- Scherpere daling in productieomvang en aantal nieuwe orders
- Hernieuwd banenverlies bij verdere tekenen van overcapaciteit
- Aanzienlijke daling bedrijfsvertrouwen over vooruitzichten voor het komende jaar
De stand van zaken in de Nederlandse productiesector verslechterde in augustus wederom, een duidelijke bevestiging van het einde van de korte periode van groei in het tweede kwartaal. De achteruitgang was wijdverbreid en de dalingen van het aantal nieuwe orders, de productieomvang en de werkgelegenheid waren allemaal het grootst tot nu toe dit jaar. De verslechtering van de bedrijfsomstandigheden leidde tot een aanzienlijke afname van het optimisme bij de bedrijven in de productiesector. Hoewel de bedrijven per saldo nog steeds positief waren, was het vertrouwen in de vooruitzichten het laagst tot nu toe in 2024.
De Nevi PMI® voor de Nederlandse productiesector is een samengestelde indicator die met één cijfer de stand van zaken in de productiesector weergeeft. De samenstelling is gebaseerd op indicatoren voor nieuwe orders, productieomvang, werkgelegenheid, levertijden en voorraad ingekochte materialen.
De krimp in de Nederlandse productiesector was in augustus groter dan de maand ervoor en de PMI daalde van 49.2 in juli naar 47.7. De producenten gaven aan dat de bedrijfsomstandigheden het meest problematisch waren tot nu toe dit jaar, en vier van de vijf PMI-componenten hadden een negatieve invloed op het eindcijfer.
De verslechtering van de vraag, deels het gevolg van terughoudendheid bij klanten, was de grootste reden voor de achteruitgang in augustus. De daling van het aantal ontvangen nieuwe orders was aanzienlijk en het grootst sinds december vorig jaar. Er was bovendien voor de derde achtereenvolgende maand sprake van een kleiner aantal buitenlandse orders.
Als gevolg hiervan verlaagden de Nederlandse producenten hun productievolume in augustus voor de tweede maand op rij.
De hoeveelheid onvoltooid of nog niet uitgevoerd werk daalde in augustus ondertussen voor de negentiende achtereenvolgende maand. De voortdurende daling van de achterstanden wees op aanhoudende tekenen van overcapaciteit en als gevolg van de daling van het aantal orders verkleinden de bedrijven hun personeelsbestanden. Deze daling van het aantal werknemers bleef beperkt, maar was de eerste in zeven maanden en de grootste tot nu toe dit jaar. De meeste bedrijven meldden dat ze vertrekkende personeelsleden niet zouden vervangen en sommige producenten gaven aan dat zij bezig waren hun bedrijfsprocessen te automatiseren.
De Nederlandse producenten verminderden in augustus zowel hun inkoopactiviteiten als hun materiaalvoorraad, zij het in mindere mate dan in juli. De lagere productievereisten waren de belangrijkste reden voor deze inkoopbeslissingen van de bedrijven.
De bedrijven die wel inkochten, hadden te maken met langere levertijden. Er waren aanwijzingen dat dit het gevolg was van transportvertragingen en langere levertijden van leveranciers in Azië.
Wat de prijzen betreft, maakten de Nederlandse producenten in augustus melding van een forse stijging van hun operationele kosten. De meeste panelleden noemden hiervoor als redenen de hogere grondstof- en loonkosten. De inkoopprijsinflatie was opnieuw aanzienlijk, maar bleef onder het langetermijngemiddelde.
De verkoopprijzen stegen ondertussen fors en in de grootste mate in bijna anderhalf jaar. Deze verkoopprijsinflatie was het gevolg van de pogingen van de bedrijven om de hogere kosten aan klanten door te berekenen.
Tot slot waren de Nederlandse producenten in augustus opnieuw positief over de vooruitzichten voor de productieomvang in het komende jaar. Deze positieve stemming werd toegeschreven aan het op de markt brengen van nieuwe producten, groeiambities en de hoop op herstel van de markt. Het algemene vertrouwen daalde echter naar het laagste niveau tot nu toe dit jaar.
Redactioneel commentaar van Albert Jan Swart, sectoreconoom Industrie bij ABN AMRO:
Industrie verlaagt productie vanwege zwakke vraag
“De malaise in de industrie kent diverse oorzaken, zoals de hoge energieprijzen in Europa, de lage staalprijzen door overcapaciteit in China en de lage productie van de Duitse industrie, die daardoor minder Nederlandse producten inkoopt. Een andere oorzaak is de hoge rente. Deze leidt tot hogere financieringskosten voor ondernemingen, wat de investeringen drukt en zo leidt tot een lagere vraag naar investeringsgoederen zoals machines. Ook de vraag naar bouwmaterialen is lager als gevolg van de hoge rente, die immers de financiering van nieuwbouwprojecten duurder maakt. Het wachten is op de volgende rentevergadering van de Europese Centrale Bank (ECB), die gepland staat op donderdag 12 september. Vanwege de zomervakantie was er in augustus geen vergadering. Hopelijk zal de ECB deze maand, in navolging van de Amerikaanse Fed, de beleidsrentes verlagen. Dit zou kunnen leiden tot lagere rentetarieven op de kapitaalmarkt en de vraag naar industriële goederen kunnen stimuleren.”
Bron: Nevi PMI®
