De ontwikkeling van groene technologie, essentieel voor energietransitie die in 2050 gerealiseerd moet zijn, wordt in toenemende mate bedreigd door het groeiende tekort aan de grondstoffen die hiervoor nodig zijn. De ontwikkeling is afhankelijk van de beschikbaarheid van met name lithium, grafiet en kobalt, grondstoffen die de basis vormen voor duurzame energie technologie. Uit het onderzoek Resourcing the Energy Transition: Marking the World Go Round van KPMG en Eurasia Group blijkt dat de huidige doorontwikkeling van duurzame technologie ernstig in gevaar komt als gevolg van het tekort aan deze grondstoffen. “Uit onze berekeningen blijkt dat tegen 2050 meer dan drie miljard ton van dit soort grondstoffen nodig is om de noodzakelijke energietransitie te kunnen realiseren”, zegt Arnoud Walrecht van KPMG Sustainability. Walrecht: “Ondanks het feit dat deze mineralen er op dit moment voldoende zijn, staat de beschikbaarheid onder grote druk. De toegang is afhankelijk geworden van de landen die erover beschikken en de politiek die zij voeren. Nu zijn het landen met olie die de dienst uitmaken, straks zijn dat de landen die dit soort grondstoffen in de bodem hebben zitten. En omdat het om een beperkt aantal landen gaat, zal de concurrentie met andere landen straks aanzienlijk zijn. Elke overheid wil immers de levering van energie zeker stellen. De transitie naar een “low carbon” economie vraagt dan ook om een gecoördineerde aanpak tussen landen die zowel klimaat- als lineaire risico’s meeneemt.”
Mijnbouw vormt onzekere schakel
Walrecht constateert bovendien dat de mijnbouw op dit moment onder steeds grotere druk staat om duurzamer te worden. Walrecht: “Het vraagt heel veel arbeid en inspanning om de metalen te winnen en te verwerken, waardoor schade kan ontstaan aan het milieu en de biodiversiteit in gevaar komt. Bovendien zijn de arbeidsomstandigheden in de mijnen vaak slecht. Dit soort potentieel zwakke schakels in de toeleveringsketen heeft niet alleen invloed op de energiesector (keten). De invloed strekt zich uit tot sectoren die afhankelijk zijn van groene technologie en oplossingen voor energieopslag, zoals infrastructuur, de transportsector en de automobielindustrie. En wij hebben te maken met sectoren die deze grondstoffen nodig hebben voor een groot aantal toepassingen, zoals industriële productie en biowetenschappen.”
De grondstoffen kringloop sluiten essentieel
De ‘circulaire’ economie moet volgens Walrecht de komende jaren een essentiële rol gaan spelen in de beschikbaarheid van voldoende grondstoffen voor verduurzaming. Walrecht: “Een systeembenadering van hergebruik, recycling en herbestemming van metalen en materialen kan bijdragen aaneen grotere leveringszekerheid van de grondstoffen. Bovendien ontstaat minder behoefte om deze metalen te winnen, waardoor minder afval ontstaat, vervuiling van de omgeving wordt tegengegaan en de CO2-uitstoot achterwege blijft. In het wereldwijde streven naar een ‘net-zero’ toekomst wordt de circulaire economie nog niet erkend als de oplossing die bijdraagt aan minder CO2 uitstoot en het terugdringen van de dominantie van bepaalde landen bij het aanbod van grondstoffen. Maar het realiseren van een economie waarin hergebruik centraal staat, vraagt wel om een gezamenlijke en gecoördineerde inspanning van zowel overheden, leveranciers van grondstoffen als producenten en gebruikers. Door zich duidelijk uit te spreken over hun ambities kunnen overheden zich een gedegen beeld vormen van hun behoefte, investeringen in schone technologie gericht stimuleren en de beschikbaarheid van grondstoffen veiligstellen.”
Ecologische voetafdruk helpen verkleinen
Op de lange termijn zullen mijnbouwbedrijven alles op alles moeten zetten om de manier van winning te verduurzamen en de ecologische en sociale voetafdruk aanzienlijk te verkleinen. Walrecht: “Elk mijnbouwbedrijf kent de uitdagingen die er bestaan om op een consistente manier grondstoffen te vinden, te delven en op de markt te brengen. Een samenleving die erop uit is de energietransitie te versnellen, zal de samenwerking met de industrie dan ook moeten aangaan en de bedrijven moeten helpen om te verduurzamen. Andere sectoren, zoals bedrijven in de automobielsector, in de wind- en zonne-energie of bedrijven in batterij technologie of energie-opslag, kunnen een bijdrage leveren door hun vraag naar metalen en mineralen te verminderen en ‘circulaire’ ontwerpen te introduceren die grondstoffen hergebruik bevorderen in combinatie met andere business modellen en contracten. Dat betekent dat de traditionele bedrijfsvoering moet worden herzien. en zowel klimaat- als lineaire risico’s moeten worden meegenomen in de nieuwe bedrijfsstrategie Bedrijven die deze stap als eerste zetten realiseren een aanzienlijk concurrentievoordeel en weten hun ‘net-zero’ doelstellingen veel eerder te realiseren.”
Bron: KPMG
