Er moet op korte termijn meer helderheid komen over de regelgeving waarmee Nederlandse levensverzekeraars geconfronteerd gaan worden. Vooral de onzekerheid over de toekomstige solvabiliteitseisen zorgt er op dit moment voor dat de bedrijven pas op de plaats maken en geld oppotten in afwachting van de ontwikkelingen die komen gaan.
“Mede als gevolg van de onzekerheden rond de afwikkeling van de woekerpolissen leidt deze situatie tot een verlamming in de markt”, zegt Jeroen Valk, partner bij KPMG Corporate Finance. Valk: “Veel verzekeraars hebben bovendien te maken met levenportefeuilles waarvan op dit moment geen polissen meer worden verkocht en geen enkel uitzicht bieden op een adequaat rendement. Op deze ‘closed book’ portefeuilles loopt het rendement langzaam terug.
Dat betekent dat deze verzekeraars op termijn met een kostenprobleem worden geconfronteerd, waardoor zij zich genoodzaakt voelen om extra geld achter de hand te houden. De kans bestaat overigens dat de bestaande portefeuilles eerder teruglopen dan voorzien. Mocht het kabinet besluiten dat het ‘bekneld vermogen’ van Nederlanders ingezet mag worden om bijvoorbeeld de hypotheekschuld af te lossen, dan betekent dit dat portefeuilles nog eerder zullen teruglopen.”
De levenmarkt verkeert volgens Valk op dit moment duidelijk in een spagaat. Valk: “Aan de ene kant wil de sector haar rol als verstrekker van zekerheid met nieuwe producten vervullen, anderzijds vormen de huidige economische situatie en de onrendabele ‘closed books’ een belemmering voor nieuwe investeringen. De markt wordt immers door een aantal ontwikkelingen hard geraakt.
Door de opkomst van banksparen, de lage rente, de vastgelopen woningmarkt, de beperkte verkoop van hieraan gerelateerde verzekeringsproducten en de toegenomen interesse in alternatieve pensioenvormen is de markt voor levensverzekeringen met tientallen procenten gekrompen. Hierdoor staat de winstgevendheid van levensverzekeraars duidelijk onder druk en keren zij minder dividend aan hun aandeelhouders uit.”
Uit een analyse van KPMG blijkt dat de Nederlandse levensverzekeraars hun solvabiliteitspositie vorig jaar aanzienlijk hebben zien verbeteren. In 2012 lag de solvabiliteitsratio met 340% ruim 10% hoger dan de jaren ervoor. “Dit is vooral een gevolg van het feit dat levensverzekeraars vorig jaar zo’n 70% minder dividend hebben uitgekeerd”, constateert Age Lindenbergh, partner bij KPMG Advisory.
Lindenbergh: “Verzekeraars houden mede een hogere solvabiliteit aan omdat er onduidelijkheid bestaat over toekomstige solvabiliteitseisen. Nederland neemt alvast een voorschot op de nieuwe Europese regelgeving door nu al een deel van de regels te willen invoeren. Andere landen doen dat niet. Zij gaan pas tot invoering van nieuwe regels over zodra Solvency II helder is. Omdat én de uiteindelijke vorm van Solvency II onduidelijk is én er in de tussentijd in Nederland nieuwe, zwaardere regels bijkomen is onzekerheid ontstaan over de kapitalisatie die in de nabije toekomst nodig is.”
Nu consumenten in toenemende mate kiezen voor banksparen in plaats van kapitaalverzekeringen en lijfrentes, zal de omzetdaling in leven individueel volgens Valk steeds verder doorzetten. Valk: “Hierdoor ontstaan steeds meer en steeds grotere ‘closed books’. ¬De kracht van een levensverzekeraar ligt historisch gezien echter niet primair in het effectief en efficiënt beheren van bestaande polissen, maar in het dragen en managen van verzekeringsrisico’s en het verkopen van nieuwe polissen. ¬
De verzekeraars doen er dan ook goed aan om de verkoop van deze levenportefeuilles serieus te overwegen om meer financiële ruimte te creëren. Er zijn voldoende partijen in de markt die zich juist richten op het beheren van dergelijke portefeuilles. Zij kunnen dit soort portefeuilles vaak efficiënter afwikkelen, hetgeen ook in het belang van de polishouder is. Bovendien kunnen zij meerdere ‘closed books’ samenvoegen om schaalvoordelen te behalen.
Dit biedt verzekeraars weer de mogelijkheid zich te richten op activiteiten die de klanten van haar verwachten: het ontwikkelen van nieuwe producten en het verschaffen van zekerheid in economisch onzekere tijden.”
Bron: KPMG
