Consumentengoederen en -diensten waren in november 1,6 procent duurder dan in dezelfde maand een jaar eerder, meldt het CBS. In oktober was de inflatie -0,4 procent. De inflatie wordt elke maand gemeten als de ontwikkeling van de consumentenprijsindex (CPI) ten opzichte van dezelfde maand in het voorgaande jaar. Het inflatiecijfer van november is hetzelfde als bij de snelle raming die op 30 november is gepubliceerd.
De stijging van de inflatie betekent niet dat de prijzen in november 2023 zijn gestegen ten opzichte van oktober 2023. De CPI geeft ook inzicht in de prijsontwikkeling ten opzichte van een maand eerder. Prijzen voor consumenten waren in november 1,0 procent gedaald ten opzichte van oktober.
De prijsontwikkeling van energie heeft al geruime tijd een grote invloed op het verloop van de inflatie. Exclusief energie bedroeg de inflatie 4,2 procent. In oktober was dat 5,1 procent. De inflatie zonder energie en motorbrandstoffen piekte in februari en maart met 8,1 procent en is sindsdien gedaald.
Kleinere prijsdaling energie
De stijging van de inflatie komt vooral door de prijsontwikkeling van energie. Energie was in november weliswaar 43 procent goedkoper dan vorig jaar, maar in oktober waren de prijzen 58 procent lager dan een jaar eerder.
De prijsontwikkeling van energie heeft al geruime tijd een grote invloed op het verloop van de inflatie. Dit komt met name door de hoge prijzen vorig jaar. In de tweede helft van 2022 namen de energieprijzen in de CPI fors toe, met een piek in oktober 2022. Mede daardoor werd er in die periode een hele hoge inflatie gemeten. De prijzen van energie in de CPI zijn nu een stuk lager dan in 2022. Omdat de inflatie wordt gemeten als de ontwikkeling van de prijzen ten opzichte van dezelfde maand in het voorgaande jaar, valt de inflatie nu lager uit.
Voor het meten en verwerken van de energieprijzen in de CPI gebruikt het CBS vanaf juni 2023 een nieuwe methode. Op 30 juni publiceerde het CBS een achtergrondartikel waarin het in meer detail uitlegt wat de overstap betekent voor de CPI, de inflatie en het gebruik van de CPI voor indexeringsdoeleinden.
Lagere prijsstijging voedingsmiddelen
De prijsontwikkeling van voeding had een drukkend effect op de ontwikkeling van de inflatie. Voedingsmiddelen waren in november 6,3 procent duurder dan een jaar eerder, in oktober was dit 7,9 procent. De lagere prijsstijging kwam vooral door de prijsontwikkelingen van brood- en graanproducten, zuivelproducten en aardappelen.
Prijsontwikkelingen op korte termijn
De CPI geeft niet alleen inzicht in de prijsontwikkeling ten opzichte van een jaar geleden (de inflatie), maar ook ten opzichte van de voorgaande maand. In november 2023 daalden de prijzen voor consumenten met 1,0 procent ten opzichte van oktober 2023.
Een kanttekening bij een vergelijking tussen verschillende maanden in het jaar is dat rekening moet worden gehouden met de invloed van het seizoen. Zo zijn bijvoorbeeld vliegtickets in vakantiemaanden duurder dan in maanden buiten het vakantieseizoen. De prijzen zijn dan tijdelijk hoger, maar dit is geen structurele prijsstijging. Door deze seizoensinvloeden zijn ontwikkelingen maand op maand vaak volatieler dan ontwikkelingen jaar op jaar.
Bron: CBS