Het is belangrijk dat er snel een goede prijsindex komt voor de Nederlandse commercieel vastgoedmarkt. Waar de prijsontwikkelingen in de huizenmarkt al behoorlijk inzichtelijk zijn, moet er ook voor commercieel onroerend goed een dekkende en representatieve index komen. Dat draagt bij aan de financiële stabiliteit, zo betoogt DNB tijdens het seminar “De Vastgoedindex op waarde geschat”.
Onroerendgoedmarkt cruciaal voor financiële stabiliteit
De onroerendgoedmarkt is van groot belang voor de financiële stabiliteit (DNB, 2016). Het belang van deze markt voor consument, bedrijfsleven en financiers is groot, waardoor schommelingen in prijs en volume van grote invloed kunnen zijn op de financiële sector en de economische groei. Bij financiële crises spelen problemen op de markt voor onroerend goed vaak een belangrijke rol. Transparantie in deze markt kan dus een bijdrage leveren aan het bevorderen van de financiële stabiliteit.
Om de marktontwikkelingen te kunnen monitoren, is dan ook adequate informatie nodig, zowel kwalitatief als kwantitatief. De huizenmarkt is hier al relatief ver in: de Prijsindex Bestaande Koopwoningen van het CBS geeft de prijsontwikkeling van alle woningen in Nederland.
Voor de commercieel vastgoedmarkt vervult de IPD/ROZ Vastgoedindex de rol van graadmeter. DNB gebruikt deze in haar publicaties, zoals het Overzicht Financiële Stabiliteit (Najaar 2015), en als kernindicator voor financiële stabiliteit op haar website. In deze index is echter verbetering mogelijk.
Verschillen tussen huizen- en commercieel vastgoedmarkt
De behoefte aan een aparte prijsindex voor commercieel vastgoed volgt uit de uiteenlopende aard van de huizen- en vastgoedmarkt (zie Tabel 1).
Tabel 1 – Huizenmarkt versus commercieel-vastgoedmarkt (financiële aspecten)
Huizenkopers, vaak consumenten, wonen zelf in hun huis, terwijl commerciële panden zijn bedoeld om te verhuren. Daarnaast is de vastgoedmarkt vaak veel internationaler dan de huizenmarkt. Het risico van verliezen is in de huizenmarkt kleiner, voornamelijk doordat huiseigenaren graag in hun huis willen blijven wonen, terwijl huurders van commerciële panden snel kunnen vertrekken. Dat beeld komt overigens ook naar voren uit de uiteenlopende prijsbewegingen op beide markten: de pieken en dalen op de commercieel vastgoedmarkt zijn veelal groter dan die op de huizenmarkt (zie figuur 1). De risico’s kunnen nog worden vergroot door de grotere complexiteit en het gebrek aan transparantie in de commercieel vastgoedmarkt.
Naar een betere index voor vastgoed
Een goede index voor de vastgoedmarkt baseert zich idealiter niet alleen op taxaties, maar ook op de daadwerkelijke transacties in de markt. Een prijsindex zou landelijke dekking voor de hele vastgoedmarkt moeten nastreven. Daarnaast zijn regionale sub-indices nodig, want de vastgoedmarkt verschilt per regio.
Ook moet een prijsindex rekening houden met de kwaliteit van het vastgoed, de leeftijd en natuurlijk de locatie. En de index moet publiek beschikbaar zijn: alleen dan kan deze leiden tot meer transparantie en een bijdrage leveren aan de financiële stabiliteit.
Bron: DNB
