Het ministerie van Financiën heeft een uitzondering op het provisieverbod voor advies aan klanten met (voorzienbare) betalingsachterstanden bij hypotheken ter consultatie aan marktpartijen voorgelegd. Deze klanten hoeven geen aparte rekening te betalen voor advies over een oplossing voor een betalingsachterstand.
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) vindt het belangrijk dat er geen enkele belemmering is om klanten met betalingsproblemen te helpen. Volgens het voorstel maakt het geen verschil of een klant door een bank, verzekeraar of adviseur wordt geadviseerd. Banken en verzekeraars kunnen zelfstandig adviseurs inschakelen en betalen om deze noodzakelijke hulp te bieden.
De beoogde wetswijziging moet onduidelijkheid wegnemen die nu in de markt bestaat. Aanbieders stellen de AFM geregeld de vraag of zij klanten die in betalingsproblemen zitten een rekening moeten sturen wegens het provisieverbod als er een nieuwe overeenkomst moet worden afgesloten om klanten te helpen. Zij ervaren dit als belemmering om met klanten tot een oplossing te komen, terwijl het juist erg belangrijk is om deze klanten proactief te helpen. Ook bemiddelaars ervaren dit probleem.
Voor welke situaties geldt de uitzondering?
De uitzondering geldt uitsluitend bij feitelijke betalingsachterstanden of voorzienbare betalingsachterstanden bij hypothecair krediet. Van voorzienbare betalingsachterstanden is bijvoorbeeld sprake van een structurele en relatief grote daling van inkomsten die de consument zelf niet kan opvangen en waardoor binnen afzienbare termijn betalingsachterstanden ontstaan. Onder meer werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, echtscheiding, relatiebreuk of het overlijden van de partner kunnen leiden tot zo’n grote daling van inkomsten.
Voorwaarden uitzondering
Van de betaling mag geen aansporende, motiverende of stimulerende werking uitgaan, die de bemiddeling en het advies kan beïnvloeden. Dit betekent onder meer dat de betaling aan een bemiddelaar of adviseur in redelijke verhouding moet staan tot de aard en reikwijdte van zijn werkzaamheden.
Voor welke situaties geldt de uitzondering niet?
Als er (binnen afzienbare termijn) geen betalingsproblemen zijn, geldt de uitzondering van het provisieverbod niet. In deze fase is aandacht voor eventuele problemen die kunnen leiden tot (voorzienbare) betalingsproblemen wel belangrijk. Het vroegtijdig signaleren van financiële problemen kan preventief werken. Er is in deze fase al veel mogelijk om klanten te helpen.
Dit stelt aanbieders en klanten in staat om problemen grondig aan te pakken. Zolang gesprekken om inzicht te verkrijgen in de financiële problemen en de achtergronden hiervan niet zijn gericht op de totstandkoming van een overeenkomst, vinden zij plaats in het kader van beheer. Aanbieders zijn dan niet verplicht om advies- en distributiekosten rechtstreeks in rekening te brengen.
De AFM heeft hierover eerder meer duidelijkheid gegeven.
Bron: AFM
