De term kunstmatige of artificiële intelligentie (AI) werd voor het eerst begin jaren vijftig geïntroduceerd in de paper “Computer Machinery and Intelligence” van Alan Turing. Dit leidde uiteindelijk tot de Turing test, die experts gebruiken om het intelligentieniveau van een computer te bepalen. Sindsdien heeft AI periodes van grote verwachtingen over en investeringen in AI meegemaakt, die werden opgevolgd door periodes van teleurstelling en dalende investeringen (AI winters) als bleek dat de verwachtingen niet konden worden waargemaakt. Sinds de introductie van ChatGPT door OpenAI in november 2022 is de interesse in AI weer enorm opgelaaid en zijn de verwachtingen wederom hooggespannen. Grote tech bedrijven investeren miljarden dollars in de race om als eerste AGI (artificial general intelligence) en ASI (articifical superintelligence) te bereiken. Maar niet alles wat blinkt is goud en daarom is het belangrijk om met een nuchtere blik af en toe stil te staan bij de ontwikkelingen rondom AI en uiteraard ook bij de toepassing van AI binnen creditmanagement. Tijdens Credit Expo zal Tim Goudriaan, keynote spreker en AI-expert, u inzicht verschaffen in de toepassing van AI en een realistisch beeld schetsen van de (on)mogelijkheden, risico’s en kansen van deze nieuwe technologie. In dit interview met Tim Goudriaan lichten we alvast een tipje van de sluier op.
In jouw LinkedIn profiel staan de woorden AI, serious games, geopolitics en law. Dat is een niet-alledaagse combinatie en ook vrij breed. Wat is het verband tussen deze verschillende expertisegebieden? Kun je daar iets meer over vertellen?
Tim: “Het is inderdaad een wat ongebruikelijke combinatie. In mijn werk houd ik me eigenlijk met twee dingen bezig. Allereerst is dat de structuur van taal en hoe taal de wereld duidt. Daarnaast ben ik geïnteresseerd in hoe we leren, waarbij ik me vooral richt op praktische en toegepaste manieren van werken. Mijn kennis op een aantal domeinen in combinatie met praktische vaardigheden blijkt heel handig te zijn in games en simulaties. Taal verbindt domeinen en disciplines en dat is wat de menselijke soort in mijn ogen groot heeft gemaakt. AI is voor mij dus een laag die daar bovenop komt, waardoor alles makkelijker met elkaar verbonden kan worden. AI en taalmodellen (LLMs, Large Language Models) stellen ons in staat om (menselijke en organisatorische) processen sneller en beter te doen. Dat probeer ik ook duidelijk te maken in de trainingen die wij geven.”
Taal, technologie en AI is een interessante combinatie. Hoe kijk je naar de volgorde van deze begrippen?
Tim: “Technologie staat in de discussie over AI vaak voorop, maar technologie staat bij mij lang niet altijd centraal. Ik ben ook veel meer een ‘talenman’ dan een ‘cijferman’. Ook eerder een schrijver dan een programmeur. De discussie rondom AI is sinds anderhalf jaar enigszins mank gegaan door de opmars van intelligente chatbots, maar AI bestond natuurlijk al veel eerder in tal van andere toepassingen. Bij het gebruik van taalmodellen valt het mij op dat bijna niemand die voldoende benut. De meeste mensen zijn overgestapt naar een discussie rondom AI op de midden- en lange termijn over onder andere ethiek, maar dat is niet waar het volgens mij echt om draait. Nagenoeg iedereen heeft tegenwoordig kleine supercomputers in hun broek- of borstzak en daar moeten en kunnen we wat mee. Veel mensen gebruiken de huidige AI tools vaak zeer beperkt en ik (en ons team) wil laten zien hoe je dat beter kunt doen.”
Je zegt dat veel mensen AI tools niet goed gebruiken. Hoe bedoel je dat precies?
Tim: “Mensen gaan er vaak vanuit dat ze te maken hebben met een zoekmachine, terwijl een chatbot als ChatGPT feitelijk een wiskundig-statistisch model is. De resultaten die ChatGPT presenteert lijken op data, maar zijn uiteindelijk een voorspelling op basis van een dataset, waar het achterliggende taalmodel op getraind is. Daarnaast zie ik vaak dat mensen verkeerd ‘prompten’ met een verkeerde tool en op basis van het logisch matige resultaat artikelen gaan schrijven over hoe slecht de tool werkt. Zo scoort ChatGPT 3.5 (gratis) vrij slecht op juridische en medische toetsen in de VS, terwijl de 4.0 versie (betaald) significant beter scoort. Verder overschatten mensen wat er op een dag kan gebeuren en onderschatten ze wat er op lange termijn kan gebeuren. Daarmee bedoel ik te zeggen dat de technologie al veel verder is dan wat mensen denken, waardoor zij AI in de praktijk onvoldoende benutten.”
Zal het gebruik van AI in het algemeen meer als ondersteuning toegepast gaan worden of denk je dat AI tot duurzaam verlies van banen zal leiden?
Tim: “De vraag of AI steeds meer ondersteunend zal worden toegepast in organisaties kan ik volmondig met ja beantwoorden. Sterker nog, ik zie in mijn dagelijks werk dat steeds meer bedrijven AI inzetten in hun bedrijfsprocessen. Over het verlies van banen schat ik in dat dit beperkt zal zijn. Ik denk dat bedrijven als vertaalbureaus, stemacteurs, maar ook websites en bedrijven die afhankelijk zijn van het maken/schrijven van content een moeilijke tijd tegemoet zullen gaan als zij deze technologie links laten liggen.”
Laat ik dan direct een voor mij belangrijke vraag stellen. Denk je dat over een jaar of drie een slimme chatbot jou interviewt? Jij beantwoordt dan de vragen en de ‘intelligente’ chatbot werkt vervolgens het artikel uit. Oftewel, ben ik straks overbodig?
Tim: “Ik denk dat dit wel meevalt, maar dat heeft denk ik meer te maken met cultuur. Technisch gezien kon dit vorig jaar al, maar het is ook een kwestie van hoeveel sneller interviews en het schrijven van artikelen gedaan kan worden. Ik heb bijvoorbeeld een apparaatje dat gesprekken kan opnemen en dat automatisch kan omzetten naar tekst in de vorm van notulen, een artikel of een mindmap. Vervolgens kan de gegenereerde tekst direct in diverse talen vertaald worden. Ook kan ik een tekst relatief eenvoudig laten uitspreken in mijn of jouw stem. Als je dit traint op je eigen data, dan is het niet zo moeilijk om de uitwerking van interviews sneller te laten plaatsvinden. Daardoor zou voor jou het product “interviews” beter schaalbaar kunnen worden, terwijl je nog steeds jouw unieke – lastig na te bootsen – expertise kunt inzetten voor het houden van een goed interview.”
Er wordt de laatste tijd in diverse media ook vaker gesproken over AGI (Artificial General Intelligence) en dat we daar mogelijk niet meer zo ver van verwijderd zouden zijn. Wat is jou kijk hierop en wat zouden de consequenties daarvan kunnen zijn als we AGI zouden weten te bereiken?
Tim: “Ik ben daar vrij pragmatisch in en zie dit vooral als een definitiekwestie. Als je oude, smalle definities neemt, dan hebben we AGI al bereikt. Als je een bredere definitie neemt, dan kan het nog 10 of misschien wel 100 jaar duren voordat we AGI bereiken. AGI zou ik definiëren als superintelligente systemen die op een zelfstandige manier informatie kunnen verzamelen en deze op correctheid kunnen verifiëren. In veel opzichten zijn we daar al. Een voorbeeld? Bij onze trainingswerkzaamheden zetten we bestaande informatie op een nieuwe manier tegenover elkaar af om tot nieuwe of creatieve ideeën te komen. Door bestaande ideeën en domeinen bij elkaar te brengen kunnen we met behulp van taalmodellen vraagstukken sneller uitwerken dan voorheen. Je kunt informatie op een hoog niveau uitwerken en qua structuur automatiseren. Door AI gegenereerde oplossingen (in dit geval tekst) kun je met behulp van verschillende modellen het resultaat op elkaar laten afstemmen en verifiëren. Ik praat dus vooral over het gebruik van AI taalmodellen, en die zijn met name de afgelopen jaren sterk verbeterd.“
Hoe kijk je aan tegen het verschijnsel “hallucinatie”, waarbij taalmodellen antwoorden genereren die compleet onzinnig of zelfs gevaarlijk zijn, zoals Gemini recent suggereerde om lijm te gebruiken in een recept voor een pizza?
Tim: “Als een taalmodel iets doet wat we niet verwachten en het antwoord bevalt ons niet, dan zeggen we dat het model hallucineert. Maar als het antwoord ons wel bevalt, dan noemen we dat creatief. Bij het genereren van pertinent onjuiste of wellicht zelfs gevaarlijke antwoorden spelen een aantal aspecten een rol. Een daarvan is AI en veiligheid, wat helaas (nog) niet hoog op de prioriteitenlijst bij de grote tech bedrijven staat. Met alle risico’s van dien, waaronder ook reputatieschade. Ik zou op dit moment zeker niet aanraden om Gemini (de chatbot van Google) te gebruiken, omdat er betere alternatieven (taalmodellen) beschikbaar zijn. Met het verbeteren van de kwaliteit van de taalmodellen verwacht ik dat het ‘hallucineren’ wel steeds minder zal worden, zeker ook in combinatie met verificatie van antwoorden. Wat niet verandert: je moet ook altijd zelf bij de les blijven.”
Welke ontwikkelingen op het gebied van AI verwacht je dit jaar?
Tim: “Hoewel de ontwikkelingen behoorlijk hard gaan, zijn er wel een aantal zaken die ik hier kan benoemen. Multimodaliteit (integratie van tekst, audio, beeld, video) zal dit jaar een grote vlucht nemen. Dat zal ook een grote impact gaan hebben op mensen die in aanverwante vakgebieden actief zijn, zoals de filmindustrie. Daarnaast denk ik dat richting eind van het jaar AI ‘agents’ zich meer zullen manifesteren, waarbij bots relatief eenvoudige gesprekken met een mens/klant kunnen voeren en/of als een soort (project)assistent ook eenvoudige of repetitieve taken kunnen uitvoeren [na het interview is Apple Intelligence met een geüpdate Siri uitgebracht, red.]. Verder is er in toenemende mate het probleem van nepnieuws (fake news), waaronder deep fakes, audio- en video fakes. Ook hier zal AI voor worden ingezet om dit probleem te helpen oplossen of op zijn minst te reduceren.”
Wat voor een boodschap heb je voor de creditmanager of creditcontroller die dit leest? Wat kunnen we van jou verwachten tijdens Credit Expo? Wat gaat jouw insteek worden?
Tim: “Ik kan daar nog niet te veel over vertellen, maar er zijn wel een aantal thema’s die ik in relatie tot creditmanagement wat meer kan/zou kunnen uitlichten. Op micro-niveau gaat het om de vraag hoe je ervoor zorgt dat je personeel verantwoord, effectief en veilig met deze tools kan omgaan. Dan denk ik met name over de inzet van AI tools voor klantgerichte communicatie. Daarnaast wil ik op organisatieniveau aandacht vestigen op het belang van het herkennen van deep- en audio fakes (CEO/CFO fraude) en hoe om te gaan met het toenemend aantal phishing aanvallen en de gevolgen die dat met zich kan meebrengen voor klanten, liquiditeit en reputatieschade. Identificatie en authenticatie zijn onderwerpen die voor de toekomstige creditmanager en creditcontroller steeds belangrijker worden en daar zal ik ongetwijfeld iets over gaan zeggen, maar dat houd ik nog even voor me tot 7 november.”
Tim Goudriaan is keynote spreker tijdens Credit Expo 2024, dat op donderdag 7 november in 1931 Congrescentrum in ‘s-Hertogenbosch zal plaatsvinden. Wilt u weten wat Tim u nog meer kan vertellen over het effectief gebruik van AI, kom dan op 7 november langs bij Credit Expo in 1931 Congrescentrum ‘s-Hertogenbosch. U kunt zich hier kosteloos registeren (mits u tot de doelgroep behoort).
Bron: Credit Expo
