Decentralisatie en bezuinigingen hebben samen gezorgd voor een toename van incidenten met verwarde personen. Voor de toename van het aantal verwarde personen is geen eenduidige verklaring. De Universiteit van Amsterdam legt wel een verband tussen de toename en de decentralisatie en bezuinigingen van de afgelopen jaren op de geestelijke gezondheidszorg.
Gerechtsdeurwaarders merken in de praktijk een sterke toename van huurders die verward zijn. Logisch, want schulden, met name huurschulden met een kans op ontruiming, verergeren de problemen. De afgelopen vijf jaar is het aantal meldingen van verwarde personen met 65% toegenomen (cijfers politie). Ook de koepel van woningcorporaties, Aedes, heeft bij een onderzoek onder haar leden in 2015 geconstateerd dat er een toename van verwarde huurders is. In 2015 waren er 2.000 ernstige incidenten zoals brandstichting en ander geweld, in datzelfde jaar waren er 18.000 gevallen van overlast. Het gaat dan niet alleen om mensen met psychische problemen, ook mensen die door andere oorzaken in de knoei zijn gekomen, uitbehandeld zijn of anderszins. Aedes geeft aan dat ongeveer 70% van deze verwarde huurders in beeld zijn, ergo 30% niet…
Kwetsbare mensen vallen daardoor tussen wal en schip. Zo worden steeds minder indicaties afgegeven voor beschermd wonen, bijvoorbeeld voor mensen met een verstandelijke beperking. Die moeten dan zelfstandig hun draai vinden. Beleidsmakers rekenen daarbij op mantelzorgers, maar onderzoek van de Universiteit van Humanistiek geeft aan die verwachtingen te hoog en niet reëel zijn. Gemeenten luiden inmiddels ook de noodklok. Burgemeester Ferd Crone van Leeuwarden, voorzitter van de G32 netwerk middelgrote steden, geeft aan dat gemeenten onvoldoende bevoegdheden hebben om goed met verwarde personen om te kunnen gaan.
Terug naar verwarde huurders. De gerechtsdeurwaarder komt aan de deur, in dit geval bij Jan omdat die de huur niet heeft betaald. Ze praten kort met elkaar en al snel merkt de gerechtsdeurwaarder dan Jan niet zelfstandig in staat is zijn huurachterstand op te lossen. Sterker nog, de gerechtsdeurwaarder constateert dat Jan verward is en tussen wal en schip dreigt te vallen. Daarmee heeft de gerechtsdeurwaarder gelijk een flink dilemma te pakken. De persoonsgegevens van Jan heeft hij van de verhuurder gekregen om de huurschuld te incasseren en mag hij niet voor andere doeleinden gebruiken. De gerechtsdeurwaarder mag dus niet aankloppen bij de GGZ en aangeven dat Jan verward is en hulp nodig heeft.
Gerechtsdeurwaarders leggen jaarlijks ongeveer 3.500.000 huisbezoeken af. Als ze daarbij merken dat iemand verward is mogen ze daar nu formeel niets mee doen. Dat kan nu niet door de privacy wetgeving met als resultaat dat daardoor een ontruiming van Jan dichterbij komt. Dat wil Jan niet, de woningcorporatie niet en de gerechtsdeurwaarder ook niet. Wat weegt dan zwaarder? De privacyregels zoals die nu gelden of een dak boven het hoofd van Jan…
Op https://www.syncasso.nl/verwardepersonen/ is de whitepaper “Verwarde personen tussen wal en schip” te downloaden. Tot stand gekomen na een tweetal seminars met Syncasso en ketenpartners Aedes, diverse woningcorporaties, gemeenten en het Leger des Heils. Samen is een puntenplan ontwikkeld om het risico dat verwarde huurders tussen wal en schip vallen te minimaliseren. Daarmee lossen we het probleem niet op, maar wordt wel een stap in de goede richting gezet.
Bron: Syncasso
