Met de plannen om de middenhuur te reguleren, zet het kabinet belangrijke stappen om het wonen voor middeninkomens betaalbaarder te maken. Tegelijkertijd dreigen zo’n 700.000 huurders van sociale huurwoningen erop achteruit te gaan door het voorstel van het kabinet om de huurtoeslag aan te passen. Ook andere voorstellen om huren in de sociale huursector betaalbaar te houden, kunnen slecht uitpakken voor huurders. De oorzaak dat huurders problemen hebben om rond te komen en hun huur te betalen, zit vaker in een te laag inkomen dan in een te hoge huur. Zo reageert Aedes op de voorstellen van minister De Jonge.
Voorstellen De Jonge en overleg over afspraken met woningcorporaties
Vandaag presenteerde minister De Jonge zijn Programma Betaalbaarheid met voorstellen voor de huren in de sociale en de vrije sector. Tegelijkertijd is De Jonge in overleg met onder andere Aedes, Woonbond en VNG over landelijke prestatieafspraken met woningcorporaties. Die gaan over de inzet van het geld dat corporaties niet meer hoeven af te dragen na afschaffing van de verhuurderheffing. Ook komen in die gesprekken betaalbaarheidsmaatregelen aan de orde, in samenhang met de afspraken over nieuwbouw, verduurzaming en leefbaarheid. Aedes beschouwt de voorstellen van De Jonge van vandaag als input voor die gesprekken.
Aanpassing huurtoeslag heeft desastreuze gevolgen voor huurders
Aedes maakt zich vooral zorgen over wijzigingen van de huurtoeslag. Die is nu afhankelijk van de huurprijs van de woning. Het kabinet wil dat veranderen: de huurtoeslag wordt dan afgeleid van vaste bedragen (normhuren). Zo’n 700.000 bewoners van sociale huurwoningen gaan er dan fors op achteruit. Voor mensen met een laag inkomen worden dan nóg minder woningen betaalbaar. Ook komen die huishoudens meer en meer in dezelfde buurten te wonen, terwijl gemengde wijken veel beter zijn voor de leefbaarheid.
Het huidige huurtoeslagsysteem is effectief en werkt goed. De uitvoering kan zeker verbeterd worden, als corporaties een deel van de uitvoering op zich nemen. Maar de huurtoeslag dreigt in de toeslagendiscussie het kind te worden dat met het badwater wordt weggespoeld. Wat Aedes betreft moet de huurtoeslag het instrument blijven waarmee de rijksoverheid haar verantwoordelijkheid voor betaalbaar wonen neemt.
Regulering middenhuur voorkomt torenhoge huren en stimuleert doorstroming
Minister De Jonge stelt ook voor de middenhuur meer te reguleren. Het puntensysteem voor de maximale huur (WWS) gaat dan ook gelden voor huurwoningen in de vrije sector tot € 1.000 of € 1.250. Aedes steunt deze maatregel: door de grote schaarste zijn de huren daar nu vaak torenhoog. Ook andere maatregelen, zoals het dwingend maken van het WWS en het beperken van tijdelijke huurcontracten in de vrije sector kunnen op steun van de corporaties rekenen. Deze maatregelen leiden er toe dat mensen meer kansen krijgen op betaalbare woningen.
Aanpassen regels toewijzen sociale huurwoningen onlogisch en niet effectief
Huishoudens met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum hebben de meeste moeite de eindjes aan elkaar te knopen. Aedes deelt de zorg dat een deel van de mensen met een laag inkomen moeite heeft om rond te komen. Minister De Jonge stelt voor hen te ontlasten door de grens voor het zogeheten ‘passend toewijzen’ te verlagen. Onderzoek naar betaalrisico’s laat echter zien dat die veel vaker worden veroorzaakt door een te laag inkomen, dan door een hoge huur. Inkomensmaatregelen zijn veel effectiever dan huurverlaging: het effect daarvan wordt vaak voor 2/3 deel weer teniet gedaan door lagere huurtoeslag. Het is effectiever om de eigen bijdrage aan de huurtoeslag te verlagen.
Door huurders met een laag inkomen voortaan alleen nog maar in aanmerking te laten komen voor de allergoedkoopste woningen, ligt toenemende segregatie op de loer. Het is bovendien heel lastig voor corporaties om voor een huur van bijvoorbeeld € 500 een woning voor een gezin met 2 kinderen te bouwen en exploiteren. En huurwoningen voor een prijs verhuren die veel lager is dan bij de kwaliteit van de woning past, is fnuikend voor de broodnodige doorstroming.
Gematigd huurbeleid en sneller verduurzamen huurwoningen
Aedes is voorstander van gematigd huurbeleid voor alle huurders. De afschaffing van de verhuurderheffing maakt dit mogelijk. Alle huurders profiteren hiervan. Daarover gaan de gesprekken over het huurbeleid voor de komende jaren. De overheid draagt de verantwoordelijkheid voor maatregelen, specifiek voor huishoudens met een laag inkomen.
Daarnaast willen corporaties het verduurzamen van hun woningen versnellen, zodat de energierekening van huurders daalt. Niet alles kan tegelijk, daarom wil Aedes graag kijken naar een passende regeling. Huurders waarbij de verbetering van de woningen nog niet tot stand is gekomen, ontvangen dan een compensatie via de huur.
Bron: Aedes
