In de afgelopen twee decennia heeft DNB actief opgetreden om de risico’s van complexe financiële producten, zoals derivaten, in het toezicht mee te nemen. Financiële innovaties, mits prudent gebruikt, verhogen de welvaart. Ze heffen fricties en belemmeringen op en dragen bij aan een betere allocatie van financiële risico’s en middelen.
Zonder financiële innovaties zouden bepaalde projecten niet kunnen worden gefinancierd, sommige risicotypen niet kunnen worden afgedekt, of zouden sommige mensen worden uitgesloten van financiering (denk aan zelfstandigen of mensen met wisselende dienstverbanden, die geen hypotheek kunnen krijgen). Tegelijkertijd brengt iedere periode van financiële deregulering en innovatie, risico’s met zich mee. Deels hebben we deze risico’s gesignaleerd, deels zijn we zoals ieder ander verrast door de omvang van de gebeurtenissen.
Het beleid van DNB was erop gericht het risicomanagement van instellingen te bevorderen. In het toezicht hierop liep DNB op sommige terreinen duidelijk vooruit op de internationale ontwikkelingen, zoals bij (i) de invoering van regels voor derivaten en securitisaties, (ii) de introductie van het liquiditeitstoezicht en (iii) macro-stresstest liquiditeitsrisico van securisaties. Ook heeft DNB in de afgelopen jaren de risico’s van complexe financiële producten (en instellingen) benoemd in speeches, artikelen en kwartaalberichten. Dit gebeurde in een tijd waarin velen de financiële innovatie uitsluitend als welvaartsverhogend beschouwden, en de aandacht voor het risicomanagement beperkt was.
Een overzicht van beleidsmaatregelen:
- In 1994 publiceert een internationale werkgroep onder leiding van DNB-er Brockmeijer een studie over de informatiebehoefte naar derivaten (Brockmeijer rapport). In 1995 stuurt DNB een brief aan de sector met richtlijnen aangaande het risicobeheer van derivaten. In 2002 wordt de beleidsregel over kredietderivaten gepubliceerd.
- In 1997 publiceert DNB het memorandum met toezichtrichtlijnen inzake securitisatie waarmee vooruit wordt gelopen op de internationale regelgeving. In 2004 wordt een herziening van het securitisatieraamwerk gepubliceerd.
- In 2003 voert DNB het liquiditeitsraamwerk in. Hierin worden off-balance posities, inclusief derivaten, conduits en margin requirements meegenomen.
Ook hiermee loopt DNB in internationaal opzicht voorop. - In 2004 wordt de Divisie Financiële stabiliteit (Fs) opgericht. Dit geeft een impuls aan de bankbrede uitwisseling van informatie over complexe financiële producten (oprichting Coördinatiegroep Financiële stabiliteit).
- Eind 2006 wordt onder leiding van de divisie Fs en met betrokkenheid van diverse andere divisies een macro-stresstest uitgevoerd naar de liquiditeitsrisico’s van securitisaties.
- In 2007 wordt de beleidsregel alternatieve beleggingen geïntroduceerd.
De beleidsregel krijgt internationale navolging, zoals in de IOPS ‘Good Practices in Risk Management of Alternative Investment by Pension Funds’. - In 2008 zet DNB de herziening van de eisen voor tegenpartijkredietrisico op de internationale beleidsagenda van het Bazels Comité.
- In 2009 start DNB een omvangrijk intern onderzoek uit naar de handelsboekomgeving van NL instellingen.
Bron: De Nederlandse Bank