In 2023 krimpt de Nederlandse bouwproductie naar verwachting met 0,7%. Deze krimp is het gevolg van een vertraging in de groei van de woningbouw en krimp in de subsectoren utiliteitsbouw en weg- en waterbouw. Het segment renovatiewerkzaamheden dat gericht is op verduurzaming (bijvoorbeeld zonnepanelen, verwarmingspompen) groeit wel nog steeds.
De hoge inflatie drukt de reële inkomens, terwijl de monetaire verkrapping heeft geleid tot hogere hypotheekrentes en de financiering van gebouwen duurder heeft gemaakt. Huishoudens en bedrijven zijn daardoor terughoudend om investeringen te doen.
Tegelijkertijd zijn de kosten van energie en bouwmaterialen aanzienlijk gestegen. Het doorberekenen van prijsstijgingen aan klanten is moeilijk, omdat de meeste huidige contracten geen prijsescalatieclausules hebben (hoewel bouwers ernaar streven deze wel op te nemen in nieuwe contracten).
Facturen worden binnen de bouwsector over het algemeen binnen 45-60 dagen voldaan. De afgelopen twee jaar waren de betalingservaringen goed, aangezien de sector relatief stabiel is gebleven tijdens de pandemie. Lagere vraag, inflatie, monetaire verkrapping, hogere inputprijzen en het aflopen van fiscale stimuleringsmaatregelen beginnen nu echter tot meer betalingsachterstanden en insolventies te leiden. Het aantal faillissementen in de bouw is in 2022 met 8% gestegen, zij het vanaf een historisch laag niveau. In 2023 verwacht Atradius dat het aantal faillissementen met ongeveer 15% zal toenemen.
Ondanks de toenemende moeilijkheden blijft onze beoordeling voor de sector voorlopig ‘Redelijk’. De sector heeft de afgelopen paar jaar geprofiteerd van toenemende vraag en productiviteit, wat een positief effect had op de winstgevendheid en de liquiditeit. De vraag naar woningen zal de komende jaren hoog blijven, terwijl de infrastructuur moet worden onderhouden en verbeterd.
Er liggen echter ook uitdagingen in het verschiet. De markt blijft erg competitief, met aanhoudende druk op de marges. Om de winstgevendheid op niveau te houden, moeten bouwbedrijven zich richten op first time en innovatief bouwen (bijvoorbeeld meer modulair bouwen). Bouwactiviteiten blijven ook onderhevig aan milieukwesties zoals stikstofreductie en strengere regels voor per- en en polyfluoralkylstoffen (PFAS) in de bodem. Deze hebben geleid tot vertraging van bouwprojecten en uitstel van bouwvergunningen in de afgelopen jaren. Daarnaast is er het structurele probleem dat er te weinig grond beschikbaar is voor de bouw van nieuwe huizen.
- Download: Industry Trends Construction
Bron: Atradius
