Optimisme na grootste exportdaling in ruim 10 jaar in 2020
Terwijl Nederlandse exporteurs tijdens de coronacrisis zijn geconfronteerd met de grootste omzetdaling van het afgelopen decennium (-5 procent), zien zij dit jaar weer vol vertrouwen tegemoet. Zo verwachten ruim 6 op de 10 bedrijven dat de export in 2021 met 9 procent zal stijgen. De Europese Unie is en blijft de belangrijkste afzetmarkt, terwijl de omzet in het Verenigd Koninkrijk naar verwachting het sterkst zal dalen. Nederlandse exporteurs noemen de Verenigde Staten het vaakst als nieuwe exportmarkt die zij in 2021 willen betreden. Dit blijkt uit de 23e editie van Trends in Export, het jaarlijkse onderzoek van Atradius en evofenedex naar trends, knelpunten en verwachtingen van de Nederlandse export.
In 2020 moesten Nederlandse exporteurs hun verwachtingen als gevolg van de coronacrisis flink naar beneden bijstellen. Zo daalde de exportomzet met 5 procent, terwijl voor de pandemie losbrak een groei van 8 procent werd verwacht. Voor het eerst sinds jaren waren bedrijven die hun omzet zagen stijgen in de minderheid en bleef het resultaat ver achter bij de verwachtingen. Voor ruim twee op de vijf exporteurs (43 procent) gold dat de exportomzet ten opzichte van 2019 was gedaald. Bij ruim een derde van de bedrijven steeg de omzet daarentegen wel, deels door corona en deels als gevolg van nieuwe orders. Veruit de meeste exporteurs (61 procent) zien de toekomst met veel vertrouwen tegemoet. Zo verwachten zij in 2021 een exportgroei van 9 procent, wat min of meer overeenkomt met de verwachtingen in eerdere jaren. Ook het vertrouwen in het economische klimaat is weer op het oude niveau en wordt met 6,7 gewaardeerd.
“Hoewel Nederland in 2020 de grootste exportdaling in ruim tien jaar noteerde, is de wereldhandel tegen alle verwachtingen in toch gegroeid. De internationale handel is zeer veerkrachtig gebleken, ondanks de pandemie, verstoringen in toeleveringsketens, de onzekerheid over de afloop van de brexit en het handelsconflict tussen de VS en China. Wel is nog onduidelijk hoe groot de structurele schade en de onvermijdelijke faillissementsgolf zullen zijn als de overheidssteun wordt losgelaten. Het is dus cruciaal om Nederlandse exporteurs ruim te faciliteren bij de doorstart van hun business”, benadrukt Bart Jan Koopman, directeur van evofenedex. “Gelukkig zijn er veel positieve geluiden en dat dit optimisme door veruit de meeste Nederlandse exporteurs wordt gedeeld, blijkt uit de breed gedragen verwachting dat de exportomzet in 2021 met 9 procent zal groeien.”
Alles wijst erop dat de seinen weer op groen staan als het gaat om groei. Hoewel circa driekwart van de exporteurs strikter is geworden met de betalingscondities, is dit geen grote verandering ten opzichte van 2019. Het lijkt er dan ook op dat de coronapandemie hier weinig invloed op heeft gehad. Wel zien we dat er ten opzichte van 2020 onder exporterende bedrijven een veel grotere bereidheid is om langere betalingstermijnen toe te staan. Dat geldt nu voor bijna driekwart van de bedrijven, in vergelijking met 56 procent in 2020. Exporteurs laten dat wel afhangen van land, sector en individuele afnemer en willen dus goed inzicht in met wie ze zakendoen. Een goede screening van internationale afnemers kan Nederlandse exporteurs kansen bieden om in de komende jaren weer nieuwe markten te betreden en een substantiële groei te realiseren.
Meeste Nederlandse exportomzet afkomstig uit EU
Nederlandse exporteurs realiseren veruit het grootste deel van hun omzet (68 procent) in de eurozone en maar liefst driekwart beschouwt Europa ook in het komende decennium als meest kansrijke regio. Duitsland (73 procent) is net als in voorgaande jaren onze belangrijkste handelspartner, gevolgd door België (64 procent), Frankrijk (52 procent) en het Verenigd Koninkrijk (47 procent). Toch waren er in 2020 relatief veel Europese landen onder de omzetdalers, vooral Spanje. Zo is de helft van de bedrijven die naar Spanje exporteerden met een omzetdaling geconfronteerd. Ook Zwitserland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Portugal staan in de top 5 van grootste dalers. Rusland (57 procent) wordt het vaakst genoemd als exportland waar vorig jaar een omzetstijging is gerealiseerd, gevolgd door Canada (54 procent) en Tsjechië (48 procent). Voor 2021 wordt Canada het meest genoemd (70 procent) als verwachte omzetstijger, op de voet gevolgd door de VS, Australië, China en Duitsland.
Afgelopen jaar minder nieuwe markten betreden, VS meest genoemd
Vorig jaar betraden Nederlandse exporteurs veel minder nieuwe markten dan in voorgaande jaren: 31 procent in 2020 in vergelijking met 41 procent in 2019. De VS worden het vaakst genoemd als nieuwe afzetmarkt. Ook Australië, Brazilië en China staan – net als vorig jaar – in de top 10 van nieuw betreden markten. In 2021 is ruim een kwart van de exporterende bedrijven van plan nieuwe markten te betreden. Scandinavië spant de kroon als meest populaire markt. Zo zijn drie van de negen meest genoemde nieuwe markten Scandinavische landen en voert Zweden de lijst aan. Andere landen in deze ranglijst zijn Denemarken, Noorwegen, Australië, Brazilië, Canada, Italië en Marokko.
Betalingsproblemen en daling kredietwaardigheid
Landen waar sprake is van de grootste betalingsproblemen zijn Italië (12 procent), Frankrijk (11 procent), België (10 procent), het Verenigd Koninkrijk (8 procent) en Spanje (7 procent). In het Verenigd Koninkrijk kwamen de betalingsafspraken niet onder druk door de brexit, omdat exporteurs maatregelen troffen door in andere valuta dan GBP te factureren of het valutarisico af te dekken. Ruim 4 op de 5 exporteurs controleren de kredietwaardigheid van hun internationale afnemers. Hierbij zijn kredietverzekeraars voor bijna 7 op de 10 bedrijven de belangrijkste informatiebron. Het aandeel exporteurs dat aangeeft informatie te hebben over de kredietwaardigheid van al hun internationale klanten in plaats van maar een deel van hen is toegenomen van 33 procent naar 47 procent. Dat is niet zonder reden, want de kredietwaardigheid is door corona bij bijna een kwart van de internationale klanten gedaald.
De uitkomsten van Trends in Export 2021 kunnen worden geraadpleegd via: https://trendsinexport.nl
Bron: Atradius
