De inflatie in Nederland volgens de Europees geharmoniseerde consumentenprijsindex (HICP) was in november 11,2 procent, meldt het CBS. In oktober was dat 16,8 procent. Dit is een snelle raming op basis van nog onvolledige brongegevens. De reguliere cijfers, inclusief de inflatie volgens de Nederlandse consumentenprijsindex (CPI), worden op 8 december gepubliceerd.
Een inflatie van 11,2 procent in november 2022 betekent dat de prijzen van consumentenproducten 11,2 procent hoger zijn dan in november 2021. De inflatie van 11,2 procent in november komt dus niet bovenop de inflatie van 16,8 procent in oktober.
Prijsontwikkeling speciale aggregaten
Bij de snelle raming maakt het CBS ook de prijsontwikkeling van een aantal speciale aggregaten bekend. Dit zijn groepen waarin verschillende productcategorieën op thema zijn samengevoegd. Vier speciale aggregaten vormen gezamenlijk de totale bestedingen van de HICP: industriële goederen exclusief energie en motorbrandstoffen; energie inclusief motorbrandstoffen; voedingsmiddelen, dranken en tabak; en diensten.
Maatregelen energiekosten in de HICP en CPI
In het najaar van 2022 kondigde het kabinet twee maatregelen aan om de energiekosten van huishoudens te verlagen: de tijdelijke maatregel voor tegemoetkoming in de energieprijzen en het prijsplafond op energie. De tegemoetkoming, die in november 2022 voor het eerst is uitgekeerd, wordt gezien als een inkomenssteun en heeft daarom geen invloed op de HICP en CPI. Het prijsplafond heeft wel een directe invloed op de prijs van geleverde elektriciteit of gas en wordt daarom wel meegenomen in de HICP en CPI. Dit wordt toegelicht in het artikel ‘Uitwerking van energiemaatregelen in de CPI’
Energie levert momenteel een belangrijke bijdrage aan de totale inflatie. De prijsontwikkeling van energie wordt gemeten op basis van nieuwe contracten. Het CBS onderzoekt een nieuwe methode voor het meten en berekenen van de energieprijzen in de HICP en CPI, waarbij actuele ontwikkelingen van energieprijzen verfijnder in kaart worden gebracht. Eind oktober zijn de voorlopige onderzoeksresultaten gepubliceerd. Het CBS zal de komende tijd bij de berichtgeving over inflatie regelmatig meer informatie geven over de voortgang en de uitkomsten van het onderzoek.
HICP en CPI
Sinds 1996 publiceert het CBS twee verschillende cijfers voor inflatie. Een op basis van de consumentenprijsindex (CPI) en een op basis van de geharmoniseerde index van consumentenprijzen (HICP). Om de inflatie tussen landen te kunnen vergelijken, berekenen de lidstaten van de Europese Unie (EU) een consumentenprijsindex volgens internationaal afgesproken definities en methoden. De Europese Centrale Bank gebruikt de HICP voor het monetaire beleid in de eurozone. Daarnaast maken de meeste landen nog een eigen, nationale prijsindex.
Het belangrijkste verschil tussen de CPI en de HICP voor Nederland is dat de HICP geen rekening houdt met de kosten van het wonen in de eigen woning. In de CPI worden deze kosten berekend aan de hand van de ontwikkeling van woninghuren. Dit is echter niet het enige verschil. Het CBS licht deze verschillen verder toe in een publicatie.
Snelle raming inflatie volgens de CPI
Vanaf 2023 gaat het CBS maandelijks ook een snelle raming van de inflatie volgens de CPI publiceren. Deze raming verschijnt elke maand tegelijkertijd met de gebruikelijke raming van de HICP. De snelle raming van de CPI wordt voor het eerst gepubliceerd op 6 januari 2023, over verslagmaand december 2022.
Net als bij de HICP is de snelle raming op basis van nog onvolledige brongegevens. Daarom is de snelle raming van de CPI niet geschikt om te gebruiken voor indexering. Enkele werkdagen na de snelle raming worden de reguliere cijfers van de CPI en HICP gepubliceerd. Lees hier meer over de introductie van de snelle raming van de CPI.
Bron: CBS
