusie uit het rapport van de Autoriteit Financiële Markten (AFM): ‘Let op! Geld lenen kost geld; een onderzoek naar de effectiviteit van een waarschuwing in kredietreclames.’ Het onderzoek is tot stand gekomen in samenwerking met het ministerie van Financiën.
Meting tijdens afsluitproces lening
Om het effect van de kredietwaarschuwing te meten, heeft de AFM een experiment uitgevoerd in de online verkoopomgeving van een aanbieder van consumptief krediet. Het onderzoek toont geen invloed aan van de waarschuwing op hoe vaak consumenten op banners klikken, de wijze waarop zij zich oriënteren op de website en de keuzes die zij maken bij het aanvragen van een offerte. Ook kon geen invloed worden aangetoond op de attitude van consumenten ten aanzien van geld lenen, de voorgenomen handelswijze en de manier waarop consumenten kredietreclames ervaren.
Positieve bijeffecten
De kredietwaarschuwing heeft mogelijk wel positieve bijeffecten. Zo wezen deskundigen op de mogelijke invloed van de kredietwaarschuwing op de sociale norm over lenen, waardoor er minder positief tegen lenen wordt aangekeken. De waarschuwing draagt mogelijk ook bij aan de herkenbaarheid van krediet in een omgeving waar het niet direct duidelijk is dat het gaat om een lening. Er blijkt groot draagvlak onder consumenten voor de kredietwaarschuwing; 80% vindt het positief dat de overheid kredietverstrekkers verplicht om een kredietwaarschuwing op te nemen.
Waarschuwing heeft 3 doelen
Kredietaanbieders zijn sinds 2009 verplicht om de waarschuwing ‘Let op! Geld lenen kost geld’ op te nemen in reclames voor consumptief krediet. De waarschuwing heeft 3 doelen:
- De consument stimuleren zijn keuze beter te overdenken.
- Bewustwording bij de consument creëren door te attenderen op de gevolgen die verbonden zijn aan het krediet.
- Tegenwicht bieden aan het neergezette beeld in sommige kredietreclames dat lenen voor consumptieve uitgaven iets vanzelfsprekends is.
Rapport is tussenstap
De AFM adviseert de minister van Financiën om te bepalen of hij naast bewustwording andere, concrete gedragsdoelen nastreeft met de waarschuwing. Vervolgens kan worden onderzocht welke maatregelen – naast de kredietwaarschuwing – kunnen bijdragen aan de nieuw vastgestelde doelstellingen. De minister ziet het rapport als een waardevolle stap en heeft de aanbeveling overgenomen en gedeeld met de Tweede Kamer.
Onbewuste invloed beslisomgeving
De AFM maakt in haar toezicht vaker gebruik van kennis uit de gedragswetenschappen. Naast informatieverstrekking heeft de manier waarop keuzes worden aangeboden in een (online) omgeving, onbewust invloed op hoe consumenten kiezen. Zie hiervoor ook het rapport ‘Consumentengedrag op de markt voor consumptief krediet’.
Bron: AFM