Anno 2019 zijn er ondanks moderne technologieën nog steeds genoeg afnemers die de met hun leveranciers afgesproken betalingstermijn niet zo nauw nemen. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor de liquiditeitspositie en soms zelfs de continuïteit van leveranciers in gevaar brengen. Tegelijk draagt nieuwe technologie eraan bij om (potentiele) wanbetalers eerder in beeld te brengen. Dit kan echter in strijd zijn met de privacy van personen. In dit interview spreek ik met Matthijs van der Scheer, directeur algemene zaken bij het Centraal Register Zakelijke Betalingsachterstanden (CRZB) / Stichting Betalingsachterstandenregistratie, over het verzamelen van (negatieve) financiële data, technologie en privacywetgeving.
Wat zijn jouw gedachten over de Stichting Betalingsachterstandenregistratie in relatie tot Digitale Transformatie; het centrale thema van de Credit Expo 2019?
Matthijs: “Het begrip ‘digitale transformatie’ is een meer omvattende aanduiding voor een aantal ontwikkelingen die zich al geruime tijd aan het afspelen zijn. Ik bedoel daarmee dat het digitaliseren van bedrijfsprocessen en het gebruik van sociale media in het algemeen voor de meeste bedrijven een normale activiteit binnen de bedrijfsvoering is geworden. Daarmee staan we nu aan het begin van een belangrijke verdere ontwikkeling: die van een meer algemeen het gebruik van ‘big data’. Daarvan denk ik dat het statistisch verwerken van grote hoeveelheden van gegevens en de toepassing van algoritmes voor het bepalen van kredietrisico’s belangrijke kansen biedt voor het creditmanagement. Bedrijven zullen deze risico’s hierdoor veel betrouwbaarder en sneller kunnen inschatten. Het aantal bedrijven dat vooraf gedegen onderzoek naar kredietrisico’s zal doen, zal door deze ontwikkeling ook toenemen.”
Hoe verhouden privacy en automatisering zich tot elkaar?
Matthijs: “De privacywetgeving stelt grenzen aan de geautomatiseerde besluitvorming ten aanzien van personen. Dat is met name aan de orde als de verwerking van persoonsgegevens de wettelijke grondslag vindt op een gerechtvaardigd belang: dan is menselijke tussenkomst bij de besluitvorming verplicht. Profilering op basis van bijzondere persoonsgegevens, zoals bijvoorbeeld etniciteit of medische gegevens is alleen toegestaan als daarvoor een expliciete toestemming is of een wettelijke grondslag kan worden aangewezen. Op deze punten verwacht ik dat er maatschappelijk nog veel debatten en rechtsontwikkeling nodig zullen zijn voordat duidelijk is wat op deze punten wel en niet kan. De uitdagingen liggen daarnaast met name op het gebied van doelbinding bij het gebruik van persoonsgegevens en bij het maken van eerlijke algoritmes. Algoritmes zullen zo ontworpen moeten worden dat ze niet bedoeld of onbedoeld een (verboden) onderscheid maken tussen mensen en daarmee discrimineren. Daarnaast zullen de gebruikte algoritmes zo moeten worden gemaakt, dat de daaraan ten grondslag liggende logica transparant gemaakt kan worden. Bij ‘deep learning’, waarbij het maken van algoritmes geautomatiseerd is, zal het de uitdaging zijn om de daarbij gebruikte logica transparant te maken, omdat die niet door iemand bedacht is. Het zal onderdeel moeten worden van het door de AVG verplichte ‘privacy by design’. De machine die het algoritme maakt zal ook in gewone mensentaal uit moeten kunnen leggen wat er met de gegevens wordt gedaan.”
Welke rol en bijdrage kan het Centraal Register Zakelijke Betalingsachterstanden leveren aan de discussie rondom privacy, (geautomatiseerde) dataverwerking en besluitvorming?
Matthijs: “Voor wat betreft de informatieverwerking en verstrekking van (financiële) informatie door het Centraal Register Zakelijke Betalingsachterstanden denk ik dat de bijdrage aan het bieden van inzicht in het actuele betalingsgedrag van ondernemingen niet wezenlijk zal veranderen. Juist omdat er geen sprake is van geautomatiseerde besluitvorming ten aanzien van personen of bedrijven. Wat dat betreft blijft het register een betrouwbare partner bij het inzichtelijk maken van het actuele betaalgedrag van ondernemingen en het tegengaan en oplossen van zakelijke betalingsachterstanden.”
Over Stichting Betalingsachterstanden en het CRZB
De stichting Betalingsachterstandenregistratie is de onafhankelijke toezichthouder van het Centraal Register Zakelijke Betalingsachterstanden (CRZB) en heeft een ideële doelstelling ten aanzien van de verbetering van de zakelijke betalingsmoraal door het inzichtelijk maken van actuele zakelijke betalingsachterstanden en het oplossen daarvan. Alle Nederlandse bedrijven en organisaties kunnen deelnemen aan het CRZB en daar zakelijke onbetwiste betalingsachterstanden waarvan de betalingstermijn is verstreken aanmelden. Na aanmelding en voordat van opname in het register sprake is, wordt de debiteur de gelegenheid geboden om alsnog te betalen. In 90% van de gevallen leidt deze werkwijze ertoe dat geen of kortstondige registratie plaatsvindt omdat ofwel wordt betaald, dan wel tot een onderlinge regeling wordt gekomen.
Het Centraal Register Zakelijke Betalingsachterstanden (CRZB) is hoofdsponsor van Credit Expo 2019, die dit jaar op donderdag 7 november in het NBC in Nieuwegein zal plaatsvinden. Klik hier om u aan te melden voor een bezoek aan Credit Expo (gratis toegang als u tot de doelgroep behoort).
Bron: Creditexpo.nl
