U heeft een openstaande factuur bij een Pools bedrijf, die niet wordt betaald. U besluit daarom om onze hulp (Bierens) in te schakelen. Hier blijkt dat een gerechtelijke procedure noodzakelijk is. Bijvoorbeeld omdat er in de buitengerechtelijke procedure niet wordt gereageerd door de debiteur. Een gerechtelijke procedure kan in Polen lang duren. In de tussentijd is het goed mogelijk dat er niets meer te halen valt bij uw debiteur. Hoe zorgt u er dan voor dat uw vordering in Polen veilig kan worden gesteld, totdat de rechter een uitspraak heeft gedaan over uw zaak?
Deze vraag wordt mij regelmatig gesteld. Met name door klanten die zich ervan bewust zijn dat een gerechtelijke incassoprocedure in Polen lang kan duren, zeker in vergelijking met sommige Nederlandse procedures. Bij betwiste vorderingen kan het doen van een uitspraak door de rechtbank zelfs enkele jaren duren. Tijdens zo’n gerechtelijke procedure kunnen er allerlei gebeurtenissen plaatsvinden die het heel moeilijk of zelfs onmogelijk maken om het uiteindelijke vonnis te executeren. Zo kan uw debiteur bijvoorbeeld opzettelijk zijn vermogen vervreemden zodat hij niets hoeft te betalen. Om dit soort situaties te voorkomen, kunt u uw vordering van tevoren veilig stellen.
Veiligstellen van geldvorderingen
In het wetboek van burgerlijke rechtsvorderingen wordt bepaald welke vormen van veiligstelling er zijn toegestaan bij geldvorderingen. Het kan bijvoorbeeld gaan om het in beslag nemen van (een deel van) het salaris of het in beslag nemen van onroerend goed. Maar een veiligstelling kan ook betekenen dat een bedrijf onder curatele wordt gesteld. De tegenpartij zit er echter niet altijd op te wachten dat hun bedrijf onder toezicht van een curator wordt gesteld. Zij kunnen daarom een dergelijke veiligstelling vermijden door een bepaald bedrag bij de rechtbank te deponeren.
Veiligstellen van niet geldelijke vorderingen
Het is ook mogelijk om niet geldelijke vorderingen veilig te stellen. Niet geldelijke vorderingen betreft het nalaten van handelen, zoals het niet nakomen van contractuele afspraken. In dat geval kunnen dezelfde vormen van veiligstellen gebruikt worden zoals gebruikelijk is bij geldvorderingen. Omdat niet elke claim hetzelfde is, kan de rechtbank ook oordelen dat een andere vorm van veiligstellen passend is. Zoals bijvoorbeeld bij het schenden van merkenrecht, kan de rechter besluiten dat het (tijdelijk) verboden is om goederen met een bepaald merk te produceren.
Geen veiligstelling zonder dagvaarding
Voor elke burgerlijke zaak die door de rechtbank wordt behandeld, is het mogelijk om een veiligstelling aan te vragen. Er kan zowel vooraf als tijdens een procedure een dergelijk verzoek worden ingediend. Wanneer er vooraf een verzoek wordt ingediend en de rechtbank kent dit verzoek toe, dan moet er uiterlijk binnen 14 dagen een dagvaarding worden ingediend. Wanneer niet binnen deze termijn een dagvaarding wordt ingediend, vervalt de veiligstelling. Een veiligstelling gaat namelijk altijd samen met een dagvaarding.
Is veiligstellen nodig?
Wanneer u een veiligstelling indient bij de rechtbank, moet u kunnen aantonen dat veiligstellen nodig is. U moet kunnen laten zien dat er een risico bestaat dat u in een later stadium niet meer kunt incasseren en dat het dus nodig is om zekerheid te krijgen. Bijvoorbeeld omdat de tegenpartij weinig bezittingen heeft waardoor het risico bestaat dat er later niets meer te incasseren valt. Het bewijzen van de vordering zelf is overigens niet nodig. Dit gebeurt immers pas in een verdere gerechtelijke procedure. Dan zal de rechter pas oordelen of de vordering gegrond is. Daarnaast moet u een specificatie van de waarborg toevoegen waarin u omschrijft waar u beslag op wilt leggen en wat hiervan de waarde is.
Snel veiligstellen
Hoewel gerechtelijke procedures in Polen vaak erg lang duren, wordt een verzoek tot veiligstellen van vorderingen relatief snel behandeld. Volgens de Poolse wet moet zo’n verzoek direct worden behandeld door de rechtbank, in ieder geval binnen 7 dagen na indiening bij de rechtbank. In de praktijk komt het echter toch vaak voor dat de rechtbank pas een maand na het indienen van een verzoek een beslissing hierover neemt.
Onterecht veiligstellen: schadevergoeding betalen
Met een veiligstelling kunt u er dus voor zorgen dat uw claim alvast wordt veiliggesteld, ook al duurt het nog een tijd voordat de Poolse rechtbank uw zaak inhoudelijk behandelt. Is het dan altijd aan te bevelen om een verzoek tot veiligstellen in te dienen bij de rechtbank? Nee, dat is het zeker niet. Want wanneer de rechter uiteindelijk uw vordering afwijst, moet u mogelijk een schadevergoeding betalen aan de tegenpartij voor het feit dat u enige tijd beslag hebt gelegd op zijn goederen. Het indienen van een verzoek tot veiligstelling moet daarom altijd goed vooraf doordacht worden. Wij geven daarom altijd een eerlijk advies of een veiligstelling aan te bevelen is of niet.
Bron: Bierens blog, auteur: Joanna Haftka