Het provisieverbod voor complexe financiële producten heeft nauwelijks geleid tot een toename van het aantal ‘doe-het-zelvers’ onder hypotheeksluiters.
De meeste consumenten sluiten hun hypotheek nog steeds via een zelfstandig adviseur, op afstand gevolg door banken en hypotheekketens. Wel lijkt de consument zich door het provisieverbod actiever op te stellen. Dat blijkt uit consumentenonderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
Minder dan 2 procent van de consumenten sluit zonder advies (in vakjargon execution only genoemd) een hypotheek af. Daar staat tegenover dat onafhankelijk adviseurs 60 procent van de hypotheekmarkt hebben; voor banken is dat ongeveer een derde. Hypotheekwinkels zijn goed voor iets meer dan een vijfde van alle gesloten hypotheken, zelfstandig adviseurs voor bijna 40 procent van alle hypotheken.
“Het is goed dat consumenten de keuze hebben om op verschillende manieren een hypotheek af te sluiten. Tegelijkertijd is het zelfstandig afsluiten van een hypotheek alleen voor consumenten met veel verstand van zaken aan te raden. Een verkeerde keuze kan je immers op de lange termijn geld kosten. Aan goed financieel advies hangt een prijskaartje, maar het kan je op de langere termijn meer geld opleveren dan het heeft gekost. Bijvoorbeeld omdat je een lager rentetarief krijgt of minder snel geconfronteerd wordt met teleurstellingen”, aldus Michiel Denkers, hoofd toezicht bij de AFM.
Actievere rol consument
Hypotheeksluiters besteden gemiddeld 5,8 uur aan gesprekken met adviseurs om een juiste keuze te maken voor soort hypotheek en aanbieder. In de meting van een jaar geleden was dit bijna een uur langer. Naast adviesgesprekken besteden hypotheeksluiters gemiddeld 6,6 uur aan het zelf zoeken naar informatie om een juiste keuze te kunnen maken voor de soort hypotheek en de aanbieder. In twee voorgaande metingen was dit ruim vijf uur.
Hypotheekadvies goedkoper
De meeste adviseurs brengen een vast bedrag voor hypotheekadvies in rekening. Het gemiddelde bedrag dat respondenten noemen is 20 procent gedaald van €2166 naar €1749 ten opzichte van de vorige meting, die de periode november 2012 – april 2013 besloeg.
“Je moet je als consument niet blindstaren op de prijs, want de kwaliteit van het advies is doorslaggevend. Maar deze prijsdaling door toegenomen concurrentie is natuurlijk goed nieuws voor de consument’’, aldus Denkers.
Bijna 30 procent van de hypotheeksluiters onderhandelt over de prijs van het advies. In 2011 en begin 2012 was dit nog 20 procent. We zien dat verdere duidelijkheid over de kosten van advies tot een actievere rol (onderhandelt meer) van de consument leidt.
90 procent betaalt maar één adviseur
Zes op de tien hypotheeksluiters hebben gesprekken met één adviseur. Drie op de tien oriënteren zich bij meerdere hypotheekadviseurs, maar betalen uiteindelijk maar één adviseur voor daadwerkelijk advies, terwijl 9 procent meerdere adviseurs gebruikt en betaalt. Een oriënterend gesprek kan vaak kosteloos. Consumenten die hun huis verbouwen of de hypotheek oversluiten houden het relatief vaak bij één adviseur.
Bron: AFM