Kees Hulsman is directieadviseur strategie en beleid van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) in Amsterdam. DWI is samen met de stadsdelen verantwoordelijk voor de schuldhulpverlening in de Amsterdam ook voor de mensen die geen uitkering hebben.
Wat zijn de gevolgen van de invoering van de zogeheten ‘Rechtsgang bronheffing verdragsgerechtigden’ ook bekend als de ‘wet op de bronheffing’ of kortweg de ‘bronheffing’ voor de schuldhulpverlening in Amsterdam?
Wat is het idee achter de bronheffing?
“Doordat er mensen zijn hun ziektekostenpremies niet betalen, stijgen de premies voor de mensen die dat wel doen. Dat is niet solidair. In Nederland heeft de overheid de marktwerking geïntroduceerd in de zorgverzekering, maar aan de andere kant is iedereen verplicht verzekerd. De bronheffing is een instrument om te voorkomen dat wanbetalers uiteindelijk bij geen enkele zorgverzekeraar meer terecht kunnen. De verzekeraars hebben feitelijk de opdracht gekregen om de mensen die hun zorgpremies niet betalen van de verzekering uit te sluiten. De bronheffing is een handreiking die ervoor zorgt dat zorgverzekeraars die veel wanbetalers hebben uiteindelijk toch hun geld krijgen. Met de bronheffing wordt dus ook voorkomen dat mensen uiteindelijk onverzekerd raken.”
Wat is het verschil tussen bronheffing en ‘gewone’ beslaglegging?
“De naam bronheffing slaat op het feit dat je geld weghaalt bij de bron, dus bij het salaris of de uitkering van de betrokkene. Beslaglegging mag maar tot een bepaalde hoogte worden doorgevoerd, omdat er verondersteld wordt dat je de rest van het bedrag nodig hebt om van te leven. Beslaglegging is dus tot zekere hoogte beschermd: aan ongeveer 90 tot 95 procent van het bijstandsniveau mag de beslaglegger niet komen. De bronheffing mag wel aan dat gedeelte komen, omdat je uit dit bedrag juist geacht wordt je zorgverzekeringspremie te betalen. Werkgevers, maar ook uitkeringsinstanties zoals DWI, zijn verplicht om dat bedrag af te staan aan het College voor Zorgverzekeringen (CVZ), die het vervolgens weer aan de ziektekostenverzekeraars doorgeeft. Dat is de kern van de wet. Bronheffing is dus formeel gezien niet hetzelfde als beslaglegging, maar het werkt wel bijna hetzelfde. Maar bronheffing is als instrument zwaarder en ingrijpender dan beslaglegging.”
Hoe staat de Dienst Werk en Inkomen (DWI) tegenover de wet op Bronheffing?
,,DWI is heel ongelukkig met die wet, omdat de Bronheffing de mogelijkheden om op een ordentelijke manier een schuldregeling voor mensen te treffen enorm beperkt. Die beperking zit in het feit dat je bij de bronheffing meer betaalt dan je normaal aan ziektekostenpremie kwijt zou zijn. Mensen die met de bronheffing te maken krijgen, betalen namelijk een opslag van dertig euro per maand, die bestemd is om de kosten voor het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) te voldoen. CVZ is verantwoordelijk voor de uitvoering van de incassoprocedure voor de bronheffing.
Die opslag van dertig euro beperkt voor de betrokkenen de mogelijkheden om met dat kleine beetje dat je per maand over houdt bestaande schulden af te lossen of een eventuele beslaglegging te voorkomen. Wanneer iemand die dertig euro niet direct kan betalen, komen daar weer allerlei incassokosten bovenop, met als gevolg dat er dan helemaal geen geld overblijft om die schulden af te lossen. Dat is het paard achter de wagen spannen.
Wij hebben voor minima in een collectief contract voor de ziektekostenverzekering hebben afgesloten met zorgverzekeraar Agis. Daarmee zorgen wij dat mensen met een uitkering hun premie tijdig betalen, doordat we de ziektekostenpremie van onze klanten inhouden op hun uitkering. Zo zorgen wij ervoor dat bronheffing überhaupt niet aan de orde kan komen.”
Wat doet DWI voor mensen die te maken krijgen met bronheffing?
“Met klanten voor wie bronheffing dreigt sluiten we een zogenaamde stabilisatie-overeenkomst af. In die stabilisatieovereenkomst belooft de klant dat hij die achterstand binnen een bepaalde termijn zal inlossen, terwijl wij de bedragen voor de zorgpremie inhouden op de uitkering in de komende periode. Op die manier kan een klant de bronheffing voorkomen. Dat is een hele operatie Wij proberen er samen met Agis en CVZ er per individuele klant uit te komen. We nodigen hiervoor onze klanten uit op kantoor om een handtekening te zetten onder deze stabilisatieovereenkomst.”
Hoe probeert DWI te voorkomen dat mensen met bronheffing in aanraking komen?
“We hebben inmiddels honderden klanten opgeroepen, want er is ons gebleken dat sommige klanten ondanks dat wij per maand de premie keurig doorbetalen, toch achterstand hebben opgebouwd. Bijvoorbeeld omdat ze een poosje uit de uitkering zijn geweest of nog schulden hebben uit de periode voor hun uitkering. Er zijn ook nog klanten die nog niet meedoen aan onze collectieve verzekering. Die kunnen daardoor ook te maken krijgen met bronheffing, als premies niet betaald worden. We proberen ook deze mensen stuk voor stuk van de bronheffing weg te houden.”
Hoe zou de procedure rondom de bronheffing verbeterd kunnen worden?
“We zouden graag zien dat in elk geval Agis, maar ook andere zorgverzekeraars ons ruim van te voren – dus voordat de zes maanden om zijn en de bronheffing ingaat – een signaal sturen, zodat wij een schuldhulpbureau naar onze klanten toe kunnen sturen om een stabilisatieovereenkomst af te sluiten. Zo willen we voorkomen dat onze klanten in die automatische molen van de bronheffing terechtkomen. Dat past heel erg bij de aanpak die we “Vroeg er op af” noemen en die wij ook met de woningbouwverenigingen doen, als er dreigende huurachterstanden zijn..”
Wat heeft DWI ondernomen om de wet op de bronheffing beter uit te voeren?
“De gemeente Amsterdam heeft samen met Rotterdam, Den Haag en Utrecht, nu de bronheffing ook daadwerkelijk is ingevoerd, een brief naar het Ministerie van Sociale Zaken gestuurd. Wij willen voor elkaar krijgen dat er een standaardmelding komt van de ziektekostenverzekeraars aan DWI. De voorbeelden die we recentelijk hebben aangekaart, gaan over mensen die bedragen van honderden euro’s extra moesten betalen omdat ze niet tijdig hadden gereageerd op een claim om die dertig euro boete te betalen. Ik verwacht dat het ministerie hier welwillend naar zal kijken.”
Dit is het eerste interview uit een drieluik over de implicaties van de “rechtsgang bronheffing verdragsgerechtigden”. In de volgende interviews komen professionals uit de zorgsector en de incassobranche aan het woord.
Bron: www.creditexpo.nl
