Volgens de eerste berekening van het CBS, op basis van nu beschikbare gegevens, daalde het volume van het bruto binnenlands product (bbp) in het eerste kwartaal met 0,7 procent ten opzichte van het vierde kwartaal van 2022. In het vierde kwartaal steeg het bbp met 0,4 procent. De krimp in het eerste kwartaal is vooral toe te schrijven aan een daling van het handelssaldo en aan een grotere onttrekking uit de voorraden.
Investeringen en consumptie overheid groeien
De investeringen in vaste activa stegen in het eerste kwartaal van 2023 met 1,1 procent ten opzichte van het vierde kwartaal van 2022. Dat is vooral te danken aan de investeringen in de bouw, personenauto’s, vliegtuigen en machines. De consumptie door de overheid groeide met 0,5 procent, terwijl de consumptie door huishoudens gelijk bleef. Huishoudens namen minder diensten af, maar kochten meer goederen.
De uitvoer van goederen en diensten daalde met 1,8 procent in vergelijking met het vierde kwartaal van 2022. Dat komt doordat de uitvoer van goederen daalde. De uitvoer van diensten groeide een fractie. De invoer van goederen en diensten daalde ook, maar met 1,3 procent minder hard dan de uitvoer. Per saldo droeg het handelssaldo hierdoor negatief bij aan de economische ontwikkeling in het eerste kwartaal. Verder was de onttrekking van gas aan de voorraden groter. Dat droeg ook bij aan de krimp.
De bouwnijverheid groeide het hardst
In meer dan de helft van de bedrijfstakken daalde in het eerste kwartaal van 2023 de toegevoegde waarde (het verschil tussen productie en verbruik van energie, materialen en diensten) ten opzichte van het vierde kwartaal van 2022. Het sterkst was de daling bij de delfstoffenwinning, waar minder gas werd gewonnen. De bedrijfstak handel, horeca, vervoer en opslag leverde echter de meest negatieve bijdrage aan de economische ontwikkeling. De toegevoegde waarde van de bouwnijverheid nam, met 2,4 procent, het sterkst toe. De bouw droeg ook het meest positief bij aan de economische ontwikkeling.
Economie Europese Unie groeit met 0,3 procent
De Nederlandse krimp van 0,7 procent valt op vergeleken met de economische ontwikkeling in de naburige landen. In België en Frankrijk groeide de economie in het eerste kwartaal van 2023 met respectievelijk 0,4 en 0,2 procent ten opzichte van een kwartaal eerder. De Britse (VK) economie groeide met 0,1 procent, de Duitse economie stagneerde met een groei van 0 procent. Gemiddeld kwam de groei in de Europese Unie (EU) uit op 0,3 procent. In vergelijking met het vierde kwartaal van 2019 is het herstel van de Nederlandse economie sterker dan dat van de naburige landen en de EU.
Omvang economie 1,9 procent groter dan in het eerste kwartaal 2022
Het bbp groeide in het eerste kwartaal 2023 met 1,9 procent ten opzichte van het eerste kwartaal een jaar eerder. De groei in het eerste kwartaal van 2023 is toe te schrijven aan de investeringen, de consumptie door huishoudens en de overheidsconsumptie. Het handelssaldo droeg negatief bij.
In het eerste kwartaal van 2022 gold een harde lockdown tot 25 januari. Ook daarna hadden bijvoorbeeld de horeca, en de recreatie- en cultuursector nog te maken met een aantal coronamaatregelen, zoals coronatoegangsbewijzen en beperkte openingstijden.
Eerste berekening
De eerste berekening, 45 dagen na afloop van een kwartaal, wordt gepubliceerd op basis van de dan beschikbare informatie. Hiermee geeft het CBS een eerste beeld van de stand van de Nederlandse economie. Na deze eerste berekening komt voortdurend meer informatie beschikbaar over de Nederlandse economie, die vervolgens wordt verwerkt in nieuwe berekeningen. De tweede berekening van de economische groei maakt het CBS bekend op vrijdag 23 juni. De absolute bijstelling van de tweede berekening ten opzichte van de eerste berekening was de afgelopen vijf jaar (2018-2022) gemiddeld 0,1 procentpunt. De twee uitersten bedroegen -0,3 en 0,7 procentpunt, allebei in 2021.
Bij elke nieuwe berekening bepaalt het CBS ook de nieuwe seizoengecorrigeerde cijfers van de eerder gepubliceerde kwartalen. De groeicijfers van onder meer de vier kwartalen van 2022 zijn bijgesteld.
Bron: CBS
