Maatschappelijke verantwoordelijkheid (MV) is hip.
Een beetje organisatie doet iets aan MV: ondernemen, innoveren, marketing, verenigen. Noem maar iets en het heeft een maatschappelijk verantwoorde variant. Dat is mooi, want dat betekent dat er eindelijk meer aandacht is voor de toekomst van onze planeet. Maar dat niet alleen, MV gaat ook over mensen. Gelukkig wel. Tegelijkertijd is het voor met name commerciële bedrijven goed te weten dat MV en handel ook goed samen gaan. Het gaat dus om de planeet, om mensen én om winst. In Engelstalig MV-jargon spreekt men van drie P’s: People, Planet, Profit.
Ook de deurwaarders willen een duit in de MV-zak doen. Zij willen maatschappelijk verantwoord incasseren (MVI). Van de genoemde drie P’s richt MVI zich op People. De debiteur in dit geval. Kort gezegd betekent MVI geen ferme taal meer, geen gezwaai met dagvaardingen, maar oog voor de mens en zijn schulden. Althans, in eerste instantie. Natuurlijk wordt een gang naar de rechter nooit uitgesloten, maar voorop staat het doel om betalingsachterstanden eenvoudig, snel en tegen zo laag mogelijke kosten weg te werken.
Maakt MVI een watje van de deurwaarder? Nee, natuurlijk niet. Maar tegelijkertijd is hij ook in niets meer te vergelijken met deurwaarder Dreverhaven uit de roman Karakter van Bordewijk; een zwaard zonder genade voor iedere schuldenaar die hem in handen valt. De daadkracht van de deurwaarder bestaat niet meer uit dreigementen en veel juridisch jargon, maar vooral uit empathie, uit inlevingsvermogen. Daardoor is de kans groter dat een debiteur zijn schuld aflost, waarbij de kosten binnen de perken blijven en hij niet dieper in de schuldenput zakt. Het laatste met als mogelijk gevolg dat een schuldenaar niet zijn huis uit moet, niet failliet gaat en economisch actief kan blijven. Een ieder zal daar voordeel van hebben: de debiteur, de crediteur, de deurwaarder, en uiteindelijk ook de maatschappij.
Er is echter nog één kwestie die geregeld moet worden. Als opdrachtgevers vaker om MVI vragen, voorzie ik dat veel deurwaarders hun imago gaan oppoetsen door een MVI-sticker op hun activiteiten te plakken. Een MVI-keurmerk of een daarop gelijkend mechanisme kan dan wellicht uitkomst bieden.
Leo van de Wees is jurist op het gebied van ICT en Recht en publicist. Hij houdt zich onder meer bezig met de inzet van moderne middelen bij de ontsluiting van juridische informatie. Hij is oprichter van Recht.nl, het portaal voor juristen.
Dit column is eerder verschenen in JUIST#10 voorjaar 2014, een uitgave van incasso en gerechtsdeurwaardersorganisatie Flanderijn
